دین و اندیشه

تیتر یک
«علی» اسطوره انسجام‌بخش ایرانی‌ها در جنگ با اسرائیل
نقش جنگ خیبر در شکل‌دهی به ذهنیت جامعه ایرانی در مواجهه با رژیم صهیونیستی؛
اسطوره‌ها به‌مثابه پیشران‌های یک جامعه جهت خلق یک آینده متفاوت عمل کرده و جامعه را از رکود و ایستادن باز می‌دارند. جامعه ایرانی مملو از اسطوره‌هایی است که حسب هر موقعیت مستحدثه‌ای، حاضر شده و حادثه را برای ما معنا می‌کنند. لذا این جامعه در مواجهه با موج حوادث همواره در طول تاریخ پایدار مانده و قوام و دوام آن دستخوش آسیب نشده است.
زنجیره رنج، فداکاری و اعتماد عمومی
نقش مناسک در بازتعریف قربانی در جهان نامطمئن امروز؛

زنجیره رنج، فداکاری و اعتماد عمومی

با فروپاشی ساختارهای سنتی معنا، جهان مدرن هم‌زمان که فرد را آزاد می‌سازد، او را در مواجهه با «دیگری»، «قدرت»، «تاریخ» و حتی «خودِ فردی» دچار انقطاع می‌کند. نتیجه، انسانی است...
فقهِ ایرانی، سیاسی است
بازخوانی سیره سیاسی امام علی (ع) در گفت‌و‌گو با عبدالمجید مبلغی/بخش دوم؛

فقهِ ایرانی، سیاسی است

«مرد سیاسی» با «سیاست‌مدار» صِرف تفاوت دارد. اکنون ما در جهان «سیاست‌مدار» داریم، اما «مرد سیاسی» نداریم. مرد سیاسی یعنی کسی که تعهد و مسئولیت دارد. اما درعین‌حال بی‌توجه...
روایت‌های تاریخی که درام دارند!
بررسی ظرفیت‌های داستانی کتاب‌های سیره و سنن پیامبر اکرم (ص) در نشستی با حضور سعید طاووسی مسرور و سید محمدحسن مؤمنی؛

روایت‌های تاریخی که درام دارند!

توقعی که از داستان و رمان می‌رود این است که واقعیت را با یک افزوده خیالی عرضه کنند. متأسفانه می‎بینیم که خیلی از آثار ادبی و سینمایی ما در انعکاس واقعیت مشکل دارند. فارغ از...
نقش‌آفرینی کم‌رنگ روحانیت به معنای جامعه بی‌دین شده نیست
کنکاشی در حال و آینده نهاد مرجعیت در گفت‌و‌گو با محسن صبوریان/ بخش دوم؛

نقش‌آفرینی کم‌رنگ روحانیت به معنای جامعه بی‌دین شده نیست

من نمی‌خواهم از نقش روحانیت در رشد دین‌داری آن چند دهه خاص یا انقلاب اسلامی صرف‌نظر کنم، من از این موضوع دفاع می‌کنم. اما در مقام مقایسه با دهه‌های قبل، نقش‌آفرینی‌شان کم‌رنگ‌تر...
روحانیت مسئله‌محور به‌جای روحانی همه‌چیزدان
کنکاشی در حال و آینده روحانیت شیعه در گفت‌وگو با احمد اولیایی؛

روحانیت مسئله‌محور به‌جای روحانی همه‌چیزدان

روحانیت در بسیاری حوزه‌ها شاهد ارتقای کیفیت عملکرد بوده است. برای مثال، تبلیغ دین امروز به یک امر تخصصی تبدیل شده و گروه‌های تبلیغی مدرن با استفاده از روش‌های روان‌شناختی...
فراسوی سکوت و قیام
بازخوانی سیره سیاسی امام علی (ع) در گفت‌و‌گو با عبدالمجید مبلغی/ بخش اول؛

فراسوی سکوت و قیام

کنشِ «کناره‌گیری/ مقاومت» با تشکیل حکومت، همبستگی کمتری دارد یا اساساً همبسته نیست؛ اما کنشِ «مبارزه/ مداخله» معطوف به حکومت است. آن کنشِ کناره‌گیری، معطوف به تعطیل حکومت...
ولایت‌پذیری؛ باز کردن چشم یا سرنهادن؟
بررسی اصول حاکم بر گزینش کارگزاران مبتنی بر عهدنامه مالک‌اشتر در گفت‌و‌گو با جواد سلیمانی امیری/ بخش دوم؛

ولایت‌پذیری؛ باز کردن چشم یا سرنهادن؟

حتی اگر امام معصوم هم سخنرانی کنند، شما می‌توانید سؤالات خود را مطرح کنید و از چیستی و چرایی بیان ایشان بپرسید. بالاخره سؤال در ذهن انسان ناخودآگاه ایجاد می‌شود و حضرات معصومین...
هنوز هم می‌توان جامعه اسلامی ساخت؟
تأملاتی درباره دین، فرهنگ و جامعه‌سازی دینی؛

هنوز هم می‌توان جامعه اسلامی ساخت؟

آیا جامعه‌سازی دینی در نهایت منجر به حذف تمام تکثرها و یکدست کردن مردم می‌شود؟ قطعاً پاسخ منفی است. از مثال‌های قبل و چهار نحوه از مواجهه دین با فرهنگ، چنین بر می‌آید که تکثرهای...
حوزه و دردسر‌های یک تغییر بزرگ
واکاوی علل تغییر منزلت روحانیت در گفت‌و‌گو با محمدرضا قائمی نیک؛

حوزه و دردسر‌های یک تغییر بزرگ

ما لزوماً در حوزه، جریان‌های کاملاً سازگار و یکدستی نداریم. جریان‌هایی داریم که یکدیگر را تکفیر می‌کنند، جریان‌هایی داریم که اختلاف‌نظر‌های بسیار شدیدی با هم دارند، جریان‌های...
روحانیت و خطر بی‌اثری در عصر پساسنت
کاوشی در جایگاه اجتماعی روحانیت در گفت‌و‌گو با بیژن عبدالکریمی؛

روحانیت و خطر بی‌اثری در عصر پساسنت

من نگران آینده نهاد روحانیت هستم. اگر روحانیت دچار تحولات بنیادین در نوع نگاه خود به مدرنیته، سوژه مدرن و عقلانیت جدید نشود و نوعی نگاه تاریخی پیدا نکند و کماکان بخواهد از...
۱