به گزارش «سدید»؛ قصه مرغ و تخممرغ همچنان ادامه دارد. چندین سال از ایجاد این مساله میگذرد و هنوز هیچ راهحل کارشناسیشدهای برای مهارش ارائه نشده است. گفتگو با تولیدکنندگان نشان میدهد که گرانی نهاده، گرانی و کمیابی جوجه یکروزه و اختصاص ندادن خوراک به بخشی از مرغها عامل گرانی قیمت بوده است، اما افزایش و نوسانهای شدید قیمت تنها درباره تخممرغ نیست، بلکه در سایر محصولات مرغ و گوشت و میوه هم شاهد افزایش قیمت هستیم. با اینکه جایگاه مناسب جهانی را در تولید این محصولات داریم، قیمت بازار کنترل نمیشود. ایران جایگاه هفتم تولید مرغ و دهم تولید تخممرغ و نخست خاورمیانه را در تولید میوه دارد، ولی بازار بیتوجه به گفتههای رییسجمهور پیش میتازد. روحانی در دیدار اعضای دولت در ابتدای سال گفت: «وزرای جهاد کشاورزی و صمت مراقبت کنند که قیمتها افزایش نیابد؛ زیرا سال گذشته به حد کافی قیمتها بالا رفته است.» کارشناسان میگویند بازار با توصیه و سفارش درست نمیشود، قیمت یک مولفه اقتصادی است که برای پایین آوردن باید شرایط آن را مناسب کرد. در این گزارش قصد داریم نوسان قیمت تخممرغ و دلایل آن را بررسی کنیم.
تولیدکنندگان از بیتوجهی دولت به تولیدکنندگان و عدم حمایت از آنها میگویند. رییس هیاتمدیره اتحادیه مرغ تخمگذار استان تهران اردیبهشتماه گفت: «دولت اگر امروز از تولیدکنندگان تخممرغ حمایت نکند قیمت بیش از اندازه بالا خواهد رفت.» ناصر نبیپور همان زمان پیشنهاد کرد: «تعرفه صادرات برداشته شود یا خرید تضمینی انجام شود یا اینکه دولت به مرغداران اجازه ذخیره تخممرغ در سردخانهها را بدهد. دولت اگر امروز تخممرغ را که قیمتش پایین آمده ذخیره نکند، فردا که قیمت گران شد نباید از مرغداران گله کند.» ظاهرا وقت موعود فرارسیده و قیمت تخممرغ بهدلیل اینکه دولت به توصیهها و هشدارهای تولیدکنندگان توجهی نکرد، بالا رفت و در این میان کسی پاسخگو نیست که چرا غذای فقرا هم از سفره آنها باید پر بکشد؟ در این میان، صحبتهای وزیر جهاد کشاورزی در ۱۷ فروردین امسال جالب است که از مازاد تولید مرغ و تخممرغ در کشور میگوید، اما این خلاف چیزی است که امروز شاهد هستیم، براساس قانون عرضه و تقاضا زمانی که عرضه کالا بیشتر باشد قیمتها کاهش مییابد، اما قیمتها روزبهروز در حال افزایش است. اصولا آمار مسوولان در سالهای اخیر انحراف بیشتری داشته است. سال گذشته مسوولان وزارت جهاد کشاورزی پیشبینی کردند که تولید گندم ۱۳.۵ میلیون تن میشود و ۱۰ میلیون تن گندم خریداری میکنند، اما کل خرید دولتی هشتمیلیون و ۴۰۰ هزار تن شد. درحالیکه تولیدکنندگان از قیمت بالای جوجه یکروزه مینالند که در روزهای گذشته بر بالا بودن قیمت مرغ و نیز کاهش تولید تاثیر گذاشته است. یک مسوول وزارت جهاد کشاورزی همهچیز را عالی توصیف کرده و این اظهارات را بازارگرمی تولیدکنندگان میخواند. براساس گفتههای مرتضی رضایی، معاون امور دام وزارت جهاد کشاورزی ایران با تولید حدود یکمیلیون تن تخممرغ جایگاه پنجم آسیا و دهم در جهان دارد، این میزان تولید نهتنها نیاز کشور را بهخوبی تامین میکند، بلکه در مقطعی صادر میکردیم. «احمد امیرآبادی»، نماینده محترم مردم قم از گرانی مرغ و تخممرغ گفت و بیان کرد: مردم گرفتار هستند و مشکلات فراوانی دارند که بخش عمدهای از این مشکلات قابلحل هستند. متاسفانه سوءمدیریت در جریان گرانی مرغ و تخممرغ وجود دارد. اگر مرغ و تخممرغ را به دست مرغدار میدادیم بهتر از این عمل میکرد. اینها را با برنامه میتوان حل کرد و به تحریمها ربطی ندارد. جالب است که بعد هم همه را گردن هم میاندازند، اینها همه از بیبرنامگی است.
تامین مواد اولیه، تنها راه بهبود وضعیت
تولیدکنندگان میگویند اگر دولت دست از مداخله در بازار بردارد و اجازه دهد خود تولیدکنندگان ورود کنند قیمتها متعادل خواهد شد. مهدی معصومی، تولیدکننده تخممرغ با بیان اینکه بیش از ۷۰درصد از تولید گوشت مرغ و تخممرغ کشور در بنگاههای کوچک صورت میگیرد، گفت: «این واحدها با مشکلات و مسائل متعددی طی چند سال اخیر دستوپنجه
نرم میکنند. با وجود این ما در صنعت مرغداری از ۲۲سال پیش یعنی از سال۷۸ تا سال۹۸ با کمبود خاصی روبهرو نبودیم و قیمتها یکنواخت، قابلقبول و منطقی بود و هیچ محدودیت و تعیین سهمیه و مسائل مشابهی وجود نداشت، مواد اولیه موردنیاز تولیدکنندگان در حد وفور فراهم بود و بهراحتی تامین میشد و براساس آن تولید در این صنعت در بخشهای مختلف از قبیل مرغ، تخممرغ، جوجه یکروزه و... انجام میگرفت.»
او افزود: «وضعیت بازار، عرضه و تقاضا را تعیین میکرد و براساس این عرضه و تقاضا، سود حداقلی برای مرغداران ایجاد میشد. همچنین برای کسانی که در این میان بهعنوان واسطه، بنکدار یا تحت هر عنوان دیگری مشغول فعالیت بودند و بهنوعی به بازار نظم میبخشیدند، سودآور بود. درعینحال مصرفکنندهها نیز از وضعیت موجود راضی بودند و ما با قیمتهای آنچنانی و گران در این صنعت مواجه نبودیم، اما بهدلیل شرایطی که در طول یکسالونیم اخیر به وجود آمد، به دلایل متعدد نظم بخش تولید به هم خورد. در چنین شرایطی وقتی نظم تامین مواد اولیه به هم بخورد، درواقع نظم تولید بههم میخورد. درعینحال وقتی نظم تامین مواد اولیه بههم خورد، درنهایت باعث شد مرغداران گوشتی جوجه نریزند و به همین دلیل جوجه گوشتی بهشدت ارزان شد، میزان تولید کم شد و از آنطرف، قیمت بالا رفت و دوباره این چرخه یکبار دیگر به نوع دیگری تکرار شد.
بر این اساس، در شرایط کنونی تنها راهحل این مساله آن است که تامین مواداولیه بهموقع و بهاندازه کافی انجام شود و نیازی نیست که اقدام دیگری صورت بگیرد، چون فعالان صنعت مرغ بهخوبی آگاه هستند که باید چه اقداماتی انجام دهند. باید توجه کرد که عدم توفیق در تامین مواد اولیه موردنیاز صنعت مرغداری، هیچ ارتباطی به تولیدکنندگان یا حتی واردکنندگان نداشت. در واقع بهدلیل اشکالاتی که در نظم واردات ایجاد شد، اینگونه مسائل به وقوع پیوست. برای حل این مسائل فقط لازم است که مواد اولیه این صنعت بهموقع تامین شود و اگر این امر محقق شود، بهتدریج در طول یک سال آینده وضعیت مرغ و تخممرغ به شرایط نرمال خود برمیگردد. اما اینکه چرا بازگشت به شرایط معمول و طبیعی یک سال زمان میبرد، بهدلیل آن است که نظم در بخش تولید و در بین گلههای مولد از بین رفته است و چارهای نداریم بهجز اینکه منتظر بمانیم تا دوباره این ظرفیتها جایگزین شود و جز این راه دیگری وجود ندارد.»
این تولیدکننده افزود: «هرگونه اقدامی درزمینه ایجاد محدودیتها در صنعت مرغداری باعث بدتر شدن وضعیت این صنعت خواهد شد. در واقع ضمن اینکه وضعیت بازار را خرابتر از شرایط کنونی خواهد کرد، همچنین منجر به افزایش بیاعتمادی در جامعه خواهد شد و درعینحال برخی از تولیدکنندگان را از رده فعالیت خارج خواهد کرد و بهجز این مسائل، دستاورد دیگری بهدنبال نخواهد داشت. امروز مرغداران برای تهیه نهادهها یعنی همان مواد غذایی جوجه و مرغ با مشکلات عدیدهای مواجه شدهاند، خوراک طیور همچنان از خارج وارد میشود و برای واردات نیاز به ارز دولتی وجود دارد که آن هم بهدرستی تامین نمیشود. این شرایط باعث شده که دست مرغداران به نهاده نرسد و در تامین غذای طیور با مشکلات جدی و ورشکستگی مواجه شوند.»
انتهای پیام/