فلسفه
به قلم مصطفی اب روشن؛
بحث درباره «اراده آزاد» یکی از مبانی چالش‌برانگیز در حوزه فلسفه و علوم انسانی است و نظرات مختلفی در این خصوص مطرح شده است؛ برخی از فلاسفه و متفکران از جمله سارتر، روسو و جان لاک معتقدند که «اراده آزاد» وجود دارد. از این منظر انسان‌ها قادرند بدون تأثیرپذیری از عواملی که غیرقابل کنترل به‌نظر می‌رسند، تصمیمات مستقلی بگیرند و اعمال خود را بر اساس اراده خود تنظیم کنند. در این دیدگاه آزادی انتخاب به‌عنوان ویژگی ممتاز انسان‌ها مطرح می‌شود.
کد خبر: ۹۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۱
گفتگو باعضو مجمع فلاسفه ایران؛
هرسال باشکوه‌تر از سال قبل. هر سال عجیب‌تر و هر سال پرشورتر. زیارت اربعین و پیاده‌روی مسیر نجف تا کربلا؛ آیینی که سال‌ها علی‌رغم وجود همه مشکلات، مسائل اقتصادی، بیماری و همه سختی‌های راه، مسلمان و غیرمسلمان را حول محور امام کنار یکدیگر جمع می‌کند. در عصر حاضر که از طرفی شاهد نوعی سیطره فلسفه و سبک زندگی غربی بر جهان هستیم، از طرفی هم با مرجعیت‌زدایی و زوال معنا درخصوص آیین‌ها و مناسک دینی مواجهیم، همه چیز ذیل لذت و فایده و در پارادایم منطق اپیکور تشریح می‌شود. در تحلیل جامعه‌شناسان، انسان این عصر با غلبه سبک زندگی غربی حالا دیگر برای هر یک از تصمیماتش منطق هزینه-فایده را پیش کشیده و به دنبال کسب حداکثر سود و منفعت است، حالا انسانی که به این صورت تعریفش می‌کنیم، پدیده کم‌نظیری همچون پیاده‌روی اربعین را رقم می‌زند؛ حال این انسان در چهل روز پس از سالروز شهادت امام و بعد از چهل روز سوگواری و تصفیه روح، تصمیم زیارت می‌گیرد، زیارتی که فلسفه وجودی آن با رنج در‌آمیخته است.
کد خبر: ۸۶۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۴
درباره «تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام»، نگاهی از منظر «تاریخ اندیشه» و «فلسفه علوم اجتماعی»/ بخش سوم؛
در جهان اسلام نه تجربه صنعتی شدن را داشتیم و نه شهرنشینی و نه سرمایه‌داری. انقلاب‌های سیاسی، شورش‌های اجتماعی، اصلاحات دینی و نه رشد علم مدرن در جوامع اسلامی تجربه نشده است. اجتماع زیستی جهان اسلام، همچون روستایی عشایری بود که فرهنگشان شفاهی است. در این جامعه، غلبه با فهم متعارف و عقل سلیم بود تا ذهنیت علمی و عقل‌گرای انتقادی در این جوامع غلبه داشته باشد.
کد خبر: ۸۵۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۷
درباره «تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام»، نگاهی از منظر «تاریخ اندیشه» و «فلسفه علوم اجتماعی»/ بخش دوم؛
بخش از اندیشه اجتماعی که بسیار فلسفی است و با آراء فلسفی سروکار دارد و تحلیل فلسفی می‌کند یا بخشی از اندیشه اجتماعی که ماهیت فلسفی به خودش می‌گیرد و با رأی فلسفی بیان می‌شود، فلسفه اجتماعی نام دارد و به کسی که فلسفه اجتماعی را اندیشیده و پیرامون آن صحبت می‌کند، فیلسوف اجتماعی می‌گوییم. ابن خلدون یک فیلسوف اجتماعی بود. فارابی کسی است که به مرزهای فلسفه اجتماعی نزدیک شده است.
کد خبر: ۸۵۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۷
درباره «تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام»، نگاهی از منظر «تاریخ اندیشه» و «فلسفه علوم اجتماعی»/ بخش نخست؛
کلاف سردرگم مطالعه آثار و متون تخصصی که منتسب به اندیشه ورزی اجتماعی مسلمین است، ما را وا‌می‌دارد تا تأملی دقیق در این حوزه اندیشگی و معرفتی عقیدتی که بلاتکلیف و رهاشده به حال خود است؛ داشته باشیم. این کلاف سردرگم حتی به کتاب‌هایی که با بررسی تاریخ این تفکر سروکار دارند نیز سرایت کرده است.
کد خبر: ۸۵۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۷
بررسی جوانب مختلف مفهوم فرهنگ و فلسفه اجتماعی فرهنگ با گفتار دکتر سیدمحمود نجاتی‌حسینی؛
چرا باید فرهنگ داشت؟چگونه فرهنگی باید داشت؟ اصلا چگونه فرهنگی میتوان خواست و داشت؟آن علوم فرهنگی که مینامندش چگونه علومیست؟اینها علم اند یا دانش؟این علوم فرهنگی را چگونه مطالعه کنیم؟ بومی سازیشان برای مقاصد محلی چگونه ممکن است؟
کد خبر: ۸۴۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۷
مروری بر مکانیسم دفاع افراد به قلم سی‌تی نوُیِن؛
اتاق‌های انعکاس بسیار مخرب‌تر و بسیار قوی‌تر از حباب‌های شناختی هستند. آن‌ها می‌توانند تقریباً شبیه موجودات زنده به نظر برسند. سیستم‌های اعتقادی آن‌ها یکپارچگی ساختاری، انعطاف‌پذیری و پاسخ‌های فعال به حملات خارجی را ارائه می‌کنند
کد خبر: ۸۱۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۶
گفت‌وگویی با پروفسور دانکان ریچتر، استاد دانشگاه ویرجینیا درباره «ویتگنشتاین و اخلاق»
دیدگاه‌های ویتگنشتاین در باب اخلاق تاثیر شگرفی بر متفکران بعد خود گذاشته است و ضمن تحول در پاره‌ای از مبانی مرتبط با فلسفه اخلاق، مسیر را برای پیش کشیدن رویکردهایی نو در این حوزه فراهم ساخته است.
کد خبر: ۷۹۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۵
در برنامه رادیویی سوفیا مطرح شد؛
صالحی استاد معارف دانشگاه در برنامه رادیویی سوفیا گفت: خلأ ایده پردازی و تولید علم بیش از قبل در جامعه احساس می‌شود و ضرورت آن به چشم می‌آید.
کد خبر: ۷۹۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۴
گفت‌وگویی با مختار نوری درباره نسبت «خیر عمومی» با وضعیت فعلی کشور؛
مختار نوری گفت: ابتدا باید به این موضوع اشاره کنم که مقوله خیر عمومی دارای ادبیات گسترده‌ای است و در انحصار هیچ جریان فکری خاصی نیست و متفکران مختلفی از دوران قدیم تا به امروز بدان توجه کرده‌اند. در دوران معاصر نیز هم در « فلسفه قاره‌ای» و هم در « فلسفه تحلیلی» میتوان نمونه‌های قابل توجهی از توجه و تاکید بر خیر عمومی را یافت.
کد خبر: ۷۹۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۳
درباره اهمیت آموزش فلسفه به کودکان؛
آموختن فلسفه به کودکان به معنی یاد دادن درست فکر کردن به آن‌ها است. چیزی که باعث می‌شود همیشه انتخاب‌های بهتری داشته باشند و کمتر خطا کنند. این ابزار می‌تواند در آینده خیلی به درد بچه‌ها بخورد و حتی باعث بهتر شدن جامعه‌ای می‌شود که این بچه‌ها آن را می‌سازند. اینکه بتوانند تفکر مستقلی داشته باشند، نظرات مختلف را بشنوند و تحلیل کنند، نظرات مخالف را حلاجی و رد یا تایید کنند از ارمغان‌های یاد گرفتن فلسفه در دوران کودکی است.
کد خبر: ۷۹۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۲
گفت‌وگویی با پروفسور جان هِر، فیلسوف اخلاق و دین؛
پروفسور جان هر گفت: در مسیحیت دو سنت اصلی داریم، یکی بحث از قانون طبیعی (سنت قانون طبیعی) و دیگری امر الهی. در سنت و بحث قانون طبیعی ما می‌توانیم استنتاج کنیم که چگونه از ماهیت بشر به اخلاق برسیم و چگونه زندگی کنیم. از طرفی در بحث امر الهی چیز درست و نادرستی وجود دارد که خداوند بدان امر یا آن را منع کرده است.
کد خبر: ۷۹۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۱
سخنرانی پروفسور محمد لگنهاوزن در باب حکمت علمی؛
ما باید حکمت عملی را به عنوان یک فضیلت تعریف کنیم. فضیلتی که به ما توان، تشخیص و قوه تصمیم گیری برای عمل‌هایمان می‌دهد.
کد خبر: ۷۹۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۸
با سخنرانی فیلسوفان برجسته ؛
رضا غلامی گفت: هدف حکمت، استکمال نفس است و سعادت هم چیزی غیر از استکمال نفس نیست. درباره امتیازات فلسفه ملاصدرا باید گفت که اولین مورد این است که انسان نیازمند زمینه مادی است.
کد خبر: ۷۹۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۸
نشست در باب اخلاق در دنیای متاورس؛
در نشست «اخلاق در دنیای متاورس» با تأکید بر اینکه اتاق‌های فکر ما درگیر مسائل اصلی نیستند و رسانه‌ها دچار دور برگردان‌های فرعی و مطالبات غیراصلی شده‌اند، مطرح شد: نتیجه چنین وضعیتی این است؛ فلسفه و فقه اسلامی با همه غنای خود نسبت به بعضی مسائل - نه اینکه جواب نداشته باشد - غافلگیر می‌شود.
کد خبر: ۷۸۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۷
سخنرانی حامد طونی پیرامون فلسفه؛
حامد طونی شاعر و منتقد ادبی در دومین روز از اردوی آموزشی شاعران انقلاب اسلامی گفت: آغاز فلسفه غرب با سقراط و ارسطو رقم خورده. نقطه‌نظر اولیه افلاطون، انتقال «قدرت» از شعر به فلسفه است.
کد خبر: ۷۷۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۷
سخنرانی قائمی نیا پیرامون فضای مجازی؛
علیرضا قائمی نیا گفت: فضای مجازی ساحت جدیدی از هستی برای بشر است که هم هزینه داشته و هم دستاوردهایی نیز برایش داشته است و عالم جدیدی برای بشر ایجاد کرده است و اندیشه، فرهنگ و جهان بینی و سبک زندگی انسان را دگرگون می سازد.
کد خبر: ۷۷۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۷
گفتگویی پیرامون حکمت عملی با بوذری نژاد؛
بوذری نژاد گفت: همیشه در تمدن اسلامی در خصوص نسبت دانش فقه و دانش فلسفه عملی مباحثی بین بزرگان فلسفه در گرفته که جایگاه حکمت عملی را در تمدن اسلامی نشان بدهد.
کد خبر: ۷۷۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۷
سخنرانی دکتر عباس زاده پیرامون ظرفیت های فلسفه اسلامی؛
دکتر عباس زاده گفت: فلسفه اسلامی امروز باید رویکرد حل مسئله داشته باشد. فلسفه ما می‌تواند به جای مطالعات توصیفی و مقایسه‌ای محض، کلان اندیشی و انتزاعی نگری، قدری به مسائل واقعی و عینی جامعه معطوف گردد.
کد خبر: ۷۷۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۳
سخنرانی حسین مطلبی پیرامون فلسفه اسلامی؛
رئیس پژوهشگاه فضای مجازی با بیان اینکه فلسفه اسلامی برای مواجهه با فضای مجازی باید بازخوانی شود، گفت: گفت‌وگو بین مهندس و فیلسوف برای ما بسیار کارگشاست زیرا ما در پاسخ به مسائل فضای مجازی با اشتباه در فهم مسئله و تقلیل آن مواجهیم.
کد خبر: ۷۷۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۲۱