تاریخ
«شب واقعه» در آیینه روایت جانبازان فاجعه ۷ تیر ۱۳۶۰؛
در نکوداشت چهل‌و‌یکمین سالروز فاجعه ۷ تیر ۱۳۶۰، بهنگام دیدیم که روایت جانبازان این رویداد تاریخ ی را مورد بازخوانی تحلیلی قرار دهیم. چه اینکه وقوع چنین تروری با این ابعاد گسترده، غریب و کم بدیل می‌نماید. مستندات این مقال، بر تارنمای پژوهشکده تاریخ معاصر ایران آمده است. امید آنکه علاقه‌مندان را مفید و مقبول آید.
کد خبر: ۶۸۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۸
نشست علمی بررسی تاب‌آوری مردم ایران در برابر مدرنیته در دوره پهلوی اول با محوریت کتاب «ننگ‌سالی»؛
نشست بررسی تاب‌آوری مردم ایران در برابر مدرنیته در دوره پهلوی اول با محوریت کتاب «ننگ‌سالی»؛ خاطرات مردم محله علی‌قلی آقا اصفهان از دوره کشف حجاب برگزار شد.
کد خبر: ۶۸۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۳۰
خسرو معتضد و بازخوانی فصولی از تاریخ معاصر ایران در دیدار با مدیرمسئول؛
در مورخه ۲۴ اردیبهشت ماه سال جاری، خسرو معتضد، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران با حضور در دفتر «جوان» با محمدجواد اخوان مدیرمسئول روزنامه دیدار و گفتگو کرد. وی در این دیدار با تبریک این انتصاب، اظهار داشت: اهتمام جوان به تاریخ را برای مخاطبان مفید می‌دانم و معتقدم ادامه این روش از سوی رسانه شما و دیگر جراید، موجب افزایش آگاهی مضاعف جامعه خواهد شد.
کد خبر: ۶۸۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۳۰
تبیین تاریخ معاصر ایران، در پرتو صحیفه امام‌خمینی؛
رهبر معظم انقلاب اسلامی، در تبیین همسانی هویت انقلاب اسلامی و شخصیت امام‌خمینی (ره)، جمله معروفی دارند که «ایـن انـقـلاب بی‌نـام خـمـیـنی، در هیچ جای جهان شناخته شده نیست.» برهمین اساس، قاعدتاً برای شناخت تاریخ انقلاب اسلامی [از شروع نهضت اسلامی تا امروز]، باید جایگاه بسیار مهمی برای شخصیت رهبر کبیر انقلاب اسلامی در این انقلاب و تأثیر رهبری و کلام او در آن قائل باشیم
کد خبر: ۶۷۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۷
جستار‌هایی در حضور آیت‌الله‌العظمی سیدمحسن طباطبایی حکیم در عرصه سیاسی عراق و ایران؛
روزهایی که بر ما می‌گذرد، تداعی‌گر سالروز ارتحال مرجع فقید شیعه، زنده‌یاد آیت‌الله‌العظمی سیدمحسن طباطبایی حکیم است. هم از این روی و در نکوداشت کارنامه آن عالم پرآوازه، به بازخوانی فراز‌هایی از کارنامه سیاسی وی پرداخته‌ایم. مستندات مقال پی آمده، برتارنمای پژوهشکده تاریخ معاصر ایران وجود دارد. امید آنکه محققان و عموم علاقه‌مندان را مفید و مقبول‌آید.
کد خبر: ۶۷۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۹
یپرم خان ارمنی، نمادی از تندروی و سرخوردگی جناح فاتح مشروطیت؛
روزهایی که بر ما می‌گذرد، مصادف است با سالمرگ یپرم خان ارمنی، از فعالان جناح غالب مشروطیت و رئیس نظمیه تهران پس از فتح پایتخت. داوری‌های تاریخ ی درباره او، بسان تمامی عناصر دخیل در این انقلاب یکسان نیست. با این همه می‌توان درباره وی که در وزن کشی مشروطه خواهان در پی عزل محمدعلی شاه کامیاب شد و از این روی، به قلع و قمع دیگر رقبای خویش، چون ستارخان و یاران او در پارک اتابک پرداخت، سخن گوییم
کد خبر: ۶۷۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۲
بررسی شاخصه هنر اسلامی در گفتگو با محمدعلی رجبی دوانی؛
محمدعلی رجبی دوانی عنوان می کند: اگر هنر به فطرت بازگردد، برای همیشه تاریخ و همه جوامع بشری حرف خواهد داشت. برای مثال، فیلم «بچه‌های آسمان» ساخته مجید مجیدی که درواقع خاستگاهی اسلامی و شیعی داشت، در همه جای دنیا با استقبال مواجه شد تا آنجا که حتی پاپ در جایی گفته بود این فیلم را باید کشیشان ببینند چراکه به ترویج معنویت کمک می‌کند. بنابراین، مادامی که یک اثر هنری حقیقت‌محوری را در دستور کار خود قرار دهد، با استقبال مواجه خواهد شد و نیاز به سیاستگذاری خاصی ندارد.
کد خبر: ۶۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۸
منوچهر اقبال، نخست‌وزیری که «غلام‌جان نثار» بود؛
۶۵ سال پیش در چنین روزهایی، منوچهر اقبال در پی کنار رفتن حسین علاء، نخستین روز‌های صدارت خویش را تجربه می‌کرد. او دقیقاً همان نخست‌وزیری بود که شرایط سیاسی کشور در پی کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ می‌طلبید.
کد خبر: ۶۶۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۹
کارنامه قزاق تخت‌نشین، در آیینه اشاراتی چند؛
روزهایی که بر ما می‌گذرد، تداعی‌گر سالروز تاج‌گذاری رضاخان است. مقال پی آمده درصدد است تا برخی مختصات حکومت ۲۰ سال وی را به اختصار بازخواند، امید آنکه مفید آید.
کد خبر: ۶۶۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۸
امیر اسدالله عَلَم، کار چاق‌کنی برای تمامی فصول!
۴۴ سال پیش در چنین روزهایی، امیر اسدالله خان امیر قائنات، معروف به امیر اسدالله علم در یکی از بیمارستان‌های امریکا و به دلیل سرطان خون، تسلیم مرگ شد
کد خبر: ۶۵۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۳۰
ارتش ایران در دوره پهلوی‌ها در آیینه چند اشارت تاریخی؛
فرا رسیدن روز ارتش جمهوری اسلامی، علاوه بر آنکه موسمی مغتنم برای تجلیل از نقش این نیروی نظامی در صیانت از امنیت ایران اسلامی در ۴۳ سال اخیر است، فرصتی برای خوانش کارنامه تراژیک آن در ادوار سلطنت پهلوی اول و دوم نیز به شمار می‌رود.
کد خبر: ۶۵۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۹
وضعیت سنجی ساخت سریال تاریخی در ایران در گفتگو با مجید مولایی؛
در جمهوری اسلامی یک خلا بزرگی در زمینه ساخت سریال‌های تاریخ ی وجود دارد که در هیچ جا، هیچ استراتژی خاصی برای تولید چنین سریال‌هایی وجود ندارد.
کد خبر: ۶۵۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۵
یاد‌ها و یادمان‌هایی از مواجهه مرجعیت با فرقه بهائیت در ماه رمضان سال ۱۳۳۴. ش؛
فرارسیدن ماه مبارک رمضان در هر سال، تداعی‌گر رویدادی مهم در تاریخ معاصر ایران است. در سال ۱۳۳۴، زنده‌یاد آیت‌الله‌العظمی سیدحسین طباطبایی بروجردی که از مواجهه حکومت پهلوی دوم با بهائیت مأیوس شده بود، با روشنگری زنده‌یاد حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدتقی فلسفی، بر علیه این فرقه در سخنرانی‌های ماه رمضان موافقت کرد
کد خبر: ۶۵۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۳
خاطراتی لطیف و مطایباتی ظریف از آیت‌الله‌العظمی جعفر سبحانی تبریزی؛
زنده‌یاد استاد علی ابوالحسنی (منذر) محمدصادق ابوالحسنی آغازین بخش از این مقال را روز گذشته از نظر گذراندید. اینک دومین و واپسین بخش از آن پیش‌روی شماست. امید آنکه تاریخ پژوهان و علاقه‌مندان را مفید و مقبول آید.
کد خبر: ۶۵۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۰
نسبت مهندسی فرهنگ و فلسفه تاریخ در گفتگو با یحیی عبداللهی؛
ولی اجتماعی باید توسط مومنین به عنوان، ولی مقبول افتد. در عصر غیبت ما هنگامی که دستمان از آن اراده تاریخ ی کوتاه است، یک، ولی اجتماعی تعریف می‌کنیم که نایب و واسطه میان ما و آن اراده تاریخ ی است. نام این، ولی اجتماعی در جامعه حقه می‌شود، ولی فقیه. این موضوع مبنای دین شناختی و هستی شناختی ولایت فقیه است. این، ولی اجتماعی عامل هماهنگی اراده‌های آن جامعه است.
کد خبر: ۶۴۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۶
مداقه‌ای در میزان درک ما از تاریخ و جامعه؛
گاه باید توجه داشت به محدودیت‌هایی که از ناحیه خداوند متعال بر جامعه و تاریخ اعمال می‌شود. باید توجه داشت که این مسئله، غیر از محدودیت‌هایی است که از ناحیه جامعه و تاریخ بر انسان مستولی گشته است خواهد بود و همچنین غیر از طرح بحث سنت‌های الهی است که قواعد بازیگری در جامعه و تاریخ را به انسان متذکر می‌شود.
کد خبر: ۶۴۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۰
گذری بر کارنامه مسعود میرزا ظل السلطان در دوره استبداد و مشروطیت؛
۱۱۵ سال پیش در چنین روزهایی، مردم اصفهان به دستور آیات: شیخ محمدتقی نجفی و شیخ نورالله نجفی اصفهانی، برای عزل مسعود میرزا ظل السلطان حاکم اصفهان در تلگرافخانه دولتی اجتماع نمودند و پس از مخابره چند تلگراف، دست به تحصن زدند
کد خبر: ۶۳۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۹
نحوه‌ی مواجهه‌ی جریان روحانیت با غرب مدرن در گفتگو با داود مهدوی‌زادگان؛
برخی می‌گویند ما نظریه‌ی انحطاط نداریم برای همین در انحطاط باقی ماندیم، من می‌خواهم بگویم این‌گونه نیست. در پس ذهن فقاهتی علمای ما و کسانی که شاهد شکست بودند نظریه‌ی انحطاط وجود داشت. پاسخ آن‌ها هم به مسئله‌ی انحطاط کم‌کم به سمت نظریه‌ی سیاسی و نظام سیاسی رفت.
کد خبر: ۶۱۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
گفتگو با داوود امینی، مولف و پژوهشگر تاریخی؛
در جوامع مختلف، نهادهاى گوناگونی در جامعه‌پذیرکردن افراد، ایفای نقش مى‌کنند. در ایران نیز نهاد روحانیت، مهم‌ترین نهادی است که محور فعالیت بوده است.
کد خبر: ۶۱۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۱۶
دستاویز‌های رضاخان در تحمیل کشف حجاب به جامعه ایرانی؛
در دوره رضاشاه، بار دیگر مسئله کشف حجاب و به تبعیت از غرب، در دستور کار رجال سیاسی رژیم حاکمه قرار گرفت و به‌زودی رفع پوشش از زنان در سراسر کشور، به صورت اجبار درآمد که مقاومت‌های گسترده‌ای را نیز از سوی علما و مردم در پی داشت.
کد خبر: ۶۰۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۷