روحانیت
روایت تاریخ از کارنامه روحانیت؛
یکی دیگر از عالمان تاثیرگذار در جنگهای ایران و روسیه تزاری، سیدعلی طباطبایی معروف به آسید علی صاحبریاض است که کتاب معروفی به نام «ریاض المسائل فی بیان احکام شرع بالدلائل» در شرح «مختصرالنافع» علامه حلی دارد که یکی از پرمحتواترین و پیچیدهترین کتب فقهی بهشمار رفته و هیچ مجتهدی خود را از آن بینیاز نمیداند.
کد خبر: ۸۹۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۶
روایت تاریخ از کارنامه روحانیت
گفتیم سرلوحه و اساس و محور حرکت ضداستعماری روحانیون و علمای اسلام، یک قاعده فقهی به نام «قاعده نفی سبیل» بوده و هست که این قاعده فقهی هم بر مبنای آیهای از آیات شریفه قرآن مجید وضع شدهاست. آیه شریفه «لن یجعلا... للکافرین علی المومنین سبیلا»
کد خبر: ۸۹۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۹
مروری بر زندگی اولین شهید محراب؛
آیتالله سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی به عنوان یکی از روحانیون برجسته تبریز بیشتر به چشم میآمد. ارتباط مستمر با امام خمینی از همان نخستین سالهای شکلگیری نهضت باعث شده بود که قاضی نقش مهمی در انتقال پیامهای امام به انقلابیون داشته باشد. در این نوشتار سعی شده تا با روش توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانهای به ویژه اسناد ساواک به بررسی زندگی و مبارزات این عالم فرزانه و نقش آن در به بار نشستن نهال انقلاب اسلامی ایران بپردازیم.
کد خبر: ۸۹۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۸
روایت تاریخ از کارنامه روحانیت؛
اگر علما و روحانیون اسلام در زمانی با تاسیس حوزههای علمیه و مدارس و دانشگاهها و کتابخانهها و... و با نشر کتاب و دانش و هنر به رواج علم و فرهنگ و تمدن پرداختند و حتی در دوران تهاجم مغول و در سرزمینهای دیگر نیز از این کار بازنماندند و در زمانی دیگر، در کنار حکومتی مدعی دین و پیروی از اهلبیت (ع)، مصادری همچون شیخالاسلامی و مفتی و امامت جمعه و جماعت و خاتمالمجتهدینی را پذیرفتند و خمس و زکات مومنین را سامان دادند و سهم امام گرفتند و حدود شرعی را جاری کردند، اما در یک دوران که همان دشمنان قدیمی در قالب استعمار کهنه و نو، سرزمینهای اسلامی را عرصه تاختوتاز خویش قرار دادند، دیگر به درس و بحث و تبلیغ و حد شرعی بسنده نکردند، گره لباس محکم نمودند و بهطور مستقیم وارد مبارزات بهاصطلاح سیاسی و مقابله رودررو با استعمارگران و متجاوزان و اشغالگران شدند.
کد خبر: ۸۸۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۲
روایت تاریخ از کارنامه روحانیت؛
اگر تاریخ را تورق کرده و به عمق آن نقب بزنیم، نخستین بارقههای ظهور روحانیت و علمایی که با شکل و شمایل امروزی فعال و تاثیرگذار در اطراف و اکناف جهان اسلام رؤیت میشوند و نقشی محوری در سرنوشت این جهان و پیرامون آن دارند، از زمان دو امام همام، حضرت امام محمد باقر (ع) و حضرت امام جعفرصادق (ع) و حوزههای علمیهای که این دو بزرگوار بهعنوان عظیمترین دانشگاههای آن زمان بنیاد گذارد، به چشم میخورد.
کد خبر: ۸۸۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۸
بررسی سیستم ارزشیابی دانش آموزان در گفتگو با محمدمهدی اعتصامی/ بخش دوم؛
عمده کار سازمان سنجش، خبر رسانی امتحانات بود، اما الان ارزیابی آموزش و پرورش را هم انجام میدهد. اتفاقا یکی از اشکالات آموزش و پرورس همین جا است. اوایل انقلاب، ارزیابی انجام میشد، اما الان از این جهت ضعیف هستیم. یکی از اشکالات سند تحول هم همین است. سند تحول به نحوی نوشته نشده که به ما بگویید از نقطه مبدا میخواهیم به نقطه مقصد برسیم.
کد خبر: ۸۷۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۸
وضعیتسنجی نهاد روحانیت به عنوان گروه مرجع اجتماعی در گفتگو با سیدمحمود نجاتیحسینی/ بخش سوم؛
باید مردم حساسیت بیشتری نسبت به دین پیدا کنند. درعینحال نباید از این نکته غافل شد که ذائقه دینیشان هم تغییر کرده است. این همان دین مردمپسند، فقه مردمپسند، دینگرایی مردمپسند و روحانیت خواهی مردمپسند است. باید این سلایق تازه را به خوبی مدیریت کرد تا هم حقیقت دین آسیب نبیند و هم دینداری مردم حفظ، تأمین و تضمین شود.
کد خبر: ۷۵۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۸
وضعیتسنجی نهاد روحانیت به عنوان گروه مرجع اجتماعی در گفتگو با سیدمحمود نجاتیحسینی/ بخش دوم؛
بروکراسی و تکنوکراسی باید کارامدی و بهره وری داشته باشد. وقتی از منظر روان شناسی اجتماعی و سیاسی کار و شغل و نیز جامعه شناسی مدیریت و سازمان نگاه میکنید میزان مقبولیت و مطلوبیت نهاد روحانیت که قدرت را در دست گرفته، برمیگردد به اینکه تا چه اندازه این نهاد – سازمان کارامدی و بهره وری دارد و تا چه اندازه میتواند زندگی سیاسی و اجتماعی را به نحو احسن وفق یک عقلانیت مطلوب و مقبول و معقول اداری اجرایی مدیریت کند.
کد خبر: ۷۴۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۲
تحول کارکرد نهاد روحانیت در دهههای اخیر با حضور حسن محدثی و مهراب صادقنیا/ بخش اول؛
چیزی که شیعیان را از باقی گروههای مسلمان جدا میکند، تمایزات فقهی، کلامی، علمی و اخلاقی نیست بلکه به چگونگی نسبت آنها با حکومت سبب تمایز آنها با دیگر گروههاست. لذا قدیمیترین مؤلفه نهاد دین در میان شیعیان، مؤلفه سیاسی است؛ یعنی موضعگیری در برابر حکومت یا همان نسبت شیعیان با حکومت است. هر زمان این نسبت و موضعگیری نسبت به حکومت (قدرت) تغییر کرده، کارکرد نهاد روحانیت نیز تغییر کرده است.
کد خبر: ۷۴۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۶
وضعیتسنجی نهاد روحانیت به عنوان گروه مرجع اجتماعی در گفتگو با سیدمحمود نجاتیحسینی/ بخش اول؛
به نظرم میرسد که روحانیت پس از انقلاب که قدرت را به دست گرفته و حکومت تشکیل داده و قانون اساسی خاص خودش را منطبق با ادعاهای اسلامی و شیعی نوشته است و از محتواهای دینی برخوردارست، با مدرنیته به منظور نو شدن فکر، نتوانست ارتباط برقرار کند.
کد خبر: ۷۴۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۱
وضعیتسنجی مرجعیت اجتماعی روحانیون در جامعه ایرانی در گفتگو با کمال رضوی؛
اگر این تجارب و شواهد را گواه بگیریم، روحانیت در قدرت در تعامل و همسازی با نهادها، نیروها و ساحتهای متکثر و چندگانۀ جامعه احتمالا کارنامۀ موفقتری نسبت به آلترناتیو خود ـ روحانیت جریان اصلی ـ پیش روی نهاده است. این کارنامه را نمیتوان با وصف «به رسمیت شناختن دیگری» (آنگونه که فیالمثل اکسل هونت اندیشهورز متاخر مکتب فرانکفورت صورتبندی کرده) قرین ساخت.
کد خبر: ۷۳۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۸
بررسی محبوبترین گروهّهای مرجع در ایران در گفتگو با شیرین ولیپوری/ بخش دوم؛
من نگران این هستم مخاطب هر واژه فقهی که میآید تصور کند یک روحانی با لباس معمم مدنظر ماست، اصلاً اینطور نیست. با همه توضیحاتی که عرض کردم اگر این فقه در جامعه شکل بگیرد و به وجود بیاید واقعاً توان پاسخگویی را دارد. ولی سؤال مهمتر این است آیا ما متولی برای اجرای این فقه داریم؟ مشکل ما این نیست که آیا فقه پویا، توان پاسخگویی به جامعه جهانی امروز و ایران را دارد یا نه. دغدغه ما این است که آیا ما متولی اجرای این فقه پویا را داریم؟ آیا کسی را داریم که این فقه پویا را در قامتش بنشانیم؟
کد خبر: ۷۲۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۸
بررسی پشتوانههای اسلام تمدنی در گفتگو با علیرضا پیروزمند/ بخش دوم؛
تا هنگامیکه در حجره نشستهایم و بحث میکنیم سختی خاصی وجود ندارد، یک بحث است، اما وقتی داخل صحنه آمدیم و گفتیم مردم به حکومتنظامی اعتنا نکنید و در خیابان بریزید، این سخن گفتن خیلی جرئت میخواهد و خیلی مسئولیتپذیری میطلبد. این یک برآورد متفاوتی از مسئولیت و صحنه میخواهد. بعد از آن هم همین اتفاقها مدام تکرار شد، از مسئله گروهکها در نظر بگیرید تا در زمان جنگ و ...
کد خبر: ۷۲۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۳۱
روحانیت تشیع چگونه مناسبات خود با جمهوری اسلامی را سامان میدهد؛
پیچیدگی مضاعف این نظام نخست در آن است که داعیه اسلام سیاسی را در شرایطی مطرح میکند که سیره عملی فقهای اسلام در گذشته بر آن ابتنا نداشته است و از طرف دیگر این داعیه در زمانهای مطرح میشود که به اصطلاح تمدن غرب در حال ایجاد نظمی جدید مبتنی بر بسط نظام اقتصادی، فرهنگی و... خویش است. همه این موارد بر ظرافتهای کار این نظام افزوده و همچنین درصد خطاهای آن را بیشتر کرده است. در نتیجه چنین صحنهای انقلاب اسلامی در میان روحانیت چند دسته از برخورد را ایجاد کرده است.
کد خبر: ۷۲۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۶
جامعهشناسی تاریخی کنش جمعی روحانیت در گفتگو با سید روح الله سیدی؛
عامل دیگری که مانع حضور تاریخی تمامی جریانهای فکری حوزههای علمیه در دوران امام_امت است، این است که حوزههای علمیه نسبت به امور متغیر قدری حساس هستند، یعنی، چون آمدن و رفتن حکومتها امری تاریخی، زمانمند و متغیر است و حوزههای علمیه در تاریخ خود این موضوع را بارها مشاهده کردهاند، معتقدند اگر ما تمام هستی دین را به امری گذرا و تاریخی پیوند بزنیم، در صورت نبود آن حکومت دین و فرهنگ دینی بهطور کلی از بین خواهد رفت؛ و این دغدغه جدی برخی جریانهای فکری حوزههای علمیه در قبال اتصال به بدنه حاکمیت است.
کد خبر: ۷۱۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۴
بررسی محبوبترین گروههای مرجع در ایران در گفتگو با شیرین ولیپوری/ بخش نخست؛
خیلیها سعی میکنند با دیدن این اعتراضات (که امروزه نام اعتراض مدنی (نه سیاسی) به خود گرفته) گروه مرجع روحانیت را از نظر مقبولیت زیر سؤال ببرند، اما من بر این باورم که اگر الآن رفراندوم انجام شود هنوز هم ملت، همین گروه مرجع را به هر گروه دیگر مدعی که لندن نشین و پاریس نشین و واشنگتن نشین است، ترجیح میدهد. اما متأسفانه این گروه نمیخواهد باور کند که اگر داخل صدایی بلند میشود، اعتراض دوستانه و دلسوزانه است.
کد خبر: ۷۱۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۲۲
بررسی تاریخچه حضور روحانیت به عنوان گروه مرجع اجتماعی در ایران در گفتگو با عباس نعیمی جورشری/ بخش دوم؛
فقه پویا تلاش میکند مسائل جهان جدید را درک کند. فقط نکتهای وجود دارد. در خوشبینانهترین حالت، سرعت تحول فقه پویا از سرعت تحول اجتماع ایرانی عقب است. یعنی فرض کنیم محتوای آن صحیح است درصورتیکه خودش میگوید نیاز به بازنگری دارد و خود انتقادی در فقه پویا رکن است، ولی نکته اصلی این است که جامعه ایران دواندوان طی مسیر داشته و آن فقه آهسته رهسپار بوده است. این عقبافتادگی از جامعه و نسل جدید، فقط هم مختص فقه پویا نیست. این را اشتباه نگیریم، همه جامعه درگیر این سرعت است. میخواهم بگویم در خوشبینانهترین حالت، فقه پویا تحولش کند بوده است یا به تعبیر دیگر، تحولات جامعه ایرانی سرعتش بسیار تند و شدید بوده است.
کد خبر: ۷۱۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۸
تبیین برآورد اسلام تمدنی از میدان در گفتگو با علیرضا پیروزمند/ بخش اول؛
اسلام تنها به دنبال آن نیست که شاکله قدرت را به دست بگیرد و بگوید چه کسی و چگونه حکمرانی کند، اسلام علاوه بر سرپرستی سیاست، میخواهد سرپرستی جامعه و حتی جوامع بشری را انجام دهد، این یعنی اسلام داعیههای تمدنی دارد.
کد خبر: ۷۱۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۵
جامعه شناسی تاریخی کنشهای روحانیت در گفتگو با محسن صبوریان؛
در زمان صفویه است که نظریه نیابت شکل میگیرد، به عبارت دیگر نطفه نظریه نیابت از معصوم در زمان صفویه بوده و تثبیت آن در دوره قاجار است. وقتی این نظریه تثبیت میشود هم امکان برای نظریه مرجعیت عامه فراهم میشود و امکان برای ولایت فقیه در اعصار بعد فراهم میشود. بدون نظریه نیابت هیچ کدام از این دو نهاد (ولایت فقیه-مرجعیت عامه) امکان تحقق نداشت.
کد خبر: ۷۱۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۲
برشی از الگو های حاکم بر عمل اجتماعی و سیاسی روحانیت شیعه؛
روحانیت شیعه همواره خود را در جایگاه رهبری امت میدیده است. از همین رو به شدت سویههای اجتماعی داشته و هیچ گاه گوشه گیر نبوده است. حتی در هنگامی که غلبه رویکردهای ضد اجتماعی و سیاسی مشاهده میشود، مقوله ترویج مذهب و راهبری امت فراموش نمیشود.
کد خبر: ۷۱۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۵