بررسی نسبت بسیج با هویت جامعه ایران در گفتگو با دکتر علیرضا بلیغ/ بخش دوم؛
اگر بسیج بخواهد به آن نیروی پیشران تبدیل شود و جامعه ایران را نمایندگی کرده و آرمانها و آرزوها و آینده جامعه ایرانی را محقق کند، باید بهدرستی موقعیت تاریخی خود را بشناسد، و شناخت آن موقعیت تاریخی مستلزم این است که بفهمد از کجا آمده و الان در کدام نقطه است و به کدام سمت میخواهد حرکت کند. اگر این را تشخیص دهد و به سمت تشکلیافتگی و سازمانیافتگی حرکت کند، متناسب با این درک پیدا کند، علیرغم اینکه فرصتهای زیادی ازدسترفته، اما هنوز فرصتهای بسیار زیادی وجود دارد که با آن میتوان از وضع موجود جهش کرد.
فساد و فروپاشی تجربه پهلوی به روایت دکتر فرشاد مؤمنی/ بخش دوم؛
ببینید اسکاچپول میگوید؛ پدیده انقلاب اسلامی در تاریخ بشر، جزء استثناییترین موارد از نظر فراگیری است که تمام مردم نظم قبلی را نمیخواستند و نظم جدید را مطالبه میکردند. نمیتوان گفت یکمرتبه تمام جمعیت ایران جوگیر شده بودند یا هر چیز بیپایه دیگر که گفته میشود! با فحاشی و متهمکردن افراد به چپگرایی، مشکلی حل نمیشود. افراد نابخرد به هنگام برچسبزدن، مهندس بازرگان، آقای بهشتی، آقای مطهری را هم به چپگرایی متهم میکنند. مثلاً معتقدند چون اصول اقتصادی قانون اساسی را آقای بهشتی نوشته، پس چپگرا بوده است.
فساد و فروپاشی پهلوی به روایت فرشاد مؤمنی/ بخش اول؛
حکومتگران در هر دورهای باید از خودشان بپرسند هنگامی که بهخوبی بلدند راز و رمز فروپاشی تا دوره محمدرضا شاه را بهروشنی توضیح داده و ریشهیابی کنند، چرا این دانستهها در سطح دانسته میماند؟ این توقف در لایه اطلاع از آن دلایلی بود که منجر به سقوط پهلوی نیز شد. پهلوی دوم هم دوست داشت قانونهای خیلی مترقی بگذارد! و برنامههای جاهطلبانه بریزد! چون همه اینها برایش قابلیت نمایش داشت. اما وقتی نوبت عمل پیش میآمد، آن کار دیگر میکرد و دیدیم که چه بر سر او آمد.
انقلاب ایران در امتداد خودآگاهی تاریخی انسان در گفتگو با سیدجواد میری؛
فلسفه تاریخ بشری را وقتی نگاه میکنیم، آن را ذیل ناسیونالیسم نباید تعریف کرد، گویی که عالم بشری در ذات خود به انسان روسی، فرانسوی، ایرانی و... تقسیم میشده است. نه ما یک عالم داریم به نام عالم بشری، وقتی ابزار مفهومی فلسفه تاریخ داشته باشیم، بشریت را در وحدت آن ابتدا تعریف میکنیم. میگوییم ساحتی داریم به نام ساحت بشری که دارای الزاماتی است. اینجا باید مفاهیمی را پرورش دهیم. یکی مفهوم هبوط است، دیگری مفهوم فطرت است، این مفاهیم را اگر در سطح بشری تحلیل کنیم، دیگر انقلاب فرانسه و یا انقلاب ۱۳۵۷ را تفسیر محدود به یک کشور یا یک مذهب نمیکنیم. انقلاب بهمثابه خروج انسان از رعیتوارگی و ورود به یک مرحله جدید، خودآگاهی انسانی است نه فرانسوی و یا اسلامی.
بررسی نسبت بسیج با هویت جامعه ایرانی در گفتگو با مهدی فاطمی، روحالله نادری و مهدی میرزاییپور/ بخش اول؛
اگر از من بپرسید، بسیج مهمترین آرزوی ایران در دوره مدرن است و هیچچیزی بالاتر از این نیست. حتی علم را برای بسیج میخواهیم، بروکراسی برای بسیج میخواهیم، قانون را به نام بسیج میخواهیم و میفهمیم. ما به آن شکل به همه مسائل ورود کردیم.
بررسی نسبت بسیج با هویت جامعه ایرانی در گفتگو با علیرضا بلیغ/ بخش اول؛
امری که در انقلاب اسلامی هم محقق شد و این حاصل کشف خاصی بود که امام خمینی (ره) از مردم پیدا کردند. به یک تعبیری میشود گفت که در فرایند انقلاب که از سال ۴۲ شروع شد و در سال ۵۷ به ثمر نشست و تا جنگ هم ادامه پیدا کرد، امام (ره) به یک درکی از مردم و نسبت بین مردم و اسلام و برپایی حکومت اسلامی رسیدند که اتفاقاً در پیگیری آن نظم آنگلوساکسونی، انگلیسیها به آن قدرت پی برده بودند.
بررسی نسبت بسیج با هویت جامعه امروز ایران در گفتگو با عطاءالله بیگدلی؛
شاید یکی از دلایل این مسئله همین بوده که اولین کار ویژه بسیج به سمت دفاع سخت رفته و به همین خاطر بعداً نتوانسته خود را از این چهارچوب نظری بیرون بیاورد. الان وقتی ما میگوییم تفکر بسیجی، نابترین تفکر انقلابی به ذهنمان میآید در حالی که قرار بوده بسیج اتفاقاً غیر نابترین نهاد ما باشد؛ یعنی نهادی باشد که با عموم مردم در ارتباط باشد.
نسبت بسیج با جامعه امروز در گفتگو با اباصالح تقیزاده طبری؛
بسیج حلالمسائل نیست. بسیج یک نیروی انقلابی است. یعنی از طرفی تشخیصی دارد نسبت به اینکه امروز حکومت باید چه گام مهمی بردارد و باید خود را در چه موقعیت خطیری قرار دهد؛ چون خودش باید مردم را همچون نیروی زندهای دعوت کند که آنها برای برداشتن این گام بلند با دولت مشارکت کنند. البته ما وقتی میگوییم مردم، منظورمان صرفاً توده مردم نیست. منظورمان اتفاقاً نیروهای مولد جامعه هستند؛ نیروهایی که چه بساس در جامعه سرکوب و به حاشیه رانده شدند.
هستی و چیستی مفهومی به نام بسیج در گفتگو با سید ابراهیم رئوف موسوی؛
۲۰۰ سال تاریخ جنگهای این کشور به اذعان دوست و دشمن با ورود بسیج به طرزی باورنکردنی تغییر مسیر میدهد. یعنی کارآمدی خاصی از خودش نشان میدهد که در چهارچوب کارآمدی تمدن جاری قابلتوضیح نیست. برای همین در موارد فراوان انکار میشود؛ ولی جنگ روی زمین و جلوی چشم همه است و بخشی از نتایجش قابلانکار نیست.
به مناسبت هشتاد و هشتمین سالروز واقعه گوهرشاد؛
هنگامی که دستور تغییر لباس و تبدیل «کلاه پهلوی» به «کلاه بینالمللی» موسوم به «شاپو» رسید و به فتح الله پاکروان، استاندار خراسان ابلاغ گردید، او بدون کمترین تاملی، دستور رضاخان را به اجرا گذاشت و در این زمینه، دستورات اکیدی به شهربانی خراسان و دیگر ادارات و عوامل تابعه صادر کرد.