به گزارش فرهنگ سدید-حمیدرضا خاکسار: جنگ نرم در مفهوم به مجموعه اقدامات عملیاتی و برنامه‌ریزی‌شده که منجر به انهدام یا تصرف منابع نرم دشمن می‌شود، گفته می‌شود. مثلاً اگر یکی از نخبگان ما منزوی‌شده و اقدام مؤثری برای انقلاب انجام نمی‌دهد درواقع منهدم شده است یا اگر یکی از رسانه‌های ما در جهت تحقق راهبردهای دشمن اقدام می‌کند، درواقع به تصرف دشمن درآمده است.
در این میان لازم است بین امور فرهنگی و جنگ نرم تمایز قائل شویم. درواقع انجام امور جاری فرهنگی متعارف که در نهادها انجام می‌شود به‌هیچ‌وجه جنگ نرم محسوب نمی‌شوند مگر اینکه انهدام یا تصرف منابع نرم دشمن هدف برنامه‌ای آنان باشد.
در حال حاضر جنگ بین تمدنی گسترده‌ای از طرف تمدن لیبرالی به انقلاب اسلامی تحمیل‌شده که بخش مهمی از آن جنگ نرم است. دشمن با استفاده از فناوری‌های جدید، جبهه جدید فضای سایبری را نیز بازکرده و با استفاده از غفلت ما به انهدام و تصرف گسترده منابع نرم انقلاب اسلامی مشغول است.
یکی از ظرفیت های موجود به جهت مقابله با هجمه فرهنگی دشمن، استفاده از پیشکسوتان در جنگ نرم است که وفاداری آن‌ها به انقلاب از پیش اثبات شده است. اما متأسفانه حضور پیشکسوتان فرهنگی کشور در این جبهه، حضوری انفرادی، غیر تشکیلاتی و غیر مؤثر است.
اکنون خیل عظیم پیشکسوتان فرهنگی که در عرصه‌های مختلف فرهنگی، ادبی و هنری انقلاب دارای انگیزه و پتانسیل بالایی هستند و می‌توانند داوطلبانه و با امکانات شخصی در جنگ سایبری نقش مؤثر داشته باشند؛ مانند مردم عادی به زندگی روزمره مشغول بوده و حتی خود و خانواده‌شان در معرض تهدیدات نرم دشمن قرار گرفته‌اند.
وضعیت مطلوب (چشم‌انداز)
بیایید دقایقی چشم خود را بر موانع و مشکلات اجرایی موجود ببندیم. به آینده بنگریم و تصور کنیم که با همت مسئولین همه مشکلات برای حضور سازماندهی شده پیشکسوتان در نبرد نرم را پشت سر گذاشته ایم. در این صورت مشاهده خواهیم کرد که:
- تکوران پیشکسوت در حال نبرد نرم سایبری تمام‌عیار با دشمن هستند و بر اساس طرح‌های مصوب منابع نرم دشمن را منهدم و یا به تصرف در‌آورند.
- فرماندهان در اتاق جنگ نرم سایبری، بر اساس اطلاعات دقیق از میدان نبرد و برآورد وضعیت خودی و دشمن، دائماً طرح‌های عملیاتی را تصحیح کرده و نیروهای درگیر را هدایت کنند.
- تیم راهبردی با اشراف اطلاعاتی بر صحنه نبرد و همچنین هماهنگی با دیگر نهادها، راهبردهای جدید جنگ سایبری را تدوین و عملکرد سامانه‌های اطلاعات عملیات، طرح و عملیات ، آموزش را ارتقاء بخشد.
- سامانه آموزشی به‌طور شبانه‌روزی پیشکسوتان را آموزش داده و کارآمدترین آن‌ها را برای نبرد نرم به فرماندهان جنگ نرم سایبری معرفی کند.
همینطور که مشاهده می کنید چشم اندازی غرور انگیز و حماسی از جنگ نرم سایبری را می توان ترسیم کرد اما چرا چنین آرمانهایی در عالم واقع تحقق پیدا نمی کنند. در بررسی های انجام شده 9 مانع برای جنگ نرم سایبری شناسایی شده که به شرح زیر است.
- بسیاری از مدیران و پیشکسوتان در پارادایم‌های "دفاع مقدس" و "فعالیت‌های جاری فرهنگی" گرفتارند و نمی‌توانند وارد جنگ نرم شوند
- مفهوم جنگ نرم به معنی "انهدام و تصرف منابع نرم دشمن" تبیین نشده است
- جنگ نرم به‌مثابه یک جنگ واقعی احساس نمی‌شود
- آشنایی بسیاری از مدیران با فضای سایبر از طریق گزارش و بازدید است و خودشان در این فضا درگیر نیستند
- مدیران از مواجهه با پدیده‌های جدید و ناشناخته فضای سایبر نگران هستند
- روحیات کارمندی و غیرانقلابی بر تصمیمات حاکم است
- در شرایط بحرانی دچار غافلگیری و گیجی شده‌اند
- موانع امنیتی نیز وجود دارد
- منابع مالی اختصاصی برای جنگ نرم مستقل از منابع جاری فرهنگی تعریف نشده است
کشف همه موانع ، میزان اثر هرکدام و "تحلیل شکاف" نیاز به پژوهش علمی و دقیق دارد. برای برداشتن موانع فوق لازم است سناریوهایی تهیه و اجرا شود اما به نظر می‌رسد درهرصورت پیشنهاد ذیل از بدیهیات حل مسئله است البته موفقیت در اولین عملیات سایبری بسیاری از ابهامات را از بین برده و طراحی دقیق و ادامه راه را ممکن می‌سازد.
اقدامات سایبری وابسته به زمان و مکان نیست و ابزار جنگ نرم سایبری از لوازم شخصی پیشکسوتان است. پیشکسوتان فرهنگی عموماً اهل‌قلم بوده و به مفاهیم جنگ و عملیات روانی که از الزامات کار است آشنا هستند ، بسیاری از آنان نیز ورزیدگی موردنیاز برای نبرد سایبری رادارند و باکمی هماهنگی می‌توانند از محل زندگی، با موبایل یا رایانه شخصی خود در اوقات فراغت وارد عملیات شوند. اگر سامانه توانمندی برای بکار گیری پیشکسوتان ایجاد شود می‌توان امیدوار بود که پتانسیل عظیم پیشکسوتان فرهنگی برای یک نبرد داوطلبانه آزاد شود.
شرح فعالیت سامانه به شرح زیر است.
ورودی سامانه اصلی، اطلاعات محیطی خودی و دشمن، اسناد بالادستی و بازخورد سیستم است.
خروجی سیستم انهدام و یا تصرف منابع نرم دشمن است.
این سامانه شامل زیرسامانه‌های زیر است:
- زیرسامانه آموزش:
ورودی این زیرسامانه ، پیشکسوتان است و این زیرسامانه دو خروجی دارد
- پیشکسوتانی که به‌عنوان یک شهروند با بصیرت وارد جامعه شده و نقش یک شهروند مؤثر را ایفا می‌کنند.
- پیشکسوتانی که به‌عنوان تکور وارد سامانه جنگ نرم می‌شوند.
- زیرسامانه اطلاعات عملیات:
ورودی این زیرسامانه راهبردها و اطلاعات وضعیت جنگ است و خروجی این زیرسامانه اطلاعات موردنیاز زیرسامانه عملیات است
- زیرسامانه طرح و عملیات:
ورودی این زیرسامانه اطلاعات و دستورات و راهبردهای عملیاتی است و خروجی این زیرسامانه عملیات نرم است
- زیرسامانه راهبردی:
ورودی این زیرسامانه اطلاعات بالادستی، اطلاعات عملیات و وضعیت محیطی است و خروجی این زیرسامانه توسعه توانمندی‌ها، تدوین راهبردها و ارائه راهکارها در سطوح مختلف است.
مراحل کار برای به ثمر نشستن طرح استفاده از پیشکوتان در عرصه جنگ نرم به شرح زیر است.
- تشکیل هیئت مؤسس
- تهیه طرح کامل و نهایی
- تهیه و اجرای سناریوی اقنا سازی طرح
- تصویب طرح
- تعیین فرمانده
- جذب منابع
- راه‌اندازی
- ثبت‌نام و آموزش پیشکسوتان
- تشکیل یگان‌های سایبری
- جمع‌آوری اطلاعات صحنه نبرد
- تهیه طرح‌های عملیاتی
- انجام مانورهای عملیاتی
- بازخورد گیری و رفع نواقص
- اجرای واقعی عملیات سایبری
