به گزارش «سدید»؛ یک هفته از اجرای محدودیتهای تازه گذشته است، از تعطیلی کسب و کار مشاغل گروههای ۲ و ۳، از محدودیتهای تردد و مسافرتها و البته از اجرای دورکاری کارکنان دولتی. وزارت بهداشت و درمان میگوید حدود ۴۰ درصد از مراجعه بیماران به مراکز درمانی کاسته شده، اما این آمار ربطی به اجرای محدودیتها ندارد و تاثیر آن را باید تا ده روز دیگر در آمارها جست.
آمار کشتههای روز جمعه 7 آذر هم هرچند کاهش محسوسی نسبت به روزهای پیشین داشته و به ۴۰۶ نفر رسیده، اما موارد ابتلا با بیش از ۱۴ هزار مورد جدید، به روند صعودی خود ادامه میدهد و رکورد تازهای را به ثبت رسانده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند مهمتر از اجرای شدید محدودیتها، «هدفمند بودن» آنهاست که در روند چرخه سرایت موثر است. دولت، اما قصد دارد در هفته پیش رو محدودیتهای تازهای اعمال کند. در یکی از این محدودیتها، آنطور که رئیس سازمان امور اداری و استخدامی کشور گفته، قرار است همه ادارات دولتی تعطیل شوند. به گفته جمشید انصاری، اما ستاد ملی مبارزه با کرونا درباره شرکتهای خصوصی هنوز تصمیمی اتخاذ نکرده است. وقتی از هدفمندی محدودیتها حرف میزنیم، باید که به تصاویر هولناک ازدحام و تجمع در صف خرید مرغ دولتی هم اشاره کنیم که گواهی است بر بیتاثیری محدودیتها.
تصاویری که برخی آن را به لحاظ معیشتی، دور از شأن مردم ایران دانسته و برخی هم آن را به سردرگمی دولت، در اجرای محدودیتها تعبیر کردهاند. پلیس، اما به عنوان بازوی اجرایی محدودیتها میگوید در طی هفته گذشته بیش از ۲۱۹ هزار پیامک به رانندگان خاطی ارسال کرده و ۵۱ هزار خودرو را در محدودیتهای شبانه جریمه کرده است. ما در گفتگو با هفت کارشناس سعی کردیم به تاثیرات احتمالی این محدودیتها، لزوم ادامه آن و همچنین عملکرد مردم و مسؤولان در هفته گذشته بپردازیم. تنوع نگاه این کارشناسان هم جالب توجه است، عدهای معتقدند این محدودیتها تاثیر زیادی در چرخه سرایت نداشته و ادامه آن هم توجیهی ندارد، برخی دیگر معتقدند تاثیرات خوب این محدودیتها را بهزودی در آمارها خواهیم دید و برخی هم باور دارند نکتهای که این روزها مهم است، ادامه یا توقف محدودیتها نیست، بلکه برنامهای است که دولت برای گذر از محدودیتها باید اعلام کند. برنامهای که میتواند در امتداد محدودیتهای اعمال شده باشد و به نوعی به مهار طغیان کرونا کمک کند. البته مشخص است که بدون چنین برنامهای همه تاثیرات احتمالی این محدودیتها از بین میرود.
شریف مطوف، کارشناس مدیریت بحران
زمان طلایی از دست رفته است
میزان تاثیر محدودیتهای جدید: محدودیتهای جدید بهواسطه عدم برنامهریزی درست و اجرای صحیح تاثیرگذار بوده است، اما بسیار کم.
نمره عملکرد مردم: در اجرای این محدودیتها نمیتوان نمرهای به عملکرد مردم داد، چرا که آنها بهواسطه تصمیماتی که برایشان گرفته میشود در حالت سردرگمی بهسر میبرند.
نمره عملکرد مسؤولان: قطعا نمره قبولی نمیگیرند. مدیریت خودش در این حوزه دچار سردرگمی شدید و بحران است.
نقاط ضعف اجرای محدودیتهای اخیر: مشخص است که براساس مطالعات علمی صورت نگرفته و بافت زندگی اجتماعی جامعه در آن لحاظ نشده است. بهعنوان مثال در مترو و اتوبوس ما شاهد کمترین میزان رعایت فاصله اجتماعی هستیم. پس هدفگذاری اصلی در اجرای شدیدتر محدودیتها باید در این دو ناوگان حمل و نقل عمومی صورت بگیرد در صورتی که هدفگذاری اصلی محدودیتهای تازه خودروهای شخصی است، جایی که در آن شاهد کمترین خطر به لحاظ رعایت فاصله اجتماعی و تجمع هستیم.
نقاط قوت محدودیتهای اخیر: هر محدودیت حداقلی هم تاثیرات و نتایج حداقلی به دنبال خواهد داشت. اجرای محدودیتهای تازه هم تاثیرگذار هست، اما کافی نیست. ضمن اینکه تصمیمات اعمالشده در هر محدودیتی باید یک پیوستگی داشته باشد، اگر بهصورت دستوری مشاغل گروهای ۲ و ۳ تعطیل شوند، اما نظارتی بر تجمعهای دیگر نداشته باشیم، یا اینکه محدودیت در تردد ایجاد کنیم، اما تمرکز تجمعات را به سمت ناوگان حمل و نقل عمومی ببریم آن تاثیری را که باید از ایجاد محدودیتها میگرفتیم، نمیگیریم.
محدودیتها چند روز دیگر تمدید شود؟ به لحاظ اقتصادی امکان این کار وجود ندارد. ما «زمان طلایی» در اجرای محدودیت را که همان نوروز بود از دست دادیم.
پیشنهاد: باید تمرکز را به جای محدودیت در بیماریابی و قرنطینه بیماران بگذاریم.
حمید سوری، اپیدمیولوژیست
بدون نقطه قوت
میزان تاثیر محدودیتهای جدید: میزان تاثیرپذیری این طرح با بررسی میزان کاهش مرگ و میر ممکن است که حدود یک ماه دیگر مشخص خواهد شد. درباره ترافیک شهری، با وجود کاهش ۳۰درصدی، تاثیر خوبی ندیدیم و بسیای از کسب و کارها هم تخلف میکنند.
نمره عملکرد مردم: ۶۰ از ۱۰۰.
نمره عملکرد مسؤولان: ۲۰ از ۱۰۰.
نقاط ضعف اجرای محدودیتهای اخیر: نظارت ضعیف بر اجرای محدودیتها، تراکم در حملونقل عمومی، بیتوجهی به حملونقل بین شهری و افزایش تمایل به سفر با اتوبوس، قطار و هواپیما به دلیل منع رفت و آمد با خودروی شخصی، بیتوجهی مسوولان به تابآوری اقتصادی، اجتماعی و روانی مردم در اعمال محدودیتها، تصمیمگیری بدونتوجه به دستاوردهای علمی مبتنی بر رفتار بیماری در شهرستانهای مختلف و تصمیمگیری یکسان برای همه مناطق نداشتن اتاق فکر و مدیریت بر پایه آزمون و خطا.
نقاط قوت محدودیتهای اخیر: نقطه قوتی وجود ندارد.
محدودیتها چند روز دیگر تمدید شود؟ تا زمانی که جامعه تابآوری داشته باشد، محدودیتها باید ادامه پیدا کند، اما درصورتی که محدودیتها هدفمند نباشد، ادامه محدودیتها هم چارهساز نیست. باید به معیشت مردم توجه شود و اعمال محدودیتها هم برنامهریزی شده باشد.
پیشنهاد: تا زمانی که مدلسازی درست و علمی برای اعمال محدودیتها نداشته باشیم، نباید محدودیت جدید اعمال کنیم. اعمال محدودیتها، هزینه بر است؛ به علاوه باید از فرصتی که اجرای محدودیت به ما میدهد، استفاده کنیم وگرنه تداوم و یا اعمال محدودیت جدید گرهگشا نیست.
بابک عشرتی، اپیدمیولوژیست
مردم همراه
میزان تاثیر محدودیتهای جدید: شاخص ما از تاثیر اعمال محدودیتها، کاهش مراجعه بیماران بدحال به بیمارستانهاست. از یک هفته قبل از اعمال محدودیتها مراجعه بیماران کاهش پیدا کرده بود و این کاهش با اعمال محدودیتها، ادامه دارد و این مساله نشان میدهد که تاثیر محدودیتها مثبت بوده است، اما برای گرفتن نتیجه نهایی، باید دستکم دو هفته صبر کنیم.
نمره عملکرد مردم: ۱۸ از ۲۰.
نمره عملکرد مسؤولان: ۱۵ از ۲۰.
نقاط ضعف اجرای محدودیت های ا خیر: از مردم میخواهیم ما را همراهی کنند، اما بسیاری از کسب و کارهای روزمزد، باید ارتزاق کنند؛ میدانیم که در سطح کلان مدیریت کشور، طرحهایی وجود دارد، اما این طرحها باید به مردم گفته و اجرایی شود.
نقاط قوت محدودیتهای ا خیر: همراهی مردم در اجرایی شدن محدودیتها.
محدودیتها چند روز دیگر تمدید شود؟ شاخص ما مراجعه بیماران بدحال به بیمارستانهاست و تا زمانی که این مراجعه کاهش پیدا کند، باید محدودیتها اعمال شود. در حال حاضر این شاخص کاهش پیدا کرده است، اما آنقدر نیست که فشار روی کادر درمان را کم کند.
پیشنهاد: ایدهآلترین شکل این است که محدودیتها در شرایطی ادامه پیدا کند که به همه ابعاد و شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه توجه شود.
مینو محرز، عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا
لزوم برنامه برای بعد از محدودیتها
میزان تاثیر محدودیتهای جدید: میزان مراجعه بیماران به بیمارستانها بسیار کاهش پیدا کرده است و این روزها تخت خالی پیدا میشود، اینها یعنی، تاثیرات اعمال محدودیتها مثبت بودهاست.
نمره عملکرد مردم: خیلی خوب.
نمره عملکرد مسؤولان: ۱۶ از ۲۰.
نقاط ضعف اجرای محدودیتهای اخیر: همه چیز قابل قبول است و نقطه ضعف غیرقابل قبولی را نمیبینم. بعد از تمام شدن محدودیتها، اما باید برنامهریزی جامعی انجام دهیم تا دوباره به اول راه بازنگردیم، اگر بعد از تمام شدن محدودیتها، توجه ویژه به برنامهریزیها نداشته باشیم، اعمال محدودیت، دردی را دوا نمیکند.
نقاط قوت محدودیتهای اخیر: قبلا نظارت و کنترل محدودیتها، زیاد انجام نمیشد، امروز، اما روی محدودیتهای جدید، نظارتهای قابل قبولی صورت گرفته است.
محدودیتها چند روز دیگر تمدید شود؟ نباید بیشتر از دو هفته، محدودیتی را اعمال کنیم، برنامهریزی پس از آن و کاهش درصد ابتلا از ایجاد محدودیت مهمتر است.
پیشنهاد: باید محدودیتهایی را اعمال کنیم تا تجمعات عمومی را به حداقل برسانیم. رعایت پروتکلهای بهداشتی و نیز اجرای درست پروتکلها بهترین دستورالعمل برای مقابله با بیماری کروناست.
مهدی زارع، کارشناس مدیریت بحران
تمدید محدودیتها تا ۵۰ روز
میزان تاثیر محدودیتهای جدید: برای پاسخ دقیق حداقل دو تا سه هفته زمان نیاز است، اما گزارشهای وزارت بهداشت از همراه بودن مردم، تعطیلی کسب و کارها و کاهش مراجعات بیماران حکایت دارد.
نمره عملکرد مردم: اگر از ۱۰۰ حساب کنیم، قبل از محدودیتها زیر ۵۰ و بعد از اعمال آن، ۷۰ تا ۸۰.
نمره عملکرد مسؤولان: قبل از اعمال محدودیتها ۲۰ و بعد از اعمال محدودیتها ۳۵.
نقاط ضعف اجرای محدودیتهای اخیر: بیتوجهی به زیرساختهای حمل و نقل عمومی و اینترنت. دعوای بین مدیران و معاونان در مدیریت بحران. بیتوجهی به سازمان مدیریت بحران و ایجاد یک ستاد مبارزه با بحران در خارج از سازمان مدیریت بحران.
نقاط قوت محدودیتهای اخیر: تعطیلیهای کسب و کارها.
محدودیتها چند روز دیگر تمدید شود؟ مانند فرانسه باید تا ۵۰ روز ادامه داشته باشد، ولی باید به معیشت و تامین نیازهای اقتصادی مردم توجه شود.
پیشنهاد: کاهش تجمعات در متروها و اتوبوسها که به آن توجه نشدهاست. اعمال جریمه سنگین برای دورهمیها. ایجاد فضای آنلاین برای کسب و کارها.
فریبرز ناطقی الهی، کارشناس مدیریت بحران
هیچ برنامهای برای جمع کردن بیماری وجود ندارد
میزان تاثیر محدودیتهای جدید: مسلما هر محدودیتی به سبب کاهش تراکم انسانی میتواند راهکاری سودمند باشد به شرط این که این محدودیتها دوهفتهای نباشد؛ چون بعد از اتمام محدودیت کوتاهمدت دوباره همه چیز به جای اولش بازمیگردد.
نمره عملکرد مردم: مردم ما در ماجرای کرونا مدام به عملکرد مسوولان نگاه کردند و، چون آنها را جدی ندیدند مردم هم موضوع را جدی نگرفتند. اما اینبار و در محدودیتهای جدید، مردم بهتر عمل کردند و من میتوانم به آنها نمره ۱۶ از ۲۰ بدهم.
نمره عملکرد مسؤولان: از نظر من نمره وزارت بهداشت و ستادهای ملی و استانی، مردودی است. وزارت بهداشت در ۹ ماه اخیر فقط گزارش اتفاقات رخ داده را ارائه داده و با این که همه میدانستند پاییز و زمستان سختی در راه داریم، ولی برنامه مدونی برای جمع کردن پرونده کرونا نداشته است.
نقاط ضعف اجرای محدودیتهای اخیر: تغییر دائم نظر دولت درباره شدت محدودیتها و جریمهها نقطه ضعف اصلی است. ضمن این که در این ۹ ماه همیشه عدهای با لابیگری توانستند از دایره محدودیتها خارج شوند.
نقاط قوت محدودیتهای اخیر: به هر حال هر محدودیتی اثربخش است.
محدودیتها چند روز دیگر تمدید شود؟ محدودیتها دستکم باید چهار هفته باشد.
پیشنهاد محدودیت جدید؟ محدودیتها نقش مسکن را دارند، ولی ما نیاز به درمان درد داریم. پس باید کار مدیریت کرونا را از وزارت بهداشت گرفت و به کمیتهای قوی متشکل از مدیران بحران داد.
مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا
قدردانی از مردم و مسؤولان
میزان تاثیر محدودیتهای جدید: محدودیتها باعث کاهش ۷۰ درصدی تردد و ۳۰ درصدی ترافیک شده است. کاهش ابتلا به ویروس را داشتهایم و در دو هفته آینده، درباره کاهش تعداد بستریها هم خواهیم شنید.
نمره عملکرد مردم: ۷۰ از ۱۰۰.
نمره عملکرد مسؤولان: ۷۰ از ۱۰۰.
نقاط ضعف اجرای محدودیتهای اخیر: در اعمال محدودیتهای جدید، نقاط ضعف کمتر بوده است، اما به ارتزاق مردم، کسانی که به صورت روزانه کسب درآمد دارند، باید توجه شود. وزارت رفاه، کار و تامین اجتماعی باید آسیبشناسی و برای آنها برنامهریزی کند.
نقاط قوت محدودیتهای اخیر: این که هم مردم و هم مسؤولان با هم همصدا و همراه شدند، نقطه قوت است. مشکلات مردم زیاد است، اما همراهی آنها قابل قدردانی است.
محدودیتها چند روز دیگر تمدید شود؟ درباره این نکته باید ارزیابی دقیقی صورت بگیرد. باید دستاوردهای محدودیتها بهدست بیاید و بعد کارشناسان ببینند که ادامه یا توقف محدودیتها لازم است یا این که خیر. زمان میتواند تعیینکننده این تصمیم باشد.
پیشنهاد: وقتی هنگام اعمال محدودیتها آسیبشناسی نمیشود و شرایط روحی، روانی، اجتماعی و اقتصادی مردم مورد توجه قرار نمیگیرد نباید محدودیت تازهای در نظر گرفت. قبل از اعمال یا پیشنهاد هر محدودیتی باید به شرایط مردم توجه شود.
انتهای پیام/