پیش به سوی درخشش؛
فیلم «خورشید» به کارگردانی مجید مجیدی، نماینده سینمای ایران در اسکار ۲۰۲۱ شد.
به گزارش «سدید»؛ همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد و انتظار می‌رفت، فیلم سینمایی «خورشید» به کارگردانی مجید مجیدی به عنوان نماینده سینمای ایران در اسکار ۲۰۲۱ انتخاب شد. وقتی آن خبر اکران یک هفته‌ای فیلم در تفرش هم منتشر شد، می‌شد حدس زد که کار تمام شده و تصمیم‌ها مبنی بر راهی کردن خورشید برای اسکار جدی است. مجید مجیدی کارگردان خورشید، اولین فیلمساز ایرانی است که نامزد دریافت جایزه اسکار شد و فیلم بچه‌های آسمان او جزو پنج نامزد نهایی دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی زبان بود. این پشتوانه و تجربه حضور همراه نام و اعتبار خود مجیدی، تحسین اخیر و کسب جایزه در جشنواره فیلم ونیز و البته کیفیت و جذابیت‌های خود فیلم می‌تواند از امیدواری‌های موفقیت خورشید در اسکار ۲۰۲۱ باشد.
خورشید چگونه انتخاب شد؟
برعکس سال گذشته که هیات معرفی فیلم ایرانی به اسکار ۲۰۲۰ با اعلام شبانه، زودتر از موعد و انتخاب نامتعارف خود یعنی مستند «در جست‌وجوی فریده»، تقریبا همه اهل سینما را غافلگیر کرد، امسال عملکردی منطقی داشت و خورشید را به عنوان نماینده سینمای ایران به اسکار معرفی کرد. هرچند ممکن است درباره این انتخاب هم مسائلی مطرح باشد، اما اجماع نظرات موافق در سینما نسبت به خورشید بیشتر است و خیلی‌ها برای ارسال این فیلم به عنوان نماینده سینمای ایران اتفاق نظر دارند. اما ببینیم خورشید چگونه برای اسکار انتخاب شد و چه رقیبانی را از پیش رو برداشت.
در خبر دریافتی ما از روابط عمومی بنیاد سینمایی فارابی آمده، رائد فریدزاده، دبیر و سخنگوی هیأت معرفی فیلم ایرانی به اسکار گفت: کار این هیأت با توجه به تغییر قوانین اسکار، بهترین فیلم خارجی‌زبان و تغییر مهلت زمانی شرکت در این دوره به دلیل شیوع ویروس کووید-۱۹ با بررسی ۹۰فیلم اکران شده ایرانی آغاز شد و سپس اعضای هیات انتخاب به یک فهرست متشکل از ۱۲فیلم رسیدند.
به گفته فریدزاده، در ادامه هیات معرفی نماینده سینمای ایران به مراسم اسکار با بازخوانی مقررات به بازبینی و بررسی تخصصی فیلم‌ها پرداختند و پس از رأی‌گیری و تجمیع نظرات، از میان سه‌فیلم خورشید ساخته مجید مجیدی، درخت گردو ساخته محمدحسین مهدویان و یلدا ساخته مسعود بخشی، فیلم خورشید به کارگردانی مجید مجیدی به عنوان گزینه نهایی انتخاب شد و با امضای اعضای این هیأت به عنوان نماینده سینمای ایران به مراسم اسکار سال۲۰۲۱ معرفی خواهد شد. فیلم‌های جهان با من برقص (سروش صحت)، خانه پدری (کیانوش عیاری)، شنای پروانه (محمد کارت)، روز‌های نارنجی (آرش لاهوتی)، تومان (مرتضی فرشباف)، مسخره باز (همایون غنی‌زاده)، مردن در آب مطهر (نوید محمودی)، یلدا (مسعود بخشی)، کشتارگاه (عباس امینی)، حمال طلا (تورج اصلانی)، درخت گردو (محمدحسین مهدویان) و خورشید (مجید مجیدی)، فهرست اولیه هیات انتخاب برای معرفی نماینده سینمای ایران به اسکار را تشکیل داده بودند. هیات معرفی فیلم ایرانی به فرهنگستان علوم و هنر‌های سینمایی اسکار۲۰۲۱ از هنرمندان پیشنهادی خانه سینما، محمدعلی نجفی (کارگردان)، سیدجمال ساداتیان (تهیه‌کننده)، آتیلا پسیانی (بازیگر)، کمال تبریزی (کارگردان)، سیدمحمد داوودی (فیلمبردار)، نرگس آبیار (کارگردان)، فرهاد توحیدی (فیلمنامه‌نویس) و آنتونیا شرکاء (منتقد) تشکیل شد و رائد فریدزاده (دبیر شورای بین‌الملل و معاون بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی) به عنوان عضو حقوقی، این جمع را همراهی می‌کرد.
اکران در منطقه سفید
یکی از شروط اصلی فیلم‌هایی که نماینده حضور در اسکار می‌شوند، اکران عمومی داخلی است و تمامی آثار باید هفت روز نمایش داشته باشند. در واقع اکران عمومی و تجاری، یکی از شروط مهم در این زمینه است. باتوجه به شیوع کرونا، امسال نگرانی‌هایی درباره اکران وجود داشت و به ویژه آن فیلم‌های مهم که از بخت مناسبی برای حضور در اسکار برخوردار بودند، اما هنوز اکران نشده بودند، در این چند وقت اخیر به تکاپو افتادند که دست‌کم یک هفته فیلمشان را اکران کنند. اکران یک هفته‌ای فیلم درخت گردو به کارگردانی محمدحسین مهدویان در سنندج.
یکی از نمونه‌ها در این زمینه است. فیلم خورشید هم با وجود امتیازاتی که داشت، از چندی پیش در صدد اکران بود، اما تعطیلی سینما‌های تهران و دیگر مناطق قرمز در پی شیوع کرونا، کمی کار این فیلم را سخت کرد تا این‌که سرانجام خورشید از ۱۴ آبان برای مدت یک هفته در شهر تفرش اکران شد. دلیل انتخاب شهر تفرش از سوی سازندگان، سفید بودن این شهر از ویروس کروناست. پیش از این طبق تصمیم شورای صنفی نمایش قرار بود این فیلم در شهر مقدس مشهد اکران شود، ولی کمی پس از اعلام این خبر، معاون ارشاد خراسان رضوی عنوان کرد به دلیل وضعیت قرمز این شهر، این امکان میسر نیست.
امتیازات خورشید
خورشید، بازگشت مجیدی به سینمایی است که در آن مهارت دارد. یک سینمای انسانی با محوریت کودکان و نوجوانان که پیش از این مجیدی بار‌ها توانایی‌اش را در آن به اثبات رساند. یکی از شاخص‌ترین نمونه‌ها در این زمینه، بچه‌های آسمان اوست که مجیدی را به یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین فیلمسازان ایرانی در عرصه جهانی تبدیل کرد. حالا پس از سال‌ها فیلم خورشید او که با عنوان بچه‌های خورشید هم در نمایش‌ها و حضور‌های جهانی شناخته می‌شود، می‌تواند در موفقیت هم تداعی‌کننده پیروزی‌های بچه‌های آسمان باشد. موضوع بچه‌های کار، معضلی جهانی است و همین می‌تواند یکی از امتیازات فیلم باشد. به جز این، پرداخت مجیدی هم باوجود فضای رئال و واقعگرای فیلم، مستعد برداشت‌ها و تاویل‌های فرامتنی است که خود همین کشف لایه‌های دیگر و مواجهه با معانی و مفاهیم دیگر برای تماشاگران به ویژه مخاطبان غربی و از جمله داوران آکادمی اسکار، جالب توجه است و می‌تواند موجبات موفقیت فیلم و دست کم نامزدی فیلم را فراهم کند.
بازی بازیگران کودک و نوجوان فیلم از مهم‌ترین امتیاز‌های خورشید است؛ اساسا بازی خوب گرفتن از بچه‌ها از ویژگی‌های مجیدی است که در فیلم‌های دیگرش هم نمود دارد. روح‌ا... زمانی در راس بازیگران فیلم قرار دارد و به‌خوبی نقش علی را بازی می‌کند که برای یافتن یک زیرخاکی و درمان و نجات مادرش و بهبود شرایط زندگی‌اش، خطراتی را به جان می‌خرد و دست به ماجراجویی می‌زند. او برای بازی خوبش در این فیلم، برنده جایزه مارچلو ماسترویانی (بهترین بازیگر نوظهور) جشنواره فیلم ونیز و همچنین برنده جایزه پروانه‌زرین و دیپلم افتخار بهترین بازیگر جشنواره اخیر فیلم‌های کودکان و نوجوانان شد.
این بازی برگ‌برنده فیلم است و می‌تواند از اعضای‌آکادمی‌اسکار دلبری و آن‌ها را احساساتی کند و به شکل خیلی‌خوبی برای خورشید، کار به جا‌های باریک بکشد و یک وقت دیدید آن اسکاری که سال‌ها پیش از بچه‌های‌آسمان دریغ شده‌بود و روبرتو بنینی ایتالیایی با «زندگی زیباست» آن را ربود، در دستان مجیدمجیدی قرار بگیرد و دو اسکار ما بشود سه تا.
بازی‌های دیگر بازیگران کودک و نوجوان فیلم هم همدلی‌برانگیز و تاثیرگذار است و می‌تواند از دلایل موفقیت‌های احتمالی خورشید در اسکار ۲۰۲۱ باشد: شمیلا شیرزاد (بازیگر نقش زهرا)، ابوالفضل شیرزاد(در نقش ابوالفضل)، سیدمحمد موسوی فر (در نقش ممد بهی) و مانی غفوری (در نقش رضا).
در میان بازیگران حرفه‌ای و بزرگسال فیلم هم بازی علی‌نصیریان و جواد عزتی و صفر محمدی قابل اشاره است. همچنین باید به فیلمبرداری هومن بهمنش و طراحی‌صحنه کیوان مقدم اشاره کنیم که بخش مهمی از موفقیت خورشید حاصل تلاش آن‌ها و گروهشان است.
برخی منتقدان جهان هم در این چند وقت، نظر مثبتی روی خورشید داشتند. پیتر دی بروگ، منتقد ورایتی درباره فیلم نوشت: «تماشای فیلم مجید مجیدی مرا به یاد یکی از مهم‌ترین فیلم‌های قرن بیست‌ویک درباره کودکان به نام «پروژه فلوریدا» انداخت. مجیدی خودش خالق یکی از بهترین فیلم‌های قرن بیستم درباره کودکان است. «بچه‌های آسمان» که در سادگی محض بی‌رقیب است و در عین حال داستانش چنان تماشاگر را درگیر می‌کند که نمی‌تواند نگاه از صحنه بردارد. در «خورشید» با فیلمنامه‌ای به مراتب پیچیده‌تر طرف هستیم.»
دبورا یانگ، منتقد ارشد هالیوودریپورتر هم درباره خورشید نوشت: «فیلمساز ایرانی برخی تاثیرگذارترین و شگفت‌انگیزترین فیلم‌های جهان سینما را درباره کودکان رنج‌دیده و آزارکشیده ساخته و خورشید یکی از بهترین آثار اوست. صحنه‌های اکشن فیلم مانند یک فیلم کلاسیک با موضوع فرار از زندان ساخته‌شده‌است و هیجان و خطر با حضور بچه‌ها در تونل زیرزمینی هر لحظه بیشتر می‌شود.»
رقابت با خورشید تایوانی
جالب است به‌جز خورشید ایرانی مجیدی، یک خورشید تایوانی هم راهی اسکار شده‌است و فیلم «یک خورشید» به کارگردانی چانگ مونگ-هونگ، نماینده تایوان در اسکار ۲۰۲۱ خواهدبود. از قضا این فیلم هم با محوریت کودکان و نوجوانانی روایت می‌شود که با ماجرا‌هایی درگیر می‌شوند و پسر کوچک خانواده، گذرش به محیطی خلاف می‌افتد که روی کاغذ شباهت‌هایی با خورشید مجیدی دارد، اما قصه دو فیلم متفاوت است. یک خورشید تا اینجا چند حضور جهانی داشت و با تحسین‌هایی هم همراه شد.
باوجود کیفیت این فیلم، خورشید مجیدی هم جذابیت‌های قابل دفاعی دارد و می‌تواند برای هر رقیبی از جمله همنام تایوانی‌اش، خطرناک باشد. کره‌جنوبی هم که سال گذشته با «انگل» ساخته بونگ جون هو شگفتی‌ساز اسکار شد و توانست به جز دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی زبان، اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه غیراقتباسی را هم به دست آورد، امسال درام سیاسی «مردی که کنار ایستاده» را به اسکار فرستاده‌است؛ و فردا تمام جهان (آلمان)، مادران حقیقی (ژاپن)، تبعید (کوزوو)، غزه عشق من (فلسطین)، هرگز دوباره برف نمی‌بارد (لهستان)، خواهر کوچک من (سوئیس)، کجا می‌روی آیدا؟ (بوسنی و هرزگوین)، شب شاهان (ساحل عاج)، آتلانتیس (اوکراین)، آغاز (گرجستان)، لونانا (بوتان) و... از رقبای فیلم خورشید در اسکار ۲۰۲۱ هستند. معرفی فیلم‌ها برای این دوره از اسکار همچنان ادامه دارد، آخرین مهلت معرفی فیلم اول دسامبر ۲۰۲۰ (۱۱ آذر امسال) است.
انتهای پیام/
منبع: جام جم
اخبار مرتبط
ارسال نظر
