گزارشی از وضعیت تلویزیون در هفته دفاع مقدس؛
هفته دفاع مقدس به پایان رسید و تلویزیون مانند سال‌های گذشته سعی کرد با تولید و پخش محتوای موضوعی آنتن متنوعی داشته باشد؛ البته این تلاش در برخی از بخش‌ها با موفقیت همراه نبود. درباره علل این اتفاق در طول گزارش بحث می‌شود و در پایان به برگ برنده تلویزیون در این زمینه اشاره می‌کنیم.
به گزارش «سدید»؛ تلویزیون در مقاطع مختلف جدول پخش ویژه‌ای دارد. ماه مبارک رمضان، عید نوروز، ماه محرم، دهه فجر و البته هفته دفاع مقدس مهم‌ترین این ایام است. هفته دفاع مقدس نسبت به موارد دیگر اهمیت ویژه‌ای هم دارد، زیرا اولا هفته دفاع نسبت به دیگر وقایع تاریخی متاخرتر است و در ثانی این حادثه جایگاهی ملی دارد که دربرگیرنده تمام سلایق و دیدگاه‌های وفادار به ایران است. دفاع مقدس به دلیل جایگاه خاصش بهانه تولید صد‌ها اثر تصویری بوده است. فیلم، سریال، مستند و نماهنگ‌های زیادی با موضوع دفاع مقدس ساخته شده؛ البته درباره کیفیت هرکدام باید به طور مجزا صحبت کرد. برگردیم به بحث اصلی گزارش، وضعیت تلویزیون در هفته دفاع مقدس چطور بود؟ هرسال سیما در بخش‌های متنوعی به این رویداد تاریخی اشاره می‌کند. پخش فیلم‌های سینمایی، سریال، مستند، نماهنگ و ویژه‌برنامه از جمله این بخش‌هاست. بد نیست به عملکرد امسال سیما اشاره‌ای کنیم.
دست خالی در فیلم سینمایی
تا همین چند سال پیش جذاب‌ترین بخش تلویزیون در هفته دفاع مقدس، فیلم‌های سینمایی بودند؛ فیلم‌هایی که به جز ارزش‌های هنری جایگاه معنوی ویژه‌ای بین مخاطبان داشتند و از این رو با استقبال آن‌ها روبه‌رو بودند، اما چند سالی است که با کاهش تولیدات سینما در ژانر دفاع مقدس، دست تلویزیون هم برای خرید و پخش این فیلم‌ها حسابی خالی شده است. به طور متوسط سالی یک یا دو فیلم در ژانر دفاع مقدس ساخته می‌شود که آن‌ها ابتدا باید در سینما اکران شوند، سپس به شبکه نمایش خانگی بیایند و در آخر اگر مشکلی نبود و تلویزیون خواهانش بود، آن را برای پخش بخرد. طبیعی است که همین پروسه طولانی باعث می‌شود جدول پخش سیما در هفته دفاع مقدس مهجور باشد. امسال تعداد زیادی فیلم تکراری به روی آنتن رفت که هرچند مقصر اصلی‌اش تلویزیون نیست، اما به هرحال سیاست‌گذاری‌های کلان سیما هم در آن بی‌تاثیر نیست.
سریال بی‌سریال
شبکه یک، دو و سه به طور سنتی مجموعه‌های مهم سیما را به روی آنتن می‌برند، اما در ایام هفته دفاع مقدس هیچ سریال جدیدی با موضوع دفاع مقدس از شبکه‌های تلویزیون پخش نشد. شبکه یک سریال تکراری و دو شبکه دیگر، سریال‌هایی با موضوعات اجتماعی پخش کردند؛ البته شبکه تماشا سعی کرد خلأ موجود در این زمینه را با پخش مجموعه‌های قدیمی پر کند که طبیعتا قانع‌کننده نیست. به‌تازگی شبکه یک «ایلدا» را به روی آنتن برد و قرار است شبکه سه به زودی پخش «نجلا» را شروع کند. این خلأ در حوزه سریال سازی با موضوع دفاع مقدس پیچیدگی و دلایل خودش را دارد. اراده مدیران، طرح‌های جذاب نمایشی و البته بودجه، سه رکن اصلی در ساخت این سریال‌هاست. ظاهرا در این زمینه تلویزیون روزگار خوشی ندارد.
ویژه‌برنامه
شبکه‌های مختلف سعی کردند با تولید و پخش برنامه‌هایی که عمدتا گفت‌وگومحور بودند، بخشی از زوایای کمتر گفته‌شده جنگ را بیان کنند. تمرکز این برنامه‌ها بیشتر بر گفتگو با برخی فرماندهان ارشد نظامی و البته خاطره‌گویی رزمندگان بود. یکی از برنامه‌های موفق امسال «روایت حبیب» بود که در ۹ قسمت به بررسی زندگی حاج قاسم سلیمانی در مقطع جنگ تحمیلی پرداخت.
مستند؛ روبه‌جلو و ارزشمند
اما برسیم به نقطه قوت تلویزیون که برایش آبروداری کرد. هرقدر سیما در فیلم و سریال دستش خالی است، به مدد مدیریت و ریل‌گذاری درست و همچنین پیدایش هنرمندان دغدغه‌مند جوان توانسته در حوزه مستند سرش را بالا بگیرد؛ البته بخش زیادی از این مستند‌ها تولید مراکزی غیر از سیما هستند، اما به هرحال همین که بستر پخش و حمایت از طریق تلویزیون مهیا شده، قابل تقدیر است.
دست خالی در فیلم سینمایی
تا همین چند سال پیش جذاب‌ترین بخش تلویزیون در هفته دفاع مقدس، فیلم‌های سینمایی بودند؛ فیلم‌هایی که به جز ارزش‌های هنری جایگاه معنوی ویژه‌ای بین مخاطبان داشتند و از این رو با استقبال آن‌ها روبه‌رو بودند، اما چند سالی است که با کاهش تولیدات سینما در ژانر دفاع مقدس، دست تلویزیون هم برای خرید و پخش این فیلم‌ها حسابی خالی شده است. به طور متوسط سالی یک یا دو فیلم در ژانر دفاع مقدس ساخته می‌شود که آن‌ها ابتدا باید در سینما اکران شوند، سپس به شبکه نمایش خانگی بیایند و در آخر اگر مشکلی نبود و تلویزیون خواهانش بود، آن را برای پخش بخرد. طبیعی است که همین پروسه طولانی باعث می‌شود جدول پخش سیما در هفته دفاع مقدس مهجور باشد. امسال تعداد زیادی فیلم تکراری به روی آنتن رفت که هرچند مقصر اصلی‌اش تلویزیون نیست، اما به هرحال سیاست‌گذاری‌های کلان سیما هم در آن بی‌تاثیر نیست.
سریال بی‌سریال
شبکه یک، دو و سه به طور سنتی مجموعه‌های مهم سیما را به روی آنتن می‌برند، اما در ایام هفته دفاع مقدس هیچ سریال جدیدی با موضوع دفاع مقدس از شبکه‌های تلویزیون پخش نشد. شبکه یک سریال تکراری و دو شبکه دیگر، سریال‌هایی با موضوعات اجتماعی پخش کردند؛ البته شبکه تماشا سعی کرد خلأ موجود در این زمینه را با پخش مجموعه‌های قدیمی پر کند که طبیعتا قانع‌کننده نیست. به‌تازگی شبکه یک «ایلدا» را به روی آنتن برد و قرار است شبکه سه به زودی پخش «نجلا» را شروع کند. این خلأ در حوزه سریال سازی با موضوع دفاع مقدس پیچیدگی و دلایل خودش را دارد. اراده مدیران، طرح‌های جذاب نمایشی و البته بودجه، سه رکن اصلی در ساخت این سریال‌هاست. ظاهرا در این زمینه تلویزیون روزگار خوشی ندارد.
ویژه‌برنامه
شبکه‌های مختلف سعی کردند با تولید و پخش برنامه‌هایی که عمدتا گفت‌وگومحور بودند، بخشی از زوایای کمتر گفته‌شده جنگ را بیان کنند. تمرکز این برنامه‌ها بیشتر بر گفتگو با برخی فرماندهان ارشد نظامی و البته خاطره‌گویی رزمندگان بود. یکی از برنامه‌های موفق امسال «روایت حبیب» بود که در ۹ قسمت به بررسی زندگی حاج قاسم سلیمانی در مقطع جنگ تحمیلی پرداخت.
مستند؛ روبه‌جلو و ارزشمند
اما برسیم به نقطه قوت تلویزیون که برایش آبروداری کرد. هرقدر سیما در فیلم و سریال دستش خالی است، به مدد مدیریت و ریل‌گذاری درست و همچنین پیدایش هنرمندان دغدغه‌مند جوان توانسته در حوزه مستند سرش را بالا بگیرد؛ البته بخش زیادی از این مستند‌ها تولید مراکزی غیر از سیما هستند، اما به هرحال همین که بستر پخش و حمایت از طریق تلویزیون مهیا شده، قابل تقدیر است.
شبکه‌های مختلف مجموعه مستند‌های مختلفی به روی آنتن بردند. «نبرد‌های فانتوم»، «کلاشینکف‌های آمریکایی»، برنامه «نگاتیو» و تعداد زیادی مستند دیگر در روز‌های هفته دفاع مقدس از تلویزیون پخش شد. تمرکز پخش این برنامه‌ها شبکه مستند بود، اما این به معنای نبود مستند در دیگر شبکه‌ها نیست.
«نبرد‌های فانتوم» در سه قسمت ۴۲ دقیقه‌ای بود که به شرح ماموریت‌ها و عملیات‌های خلبانان شکاری بمب‌افکن اف-۴ (ملقب به فانتوم) در جنگ هشت‌ساله اشاره می‌کرد و پس از معرفی مختصر خصوصیات فنی و پروازی این هواپیما که ستون فقرات نیروی هوایی در جنگ را تشکیل می‌داد، به تاریخچه ورود این جنگنده به کشورمان می‌پرداخت. در مستند «نبرد‌های فانتوم» با خلبانان شاخصی، چون تیمسار برات‌پور (طراح حمله اچ۳)، خلبان ضرابی، خلبان نمکی، خلبان صمدی، خلبان بختیاری مصاحبه انجام و از آن‌ها خواسته شده است تا به تشریح مأموریت‌های مهم خود در عملیات‌های هوایی در هشت سال دفاع مقدس بپردازند. «کلاشینکف‌های آمریکایی» تلاش می‌کند به شبهات مطرح‌شده درباره جنگ ایران و عراق پاسخ دهد.
این مستند بخشی از اسناد «کلاشینکف‌های آمریکایی» به صورت پراکنده است که وقتی آن‌ها را کنار هم می‌چینید، مخاطب را به تحلیل می‌رساند. بخشی از این اسناد از آرشیو ملی انگلستان به دست آمده که به تازگی منتشر شده است. بخشی دیگر از این مستند مربوط به مصاحبه‌های شبکه الجزیره با فرماندهان و ژنرال‌های صدام است که حرف‌های آنان در کنار ادعا‌های بعضی‌ها در داخل کشور یا سلطنت‌طلب‌ها قرار می‌گیرد و قیاس می‌شود؛ اما برنامه «نگاتیو» به معرفی شهید اسماعیل دقایقی، شهید، ولی الله فلاحی، آیت‌الله طالقانی، شهید صیادشیرازی، شهید یوسف کلاهدوز و دیگر چهره‌های دوران دفاع مقدس می‌پردازد. تعداد زیادی مستند تک‌قسمتی هم درکنار مجموعه مستند‌های مختلف در این ایام پخش شد که هرکدام در جای خود قابل تحلیل و تقدیر است.
انتهای پیام/
منبع: صبح نو
ارسال نظر
