در شست علمی-پژوهشی تأثیر رسانه بر خانواده مطرح شد؛
حجت‌الاسلام‌والمسلمین یحیی جهانگیری‌سهروردی، استاد دانشگاه گفت: خانواده‌ها در دوران پست‌مدرن تغییر می‌کنند و اگر زمانی خانواده، یک رکن و خانه، رکن اصلی آن بود، اما امروز ما بیوت داریم، ولی اسره نداریم. یعنی مردم به بیت می‌آیند، در جمع هستند، ولی با جمع نیستند. در نتیجه خانواده در دنیای امروز دچار مجازی‌دیدگی شده است.
به گزارش «سدید»؛ حجت‌الاسلام‌والمسلمین یحیی جهانگیری‌سهروردی، استاد حوزه و دانشگاه، در نشست علمی پژوهشی تأثیر رسانه بر خانواده با اشاره به دوران پست‌مدرن و تاثیر رسانه‌های امروزی بر خانواده گفت: یکی از مسائلی که ما باید درباره رسانه بدانیم این است که رسانه ۲۰۲۰ با رسانه قرن نوزدهم تفاوت اساسی داشته و رسانه دوران پست‌مدرن است.
وی افزود: رسانه ۲۰۲۰ در عصر پست‌مدرن رسانه تک‌صدایی نبوده بلکه چندصدایی است. در واقع پست‌مدرن دنیای ژله‌ها و دوران سیال‌هاست، چراکه در دوران پست‌مدرن هیچ‌واقعیتی وجود ندارد و این انسان‌ها هستند که واقعیت را می‌سازند، یعنی یک موضوع آنقدر تکرار می‌شود تا همه باور کنند. در این دوره ژله‌ای و دوره سیالیت‌ها هیچ معرفت حقیقی و ثابتی نیست و همه چیز سیال و بسیار قابل تغییر است. در دوران پست‌مدرن ما هیچ‌چیز ثابتی نداریم و همه چیز مدام در حال تغییر خواهد بود. هوای امروز هوای پست‌مدرن است. اتفاقاتی هم که در این دنیا می‌افتد اتفاقاتی است که سنخش سنخ پست‌مدرنی است. رسانه و خانواده و حجابِ آن پست‌مدرن است. در یک کلام دنیای پست‌مدرن دارد همه چیز را به هم می‌ریزد. در دوران مدرن می‌گفتند انسان‌ها دو گونه هستند یا زن هستند یا مرد، اما در پست‌مدرن می‌گویند چه کسی گفته انسان‌ها به دو گروه تقسیم می‌شوند! چرا که می‌توانند با تغییر جنسیت، هویت‌های جنسی خود را تغییر دهند و بگویند چه کسی گفته انسان هویت ثابت داشته باشد، در حالی که ثابت‌ترین هویت انسان هویت جنسی اوست.
جهانگیری ادامه داد: این دوران پست‌مدرن در بحث خانواده هم قابل مشاهده است و هویت جنسی دچار تردید است. در گذشته اگر کسی دچار بیماری اختلال جنسیتی بود قدرت بازگو‌کردن نداشت، اما در عصر حاضر انجمن دارند و گروه دارند و دور هم جمع می‌شوند و این نشان می‌دهد دنیا دنیای پست‌مدرن شده است و اگر این اطلاعات را نشناسیم دچار تحلیل‌های غلط خواهیم شد؛ بنابراین برای شناخت دنیای امروز و رسانه و خانواده اولین واکنشی که باید در دنیا انجام دهیم این است که هوای امروز دنیا را بشناسیم که دوران پست‌مدرن و دوران ژله‌ای‌ها و تغییرات و غیر‌واقعیت‌هاست و می‌فهمیم رسانه این دنیا هم دچار تغییر خواهد شد.
مجازی‌دیدگی در خانواده
جهانگیری اظهار کرد: ما داریم به سمت دنیایی که رسانه حاکم است و سنخ‌شان سنخ رسانه‌های مجازی و رسانه‌های پست‌مدرن است، می‌رویم؛ به دنیایی که همه چیز آن مجازی و پست‌مدرن است. خانواده‌ها در این دوران تغییر می‌کنند و اگر زمانی خانواده، یک رکن و خانه، رکن اصلی آن بود، اما امروز ما بیوت داریم، ولی اسره نداریم. یعنی مردم به بیت می‌آیند، در جمع هستند، ولی با جمع نیستند. در نتیجه خانواده در دنیای امروز دچار مجازی‌دیدگی شده یعنی یکی از ارکان اصلی خانواده که خانه بوده نمی‌تواند مفهوم خود را در قالب دوران قدیم نمایان کند و فقط بیت است و مفهومی به نام اسره ندارد. در دنیای جدید رسانه توانسته مفهوم خانواده را تغییر دهد و روابط را ژله‌ای کند. هر کدام از اعضای خانواده در دنیای مجازی به دنبال چیزی هستند که دارند؛ مثل همسر و فرزند، پدر و مادر و این یعنی دنیای مجازی تمام ساختار‌های لازم در یک خانواده را بریده است. در بحث آینده‌پژوهی اگر می‌خواهیم ببینیم در آینده چه رخ می‌دهد باید ببینیم درام نویسان و رمان‌نویسان چه می‌گویند، چرا که رمان‌ها و فیلم‌ها بخشی از واقعیت آینده را می‌نگارند. در واقع رمان‌نویسان پیشگویی نمی‌کنند، بلکه پلان‌ریزی می‌کنند و ما در این پازل بازی خواهیم کرد. رسانه‌های امروز رسانه‌ای نیستند که آینده را پیش‌بینی کنند، بلکه رسانه‌ای هستند که تجویز کرده و در کل دنیا صحبت می‌کنند و این مطلب از روی فیلم و کارتون‌ها مشهود است؛ آن هم در دنیایی که خانواده به سوی مجازی‌دیدگی می‌رود و مفهوم اسره از دست می‌رود. این را رسانه‌های پست‌مدرن این‌گونه کرده‌اند، زیرا مفهوم رسانه امروز تغییر کرده است و دیگر تلویزیون، تلویزیون نیست. با توجه به اینکه در دهه گذشته کودکان بیشتر وقت خود را صرف تلویزیون می‌کردند و این نشان می‌دهد رسانه تاثیر دارد، ولی امروزه تاثیرش سنخ تاثیر آن زمان نیست و تو را عوض کرده‌اند، در نتیجه خانواده دنیای امروز دچار این تغییرات شده است.
وی افزود: پیش‌بینی ما این است که مجازی‌دیدگی خانواده را داریم و در آینده به سوی خانواده‌های مجازی خواهیم رفت، یعنی هر یک از اعضای خانواده با اینکه در جمع هستند، اما با جمع نیستند که این امر اتفاق افتاده است، ولی آنچه در دوران پست‌مدرن اتفاق افتاده این است که خانه هست، اما دایه‌های دیگری هستند که به تو شیر می‌دهند و تو از آن‌ها ارتزاق می‌کنی. خانواده مجازی‌دیدگی سعی می‌کند آنچه در گذشته به نام بیت و اسره بوده و به بیت بدون اسره تبدیل شده بود را حذف و کاری کند که اسره بدون بیت به‌وجود آید. ما همه خانواده هستیم، اما خانواده مجازی که هیچ‌کدام در خانه یکدیگر را نمی‌بینیم و این تاثیر رسانه دوران پست‌مدرن است. هواشناسی پست‌مدرن می‌گوید که دخترانی در آینده در رسانه اعلام می‌کنند که از خانه فرار کرده و به خانه دیگری می‌روند و می‌گویند پدر و مادر واقعی من پدر و مادر خود من نیستند و افرادی که من در حال حاضر با آن‌ها زندگی می‌کنم والدین من هستند.
رسانه واقعیت را توصیف نمی‌کند بلکه تجویز می‌کند
مبلغ بین‌المللی حوزه گفت: دنیای پست‌مدرن جهان را شناور کرده است؛ در دوران پست‌مدرن می‌گویند اگر یک دختربچه با بزرگتر از خودش ازدواج کند، مشکلی نیست و او می‌پذیرد، چون خودش کلیشه‌ها را شکسته و خودش واقعیت جدید تعریف کرده است. در شبکه‌های اجتماعی ما یکی از مفاهیم پرتکرار و پراثر، «شوگر ددی» و «شوگر مامی» است؛ یعنی یک دختر جوان با یک پدر دیگر ازدواج می‌کند و دیگر اینکه یک پسر جوان با یک مادر بزرگ ازدواج می‌کند و بر اساس آمار‌ها نشان داده شده که چقدر رسانه در تبلیغ این امر دمیده و تاثیر داشته است و یادمان باشد که رسانه این واقعیت را توصیف نکرده بلکه تجویز کرده است و می‌گوید خانواده باید این‌گونه باشد و این نشان می‌دهد که رسانه چقدر مفهوم خانواده را دچار سیال‌بودن کرده است.
مبلغ بین‌المللی حوزه گفت: دنیای پست‌مدرن جهان را شناور کرده است؛ در دوران پست‌مدرن می‌گویند اگر یک دختربچه با بزرگتر از خودش ازدواج کند، مشکلی نیست و او می‌پذیرد، چون خودش کلیشه‌ها را شکسته و خودش واقعیت جدید تعریف کرده است. در شبکه‌های اجتماعی ما یکی از مفاهیم پرتکرار و پراثر، «شوگر ددی» و «شوگر مامی» است؛ یعنی یک دختر جوان با یک پدر دیگر ازدواج می‌کند و دیگر اینکه یک پسر جوان با یک مادر بزرگ ازدواج می‌کند و بر اساس آمار‌ها نشان داده شده که چقدر رسانه در تبلیغ این امر دمیده و تاثیر داشته است و یادمان باشد که رسانه این واقعیت را توصیف نکرده بلکه تجویز کرده است و می‌گوید خانواده باید این‌گونه باشد و این نشان می‌دهد که رسانه چقدر مفهوم خانواده را دچار سیال‌بودن کرده است.
جهانگیری اظهار کرد: در واقع این دوره را باید دوران رسانه‌دایگی نامید چرا که امروز دایه مردم، رسانه است و آنان از رسانه ارتزاق می‌کنند و بزرگ می‌شوند. امروز رسانه مانند دایه محرم تولید می‌کند و ما باید سهم آن را در تغییرات جدی بگیریم، زیرا رسانه مهم است و هر کس قدرت رسانه‌ای بالایی دارد، برنده بوده و برده است. رسانه در این دوران از قدرت بالایی برخوردار بوده و هر کس در آن دنبال ترویج فرهنگ خودش است و همین سبب می‌شود که حل مساله برای ما سخت شود که معنای متفاوتی دارد و باید به آن توجه داشته باشیم که غرب می‌خواهد چه محتوایی را از طریق رسانه به ما بدهد و ما چگونه باید از آن استفاده کنیم.
زمین تبلیغ را بشناسیم
جهانگیری با بیان اینکه چرا در حوزه دین، دانش‌آموختگان دینی، کمتر تولیدکننده و بیشتر ترویج‌دهنده‌اند، گفت: باید بررسی کنیم که حجم تولیدات ما در حوزه دین بیشتر است یا رقیبان ما. حقیقت این است که ما در این عرصه حتی زمین بازی را نشناخته‌ایم و در حوزه شبکه‌های اجتماعی بیشترین رسانه‌ای که ما را درگیر کرده، اینستاگرام است؛ چنانچه بالای ۷۰ درصد غیر‌طلبه‌ها در حوزه حجاب در اینستاگرام فعال بوده و ۲۰ درصد فعالان حجاب زمین بازی را نشناخته و به جای اینستاگرام در توییتر مشغول هستند. همچنین ادبیات در شبکه‌های اجتماعی از صددرصد، حدود ۸۰ درصد در دست رقیب است؛ بنابراین برای حفظ خانواده و هویت دینی جوانان از آسیب‌های رسانه در دوران پست‌مدرن، اگر ذات رسانه و محتوا را نشناسیم، آدم‌ها در جای خود قرار نمی‌گیرند و نمی‌توان تاثیرگذاری رسانه را به جامعه تفهیم کرد، چرا که این‌ها واقعیت‌های رسانه در دنیای جدید پست‌مدرن است.
زمین تبلیغ را بشناسیم
جهانگیری با بیان اینکه چرا در حوزه دین، دانش‌آموختگان دینی، کمتر تولیدکننده و بیشتر ترویج‌دهنده‌اند، گفت: باید بررسی کنیم که حجم تولیدات ما در حوزه دین بیشتر است یا رقیبان ما. حقیقت این است که ما در این عرصه حتی زمین بازی را نشناخته‌ایم و در حوزه شبکه‌های اجتماعی بیشترین رسانه‌ای که ما را درگیر کرده، اینستاگرام است؛ چنانچه بالای ۷۰ درصد غیر‌طلبه‌ها در حوزه حجاب در اینستاگرام فعال بوده و ۲۰ درصد فعالان حجاب زمین بازی را نشناخته و به جای اینستاگرام در توییتر مشغول هستند. همچنین ادبیات در شبکه‌های اجتماعی از صددرصد، حدود ۸۰ درصد در دست رقیب است؛ بنابراین برای حفظ خانواده و هویت دینی جوانان از آسیب‌های رسانه در دوران پست‌مدرن، اگر ذات رسانه و محتوا را نشناسیم، آدم‌ها در جای خود قرار نمی‌گیرند و نمی‌توان تاثیرگذاری رسانه را به جامعه تفهیم کرد، چرا که این‌ها واقعیت‌های رسانه در دنیای جدید پست‌مدرن است.
/انتهای پیام/
منبع: صبح نو
اخبار مرتبط
ارسال نظر
پرونده ها
