فرانسوا ازوتف شیفته ایران هم از درک مستندش عاجر است!

به گزارش فرهنگ سدید؛ میلوش فورمن، کارگردان افسانه‌ای چک‌تبار سینمای آمریکا که فیلم‌های «آمادئوس» و «پرواز بر فراز آشیانه فاخته» او ۲ بار برایش جایزه اسکار بهترین کارگردانی را به ارمغان آورد، در چکسلواکی کمونیستی دهه ۶۰ که خود در آن فیلم ساخت حرف‌های وحشتناکی می‌زد. از آنجا که تمام هنرمندان کارمند دولت بودند، اگر کارگردانی فیلم بدی می‌ساخت، او را به دلیل هدر دادن منابع دولتی به زندان می‌انداختند. در کشور‌های آزاد، اما یک نقد خوب می‌تواند باعث شود که یک فیلمساز اشکالات کار خود را بفهمد و اگر دید نمی‌تواند فیلم بسازد فیلمسازی را کنار بگذارد و دنبال شغل دیگری که در آن عملکرد بهتری دارد برود.

کارگردان فیلم «خرگوش سفید را دنبال کن» اگر در چکسلواکی دهه ۶۰ زندگی می‌کرد صددرصد به زندان می‌افتاد، نه صرفا به خاطر اینکه منابع مالی را هدر داده است، بلکه، چون به جای اینکه از موضوع بسیار فوق‌العاده خود یک فیلم درخشان بسازد یکی از بدترین مستند‌های چندین سال اخیر سینمای ایران را ساخته است. «خرگوش سفید را دنبال کن» داستان فرانسوا ازوتف، آشپز فرانسوی را روایت می‌کند که مسلمان شده و در ایران زندگی می‌کند. او به چندین رستوران مشاوره می‌دهد و شیفته زندگی ایرانی است. عجب سیناپس فوق‌العاده‌ای، اما عجب فیلم بدی برای این سیناپس عالی. فیلم گویی به کل فاقد فیلمنامه بوده و بسیار بی‌سر و ته و کسل‌کننده است. کل فیلم به زبان انگلیسی است، اما گویا کارگردان نتوانسته خود را متقاعد کند که یک مترجم زبان فرانسه سر صحنه بیاورد تا مجبور نباشیم انگلیسی صحبت کردن افتضاح فرانسوا را بشنویم، آن هم با زیرنویس فارسی که لااقل در آن می‌توان ۵۰ غلط پیدا کرد.

علاوه بر این، زیرنویس سفید برای فیلمی که ۹۰ درصد سکانس‌های آن در پلان‌های نورپردازی روشن روایت می‌شود از دیگر اشکالات این اثر است. مخاطب فیلم کیست؟ داستان فیلم چیست؟ داستان آشپزی که به سبک آشپزی ایرانی نقد دارد؟ یا آدمی که شیفته زندگی کردن در ایران است؟ چرا از گذشته اش می‌گوید؟ چرا عکس دخترانش را نمی‌بینیم و متوجه نمی‌شویم اسم آن‌ها چیست؟ چرا جا‌هایی که انگلیسی را با لهجه فرانسوی حرف می‌زند زیرنویس غلط است؟ چرا نورپردازی تمام سکانس‌ها با هم فرق دارد؟ برای کسی که به آشپز‌های فرانسوی علاقه دارد و همیشه دنبال این بوده که ببیند یک آشپز فرانسوی درباره غذا‌های ایرانی و فرهنگ آشپزی ایرانی چه می‌گوید، شروع فیلم یک هیجان تمام‌عیار است، اما کارگردان در همان ۵ دقیقه اول فاتحه فیلم خود را می‌خواند.

فیلم‌های مستند زیادی ساخته می‌شوند که با یک دوربین و یک میکروفن ساده روایتی دقیق از زندگی انسان‌ها دارند، اما «خرگوش سفید را دنبال کن» از اسم پرطمطراقش گرفته تا کلیت داستان و روایتش پرمدعا رفتار می‌کند، ولی در نهایت هیچ چیزی کف دست تماشاگر نمی‌گذارد. کمتر فیلمی در جشنواره امسال وجود دارد که تا این حد بی‌ربط باشد و هیچ چیزش به هیچ چیزش نیاید. گفتنی است این اثر در جشنواره فیلم مستند حضور دارد.

منبع: وطن امروز