به گزارش فرهنگ سدید، نشست «نقش اقوام در تحولات ایران» در خبرگزاری فارس، با حضور محمدصادق کوشکی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، علیرضا شیخ عطار معاون بین‌المللی دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر احمد نادری مدیر گروه انسان شناسی دانشگاه تهران، دکتر علی آدمی مدیر گروه روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی(ره)، عنایت رضایی‌پور دکتری مدیریت استراتژیک و جمعی از فعالین فرهنگی برگزار شد. در این نشست، علی آدمی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) در خصوص پتانسیل اقوام در تحولات منطقه ای و جهانی سخن گفت
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: وقتی راجب قومیت صحبت می کنیم فقط فضای داخلی تاثیرگذار نیست بلکه راه های بیرونی و اینکه جایگاه اقوام؛ در فرایند های قدرت محور و گفتمان های متعدد حاکم بر نظام بین الملل و منطقه چه نقش های و گفتمان سازی هایی به آنها داده شده است را باید لحاظ کرد. ما وقتی درباره قومیت صحبت میکنیم راجب یک بحث پیچیده صحبت می کنیم یعنی تاریخچه ای که با یک ادبیات سیاسی عجین شده است و در طول تاریخ شکل گرفته و ملاحظات خاص خود را دارد. از لحاظ سیاسی در رابطه با قومیت ما با مفهوم قدرت و منافع روبرو هستیم و وقتی پای قدرت به یک مسئله ای باز می شود خیلی از مسائل به نسبت رابطه ای که با قدرت پیدا می کنند معنادار می شوند پس حتما باید بحث قدرت را مدنظر داشت و نسبت قومیت با دولت را سنجید و اینکه چقدر دولت می تواند جایگاه قومیت را تضعیف و تقویت کند.
آدمی خاطرنشان کرد: یکی از بحث های برانگیختی قومیت ها، در سطح داخلی است که براساس خودآگاهی و انگیزه های تاریخی به وجود می آیند اگر قومیت ها را در این سطح ببینیم نه تنها تهدید نیستند بلکه فرصت هستند چون هم در داخل تعمیق پیوندها، همبستگی اجتماعی و هویت سازی را انجام می دهند و هم در توسعه روابط خارجی و بین المللی ما سهم دارند قومیت در سطح مناطق و نظام بین الملل به شکل گیری دولت کمک کرده اند. به هرحال ما با قومیت های درونی و مرزی می توانیم متناظر با کشورهای منطقه مان و دورترمان ارتباط بگیریم و این یک بحثی است که کشورهای دنیا از آن استفاده می کنند. به هرحال عنصر زبان در پیوندهای فرهنگی عنصر مهم است. می تواند ابزار چانه زنی در سطح بین الملل باشند (مثل ارمنی ها)
وی ادامه داد: قومیت در سطح تقسیمات منطقه ای، براساس موازنه سازی منطقه ای و دستور کار های منطقه ای تعریف می شود قدرت های منطقه ای این کار را معمولا برای توزان بخشی و بازدارندگی در منطقه انجام می دهند و در همه جایی دنیا استفاده می شود.بحث قومیت بحث مختص ما نیست مهم این است که ما سازوکارهای شکل گیری هویت و دولت مدرن را متناسب با سبک و سیاق بومی بکار بگیریم
وی افزود: یک عامل بیرونی همیشه قومیت ها را تحریک کرده و برانگیخته و این یک متغیر مستقل است که در اختیار قدرت های بزرگ است برای اعمال فشار و نفوذ در کشورها؛ نظام بین الملل از قومیت ها یک متغیر ضدساختار و مداخله گر درست می کند و براساس تبلیغات و گفتمان سازی های که می کند به جای یک خودآگاهی تاریخی و فرهنگی یک بحث تفاهم بین الاذهانی به آنها داده می شود که این بحث تفاهم بین الاذهانی که در اتاق فکر قدرتهای بزرگ طراحی و به عنوان خودآگاهی تاریخی و فرهنگی قومیت ها تحمیل می شود و برخی قومیت ها به صورت آگاهانه یا ناآگاهانه می پذیرند و برای رسیدن به قدرت در دستورکار قرار می دهند.
این استاد روابط بین الملل دانشگاه علامه(ره) گفت: نقش اقوام ساخت سیاسی و امنیتی است نقش بسیار مهمی است که هم می تواند سازنده باشد و هم غیر سازنده. انچه در افغانستان سوریه می بینیم غیرسازنده است.
وی ادامه داد: سه گونه نگاه یا نگرش نسبت به قومیت ها در جهان وجود دارد افراطی(قلمرو زدایی و شروع ملیت سازی براساس نقش دادن گسترده بر هویت های فروملی) تفریطی(نادیده انگاشتن هویت های فروملی، نادیده انگاشتن مطالبات هویت های فروملی که نتیجه آن انباشت مطالبات و تضعیف دولت ها) و رویکرد بینابینی( استفاده از گروه های فرهنگی و اجتماعی به معنای گروه های ارزش محور و هنجار محور، که از هنجارها شروع و به نقش دادن به گروه های فروملی منجر می شود در این دیدگاه دولت یک ساخت و بافت اجتماعی است)
منبع: فارس
