تعداد اخبار:۱۴
دینداری به سبک ایران امروز
فرازوفرودهای دینداری ایرانیان در طول تاریخ در گفتوگو با سجاد صفارهرندی؛
بی نسبتی تکثر الگوهای دینداری با سوژگی مدرن
در طول تاریخ ما، این ماجرای عدم التزام به شریعت و درعینحال دیندار بودن، یعنی حضور و وجود جنبههایی از عدم التزام به شریعت و بعضاً توجیه این مظاهر، سنت طولانی و داستان پرماجرایی داشته است.
بازخوانی منطق حکمرانی اجتماعی در گفتوگو با حامد سروری/ بخش دوم؛
توجه کنید! مسئله دیگر جمهوری اسلامی نیست بلکه «ایران» است
شما باید بازی قدرتهای بزرگ را درک کنید. آیا بازی قدرتهای بزرگ این است که یک حکومت سکولار میانهرو در ایران روی کار بیاید؟ یا او میخواهد بهصورت کلی زیر میز ایران بزند؟ به نظر میرسد که پارادایم بهصورت کلی عوض شده است. غرب دیگر دنبال حمایت از میانهروهای ایران نیست. حالا ممکن است کسی بگوید ما خودمان بیاییم جامعه را سکولار کنیم تا زمینه آن تنشها و تضادها کلاً از میان برود. من میگویم این حرف غلط است.
بازخوانی منطق حکمرانی اجتماعی در گفتگو با حامد سروری/ بخش اول؛
مسئله نافهمیِ تحلیلهای اجتماعی: کجا ایستادهایم و چگونه برویم؟!
آیا از اساس در جامعه ملات دیگری وجود دارد که بتواند انسجام را تضمین کند؟ حوزه سیاستگذاری، حوزه چگونگیهاست. در حوزههای نظری، توصیفی از «واقع» عرضه میکنند و یا نهایتاً با بیان کلیاتی میگویند که جامعه باید اینگونه باشد؛ اما کاری به چگونگیها ندارند. خیلی راحت توصیف میکنند که جامعه و دولت ضعیف است.
نسبت میان دین، دولت و جامعه در گفتاری از محمدرضا پویافر؛
نهاد دین کجا منجر به سکولاریسم اجتماعی میشود؟
من در مقاله «دین و خشونت در ایران پساانقلابی» به این موضوع پرداختهام که چگونه در جامعه معاصر، خشونت له و علیه دین زیاد شده و تشدید میشود. من این موضوع را باتوجهبه مفهوم نهادی شدن امر دینی توضیح دادهام. به باور من، نهادی شدن امر دینی این شکاف را عمیق کرده و در نتیجه، مردم روبهروی مردم قرار میگیرند. این چرخه مدام خود را بازتولید میکند. به میزانی که شما در وسط این نزاع قرار میگیرید، دعوا شدیدتر میشود.
سعید طاووسی مسرور از نقش قدرت در تحولات دینی میگوید؛
دین عامل «عصبیت» در ایران است
از عوامل تمدنسازی، عصبیت است؛ یعنی چیزی که جامعه را به هم پیوند میدهد عصبیت است. این عصبیت باید در همه جامعه پخش باشد و میتواند از امور مختلف نشأت گرفته باشد. یکی از مواردی که در طول تاریخ، در محیطهای مختلف از جمله ایران ایجاد عصبیت کرده، یعنی جامعه را به هم پیوند داده، دین است.
نسبت میان دین و اجتماع در تاریخ ایران در گفتگو با بیوک محمدی؛
جامعه موجودی مذهبی است
غربیها تصور میکنند مشکلات مدرنیته متعلق به خودشان است ولی ما گمان میکنیم این مشکلات از بیرون آمده است. پس باید چه کنیم؟ لذا پاسخ این میشود که باید از مدرنیته جلوگیری کرد.
روایتی از چالشهای جامعهسازی دینی در ایران معاصر در گفتوگو با بیژن عبدالکریمی؛
نسبت جامعه بودگی و دین مدنی در ایران
دین با کدامین تفسیر میتواند به انسجام اجتماعی ما کمک کند؟ اگر مراد از دین، تفسیر سنتی از آن یعنی دین فقه محور باشد، این دین نمیتواند همان نقشی را ایفا کند که در دوران ما قبل مدرن در جامعه ما بازی کرده یا در این یکی دو قرن اخیر در جامعه ما بازی کرده است. مگر آنکه دین را به امری آنتولوژیک، یعنی به تفسیری وجودشناختی از جهان، یک امر وجودی و غیر فقه محور تبدیل کنیم.
بررسی نسبت دین و جامعه در گفتگو با تقی آزاد ارمکی/بخش اول؛
ایران، جامعه تاریخی دیندار
ما به لحاظ تاریخی همیشه دین را دستمایه حیات اجتماعی خود قرار داده بودیم. دین مانند روغنی بوده که کمک میکرد تا چرخدندههای حیات اجتماعی بتوانند بهتر عمل کنند. ولی وقتی ما در دوره جدید آمدیم و گفتیم که میخواهیم یک جامعه جدید با مختصات خاصی را بسازیم، برخی ما را با این پرسش مواجه کردند که با دین میخواهید چه کار کنید؟ آیا میخواهید دین را در داخل آن قرار دهید یا میخواهید دین را از آن بیرون بیندازید؟ مارکسیستها، سکولاریستها، ناسیونالیستها و اسلامیستها این کار را با ما کردند.
بررسی تطورات دینداری در ایران در گفتگو با فرهاد بیانی/ بخش اول؛
دین را در حوزه اخلاق بسط دهیم
دین تمام حوزهها را غیر از حوزه اخلاق پوشش میدهد؛ چرا که حوزه مدرنیته، اصلاً حوزه اخلاق نبوده است. هیچکدام از علومانسانی مدرن و علوم طبیعی مدرن نسبتی با اخلاق ندارند و این دین است که کارکرد بسیار مهم آن، پرداختن به مسائل اخلاقی است. آقای «پیتر برگر» در «سایهبان مقدس» میگوید؛ جامعه مسیحی بعد از سکولاریسم که مسیحیت را کنار گذاشت، هیچ جایگزینی برای آن نداشت. یعنی سکولاریسم برای اخلاق، جایگزین و بدلی نداشت.
فراز و فرود دینداری به سبک ایرانی در گفتگو با جبار رحمانی/ بخش اول؛
جامعه ایران از «دین نهادی» عبور کرده است!
کارما، کیهان، انرژی و... همه یکی است. داستان یکی است و همه اینها یکسان هستند و زمانی که به اینها نگاه میکنیم، متوجه میشویم که جامعه صورتبندیهای مختلفی از دینداری دارد. تفاوت این گفتمانهای دینی این است که برخی قدرت را در دست دارند و میتوانند بگویند ما اصلیم و شما باطل هستید! ما واقعی هستیم و شما فیک! اینها یکدیگر را بهصورت رقابتی نفی میکنند و به این سادگیها همدیگر را نمیپذیرند.
مناسبات دین و دولت در تجربه ایران معاصر در گفتار سیدجواد میری؛
بنیانگذار دولت ملی در ایران کیست؟
برای فهم صفویه ما نیازمند منابعی هستیم. اما آیا این منابع همه فارسی، عربی و ترکی هستند؟ خیر اتفاقاً برای مطالعه این دوره باید به منابع پرتقالی، ایتالیایی و... رجوع کنید. برای مثال فردی است که در حدود سال ۱۵۳۷ به ایران سفر میکند. اگر تاریخ را درست ذکر کرده باشم سفر این فرد زمانی است که تازه شاه اسماعیل فوت کرده و شاهطهماسب روی کار آمده است. وی کتابی نگاشته با عنوان «در سرزمین صوفی»، مراد از صوفی نیز شاه اسماعیل است.
تطورات دینداری در ایران در گفتگو با فرهاد بیانی/ بخش دوم؛
دین کنترلگر خوبی در جامعه ایرانی است
هر چقدر مردم از دین به معنای دین رسمی فاصله بگیرند، اما همچنان بحران معنا و اخلاق وجود خواهد داشت. جامعه هم برای ترمیم آن معنا و اخلاق به سمت معنویتهای فردگرا مثل مدیتیشن و عرفانهای نوظهور حرکت خواهد کرد.
نسبت دین و جامعه در ایران در گفتگو با تقی آزاد ارمکی/ بخش دوم؛
فرهنگ باید واسطه دین و جامعه باشد
چرا طالبانیسم تن به فرهنگ، علم و دانش نمیدهد؟ چون از پیامبری خالص سخن میگویند که مستقیم وارد ساحت اجتماع شده است، نه پیامبری که در یک دگردیسی تاریخی به آنها رسیده است. پشت پیامبر شما هزاران متفکر و فیلسوف هستند که از دریچه اینها ما پیامبر را فهم کردهایم؛ چون ما مواجه مستقیمی با پیامبر نداشتهایم.
فراز و فرود دینداری به سبک ایرانی در گفتگو با جبار رحمانی/ بخش دوم؛
مناسک لازم و ضروریاند!
کریس برگ از عشایر میپرسد شما نماز میخوانید؟ روزه میگیرید؟ در زمان کوچ عشایر، اگر روزه بگیرند، لحظهای ضعف کنند، گوسفند از دست در میرود و میمیرد! آنها پاسخ میدهند؛ خدا نیازی به نماز ما ندارد! این پاسخ، پاسخ رندانهای است. در این تصویر خدا خیلی رنگ و بوی قشری دارد؛ خدایی که عشایر او را خلق و نقاشی و صورتبندی کردهاند.