به گزارش فرهنگ سدید، در عصر جدید و با پیشرفت علم و توسعه خدمات الکترونیک، انسان همواره در تلاش است تا عمده فعالیتهای خود را به سمت هوشمندسازی هدایت کند. هوشمندسازی فعالیتها دارای مزایای فراوان و در عین حال معایب عمدهای است. یکی از خدماتی که در چد سال گذشته در کشور رشد داشته و با استقبال های خوبی نیز مواجه بوده؛ مهدکودک الکترونیک است اما به نظر میرسد عدم کنترل مناسب این مهدها از سوی نهادهای فرهنگی و نظارتی، خطراتی را به وجود آورده است که در ادامه به آن میپردازیم.
دستیابی نهادهای بین اللملی به تمامی اطلاعات شخصی و ویژگیهای فردی کودکان ایران
واژه مهد الکترونیک به مهدهایی اطلاق میشود که علاوه بر استفاده از امکانات فیزیکی مهد و اجرای برنامههای آموزشی و سرگرمی همچون سایر مهدهای دیگر، تلاش دارد تا با تجهیز به امکانات رایانهایی و فناوریهای مربوطه کنترل و مدیریت خود را بر این اساس مبتنی کند و برنامه مشخصی جهت ارتقاء سطح دانش کودکان با توجه به شرایط سنی و قدرت یادگیریشان تدوین کند که تضمینی بر فراهم سازی زیرساخت آموزش آنها در زمینه علوم مرتبط با فناوری اطلاعات باشد و ارزشیابی و نظارت سیستم را هوشمند کند.
در اینگونه
مهدکودکها شبکه بر روی کامپیوتر مرکزی مهد نصب و با اتصال به تعداد زیادی از خطوط تلفن در طول شبانه روز آماده ارایه خدمات میشود. این سیستم امکانی را فراهم میآورد تا اولیا و مربیان و کادر مهد در تعامل همیشگی و پویا برنامه خود را به پیش ببرند. امکان اطلاع رسانی صوتی و تصویری، ارتباط با مربیان، ارایه انتقادات و پیشنهادات، پرسش و پاسخ و سایر موارد ضروری از جمله کارکردهای مهد هوشمند است. علاوه بر این، ارائه مشخصات کامل کودک از جمله خلاقیتها و علایق و سلایق کودک به صورت کامل در سیستم جامع مهدهای الکترونیک ثبت میشود.
شبکه الکترونیک مهدهای کودک www.emahd.ir با شعار استراتژیک آینده از آن کودکان ماست، کار خود را از سال ۱۳۸۳ به خدمات رسانی برای تاثیرگزاران عرصه کودک یعنی کارشناسان سازمان بهزیستی، مدیران مهدهای کودک و ارگانهای فعال درعرصه کودک آغاز کرده است و به کوشش جمعی طراحی و در استانهای کشور پیاده و به اجرا رسیده است.
[1]
از سال ۱۳۸۳ به واسطه یک شرکت خصوصی، شبکهای از مهدهای کودک ایرانی را به صورت الکترونیکی به یکدیگر متصل کرد. در این شبکه الکترونیکی که از اصفهان آغاز شد، مجموعه مدیران مهدهای کودک ایرانی اطلاعات پرونده آموزشی کودکان ایرانی را در فضای شبکه به ثبت میرسانند. همچنین شبکه به عنوان ابزار ارتباطگیری و ارائه جزوات آموزشی به کار گرفته میشود. در این طرح تا این جای کار همه چیز به یک طرح ملی با آینده نگری ستودنی شبیه است! اما یکی از سایتهای خبری درباره ارائه اطلاعات شبکه مهدکودکهای مذکور در سال ۱۳۸۸ به یونسکو گزارشی منتشر کرد و این گزارش از خطری بزرگ در مدیریت مهدکودکها پرده برداشت. در این گزارش آمده «بر اساس بند ۲ ماده ۶ مقررات تخصصی تاسیس مهدکودک، اقلیتهای دینی پذیرفته شده در قانون اساسی تنها میتوانند اقدام به پذیرش کودکان غیر مسلمان کنند. علی رغم تصریح قانونی، مشخص نیست چه طور اطلاعات این مرکز بزرگ به یونسکو ارائه شده و در عین حال موافقت این سازمان برای رشد و گسترش شبکه الکترونیک مذکور در مهدهای روستایی نیز جلب شده است.»
[2]
اوضاع زمانی جالبتر میشود که بدانیم «یونسکو» سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی است که هدفش کمک به برقراری صلح و امنیت در جهان از راه گسترش همکاریهای بینالمللی در زمینههای آموزشی و علمی و فرهنگی به منظور افزایش احترام به عدالت و قانونمداری و حقوق بشر، بر پایه منشور سازمان ملل متحد است! طبیعتا این سازمان و مجموعه NGOهای وابسته به یونسکو و یونیسف در ایران موظف به تلاش برای نهادینه ساختن فرهنگ ایرانی- اسلامی میان کودکان ایرانی نیستند و برای برگزیدگان سیستم مطبوع خود در امر روانشناسی کودک همچون فروید، روسو، مونته سوری، پیاژه و دیگران به تبلیغ میپردازند. در صفحه متعلق به اغلب مهدکودکهای عضو شبکه الکترونیک مهدهای کودک، جزوات منطبق با دستورات روانشناسی فروید دیده میشود. در دورههای آموزشی که به صورت نیمه خصوصی در این شبکه برگزار میشود نیز نظریه شرطی کلاسیک پاولف، نظریه شرطی کنشگر اسکینر، نظریه فروید، نظریه رشد اجتماعی اریکسون، نظریه رشد اخلاقی کلبرگ، نظریه رشد بندورا و نظریه رشد شناختی پیاژه تدریس میگردد. این در حالی است که متاسفانه هنوز دستورالعملی بهتر از همین فرامین سیستم آموزشی غربی به زیرمجموعه مدیران مهدهای کودک ارائه نشده، هر چند بنا بر اطلاعات به دست آمده طرحی پیشرفته و بومی با همین هدف در حال حاضر در شورایعالی انقلاب فرهنگی تهیه شده است.
مدیران بالادستی سازمان ملل از روابط بسیار خوبی با شبکه بهائیان برخوردار هستند چرا که در برقراری بزرگترین هدف خود یعنی «نظم نوین جهانی» مبتنی بر صلح با هر آنچه سیستم سرمایهداری حکم میکند، از ابتدا هماهنگی نهادینه ذاتی داشتهاند. برای نمونه، بخشی از مجموعه سازمانهای مردم نهادی که در ایران از سال ۱۳۸۲ مجری طرح آموزش کودکان شده اند، پیش از آن در برنامه تنظیم خانواده جهانی با یونیسف و سایر نهادهای وابسته به سازمان ملل در ایران همکاری جدی داشته اند. این ارتباط توسط یک شبکه اینترنتی انجام میشود به طوری که مهدکودکهای متصل به این شبکه با ورود هر کودک به والدین آنها یک کلمه عبور و رمز داده میشود. این کلمه عبور برای رسیدن به پروندههای الکترونیکی است که هر کودک جداگانه دارد که تمام تعاملات، مراحل یادگیری، میزان هوش کودک و تمامی مسائلی که در مهد در رابطه با کودک است در این پروندهها ثبت میشود. این پروندهها در آینده هم برای شخص کودک و هم برای خانواده وی در صورت نیاز مفید واقع میشود. به عنوان مثال اگر کودکی در آینده بزهکار شود، پروندههای وی با تمام اطلاعاتش اعم از نقاشیها، آموزشها، رفتارها، هیجانات و مسایل روانشناسی وی که در این سیستم ثبت شده میتواند به وی و پزشکان کمک کند تا زودتر درمان شود.
(س.ب) از متولیان این طرح در مورد گسترش فعالیت و تحت پوشش قرار دهی مهدهای روستاها گفته است که سازمان یونسکو پس از قبول این طرح (که از طریق شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان به سازمان یونسکو ارایه داده شد) و پس از ارائه روش اجرایی با توجه به بودجهای که به ما واگذار کرده است، این طرح را در روستاها اجرا کنیم.
[3]
در نهایت با توجه به اینکه مدیریت تمام مهدکودکها زیر نظر سازمان بهزیستی است، همکاری این سازمان و تحت پوشش قرار دهی مهدها توسط سازمان بهزیستی در شبکه گسترده مهدهای الکترونیک و ارائه اسناد و مدارک موجود در سایت های خبری به عنوان قانونی بودن طرح شبکه مهدهای الکترونیک و همچنین عدم ارائه روزمه از متولیان اصلی این طرح مانند س.ب، ملاحظات زیر قابل تامل است:
- عدم نظارت بر محتوای آموزشی و احتمال تربیت با نگاه سکولار
- دستیابی نهادهای بین اللملی به تمامی اطلاعات شخصی و ویژگی های فردی کودک
- زمینه ای برای انتقال آموزش های بین اللملی مربیان بدون نظارت و ارزیابی دستگاه های حکومتی
- انتقال ناخودآگاه اطلاعات مناطق محروم و آسیب دیده
- بر اساس شناخت ویژگی های کودکان (با گزارش مستمر توسط مهدها) ارائه سیاست ها و راهبرد های اجرایی توسط نهادهای بین اللملی
- عدم توجه به فضای مجازی به منظور استفاده کودکان از این فضا
مستندات
[1]س.ب در جشنواره کودکان سرزمین من، اظهار کرد: اصفهان از 10 سال پیش با اجرای طرح شبکهای کردن مهدهای کودک توانست این طرح را در کشور جامعیت دهد و هماکنون مهدهای کودک 15 استان کشور به این شبکه وصل شدند.وی بیان کرد: در حال حاضر بیش از 3 هزار مدیر مهد کودک در سطح کشور و 600 هزار کاربر خانگی و 120 کارشناس دراین شبکه عضو هستند.مجری پروژه شبکه الکترونیکی مهدهای کودک استان اصفهان تصریح کرد: در این طرح، بستر الکترونیکی برای 4 دسته از افراد از جمله کارشناسان دفاتر امور کودکان، مدیران مهد کودک، خانوادهها و ارگانهای دولتی و خصوصی اصفهان فراهم شده است.وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر معاونت اجتماعی ناجا و سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان نیز در زمینه الکترونیکی کردن ارتباطات درون شبکهای خود گام برداشتند.وی با بیان اینکه هماکنون 600 مهد کودک در سطح استان اصفهان به این شبکه متصل هستند، تصریح کرد: در این طرح با ایجاد پکیجها یا شبکههای خصوصی برای هر کودک به راحتی والدین میتوانند از وضعیت پیشرفت، برنامه غذایی و مهارتهای کودک خود مطلع شوند. ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۳.
[2] http://www.dana.ir/news/408702.html/
[3] https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/02/31/377574/