گروه تعلیم و تربیت فرهنگ سدید- دکتر محمد بختیاری: دانشگاه یکی از مهمترین نهادهای اندیشهزا و منشاء تغییر و تحول در جامعه است که زمینهساز پرورش نخبگان و مهیا کردن ورود آنان به بخشهای مختلف آن جامعه است. به منظور کارآمدی بهتر باید نخست مسائل دانشگاه و آموزش عالی در کشور مشخص و متناسب با ارزشهای انقلاب اسلامی ارائه راهکار شود. ارائه راهکارهای مناسب در حل مسائل دانشگاه و آموزش عالی و نحوه به کار بستن آنها مواردی است که در گزارشهای تحلیلی آینده به صورت مجزا به آن پرداخته خواهد شد.
تأثیرپذیری یک جامعه از دانشگاه و دانشگاهیان به حدی است که اندیشمندان، دانشگاه را از جمله مهمترین مراجعِ بررسی و رفع مشکلات و بحرانهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی میدانند. اما با توجه گستردگی فرهنگ و ارزشهای دینی و انقلابی، همچنین هویت و سبک زندگی اسلامی در جمهوری اسلامی ایران از یکسو و همچنین شرایط حساس به وجود آمده در کشور که ناشی از سوء مدیریت داخلی و اعمال تحریم و فشار از سوی ایالات متحده آمریکا و همپیمانانش در غرب از سوی دیگر، این سوال در ذهن ایجاد میکند که دانشگاه به چه شکل میتواند رهگشا و کلید حل مشکلات در کشور باشد؟
آنچه واضح به نظر میرسد، لزوم تقویت و توسعه فرهنگ دینی و انقلابی گری و حفظ ارزشهای نظام اسلامی است. این امر میتواند با بهرهگیری از موازین قرآن کریم، سیره اهل بیت (ع) و رهنمودهای امام راحل و مقام معظم رهبری به بهترین شکل قابل حصول شود اگر روحیه انقلابی در اساتید و دانشجویان بیش از پیش تقویت شود.
همانطور که رهبر معظم انقلاب نیز فرمودند: «پیشرفت علمی به تنهایی یک ملت و کشور را سعادتمند نخواهد کرد بلکه همراه شدن حرکت علمی با آرمانهای والای معنوی و انقلابی، زمینهساز به سامان رسیدن مسائل کشور و الگو شدن آن برای منطقه و دنیای اسلام و جهان خواهد بود.»
در شرایط حساس کنونی که کشور نیاز به تسریع در حل مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی دارد، وظیفه دانشگاه سنگینتر از قبل شده و اگر بخواهد رهگشای گذر از این چالشها باشد، باید از انفعال، رخوت و سیاست زدگی به امیدواری، دغدغه مندی و انقلابی گری گذار کند و تسری بخشِ این روحیهی امیدواری و انقلابی در بخشهای دیگر جامعه نیز باشد. دانشگاه بیدغدغه و سکولار، هرچقدر هم که از نظر علمی قوی باشد، اگر از روحیه انقلابی تهی شود، نمیتواند گام مؤثر و مثبتی در راستای پیشبرد اهداف که تربیت یک نسل متخصص و مدیر انقلابی است، بردارد. نقش دانشگاه در ارائه راهکارهای مناسب برای از بین بردن چالشهای موجود در جامعه وقتی پررنگ و مؤثرتر میشود که نخست قادر به حل مسائل داخلی خود دانشگاه باشد.
تقویت و انسجام پیوند میان دانشگاه و حوزههای علمیه، افزایش کیفیت آموزش و تقویت ارتباط کاربردی دانشگاه با صنعت، علوم انسانی بومی و اسلامی، بهبود کارکردهای تربیتی، اجتماعی و فرهنگی فعالیتهای آموزشی و پژوهشی، کاربردی کردن آموزش دروس معارف و افزایش بازده کیفی آن، حمایت، تقویت و توسعه کرسیهای آزاداندیشی، اشتغال دانشآموختگان، نحوه گزینش و انتخاب اساتید و اعضای هیئتعلمی از جمله چالشها و مسائل آموزش عالی است که باید نسبت به رفع نواقص و بهبود آنان در جهت ایجاد دانشگاههای انقلابی مبادرت ورزید. دانشگاهی که برخاسته از تفکر و روحیه انقلابی باشد در شرایط بحران و پیچهای مهم تاریخی، حتی با وجود تهدیدها و کمبودها نیز اقتدار دفاعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کشور را دوچندان کرده و بسیار موثرتر پاسخگوی مسائل و چالشهای مهم کشور خواهد شد.