به گزارش فرهنگ سدید، حمید دهقانیان دبیر کمیته آموزش عالی جنبش مردمی پاسداشت چهل سال انقلاب اسلامی در بیست و چهارمین نشست شنبههای انقلاب، طی اظهاراتی اهم دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه آموزش عالی، تحقیقات و فناوری را تبیین و پیشرفتها را نسبت به سطح بین المللی بررسی کرد.
در ابتدای این نشست محور گفتمانی آموزش عالی مطرح شد که دستاوردهای این بخش عبارتند از:
- پس از انقلاب اسلامی بر خلاف گذشته، محیط دانشگاه دارای روحیّهی خودباوری و اتّکاءبهنفس و تولید علم شد و توان پاسخگویی به مسائل کشور را یافته است.
- دانش آموختگان دانشگاههای ایران به دلیل سطح بالای علمی همواره مورد توجه برجستهترین دانشگاههای جهانی بوده و همواره از جانب مراکز علمی، پژوهشی و فناوری معتبر در دنیا دعوت به همکاری میشوند.
- انقلاب اسلامی موجب رشد و شکوفایی استعدادها و نقش آفرینی دانشجویان و دانشگاهیان در فضای علمی کشور شده به طوریکه بسیاری از تحولات بزرگ بعد از انقلاب با محوریت دانشجویان به انجام رسید.
- انقلاب اسلامی ساختارهایی را بهوجود آورد تا دانشجویان بتوانند در حوزه مختلف فرهنگی و اجتماعی فعالیت داشته باشند.
- انقلاب اسلامی در حوزه علوم انسانی افقی نو ایجاد کرد و تولیدات مکتوب فاخری حتی در سطح نظریه پردازی ایجاد کرده و زمینه ساز شکل گیری جریان معرفتی در حوزه علوم انسانی اسلامی بوده است.
دهقانیان به شاخصهای آموزشی عالی نیز اشاره کرد که مهمترین شاخصههای این حوزه به شرح زیر است:
- ۲۴ برابر شدن نرخ پوشش تحصیلی آموزش عالی و افزایش از ۱۷۵۶۷۵ نفر در سال ۱۳۵۷ به بیش از ۴۸۰۰۰۰۰ هزار نفر
- افزایش ۹۵ برابری دانشجویان دکتری از ۱۲۵۵ نفر در سال ۵۷ به بیش از ۱۲۰ هزار نفر
- ۵ برابر شدن اعضای هیات علمی دانشگاهها از ۷۲۳۱ نفر در سال ۱۳۵۷ به حدود ۹۰ هزار نفر
- ۲۰۸ دانشمند ایرانی پس از انقلاب در جمع ۱ درصد دانشمندان برتر جهان قرار دارند.
- رشد ۱۷ برابری تعداد زنان هیات علمی در دانشگاهها نسبت به قبل از انقلاب اسلامی به طوریکه در سال ۵۷، ۱.۴ درصد و در سال ۹۶، ۲۴ درصد از اعضای هیات علمی دانشگاهها زن بوده است.
- تعداد دانش آموختگان زنان از ۶ درصد در سال ۵۷ به ۴۵ درصد رسیده است و هم اکنون ۲۲.۷ درصد از زنان ایرانی دارای تحصیلات تکمیلی هستند.
- ایران از لحاظ تعداد مهندس رتبه سوم جهان است.
- انقلاب اسلامی ایران کشوری با اکثریت غیرتحصیلکرده را به رتبه ۱۵ علمی جهان و رتبه اول جهان اسلام رساند.
- با ۱۸ برابر شدن سهم ایران در تولید علم جهان، سهم ایران در این شاخص به ۲ درصد رسیده است.
- کسب رتبه ۲۱ جهان در مقالات علمی کیفی پر استناد جهان از افتخارات نظام علمی جمهوری اسلامی است.
- با ۶۸ برابر شدن مقالات چاپ شده بین المللی از ۶۶۹ مقاله به حدود ۵۳ هزار مقاله رسیده است.
- بر اساس آخرین گزارش موسسه لایدن ۲۳ دانشگاه ایران در زمره ۱ درصد دانشگاههای برتر جهان هستند.
- ۵۳ برابر شدن نشریات علمی پژوهشی از ۲۰ نشریه در سال ۵۷ به ۱۰۹۴ نشریه رسیده است.
- ۱۰ برابر شدن تعداد دانشگاهها به طوری که از ۲۳۲ دانشگاه به ۲۴۶۸ دانشگاه رسیده است.
- عدالت توزیعی دانشگاههای کشور در جهان کم نظیر است و مراکز دانشگاهی که قبل از انقلاب در شهرهای بزرگ متمرکز بودن به دوردستترین و محرومترین مناطق مرزی نیز گسترش پیدا کرد.
- تعداد موسسه پژوهشی دارای مجوز اصولی قطعی و آزمایشی نسبت به پیش از انقلاب اسلامی حدودا ۹ برابر شده به طوری که از تعداد ۸۳ مؤسسه در سال ۱۳۵۷ به تعداد ۶۸۶ رسیده است.
- تعداد انجمنهای علمی نسبت به پیش از انقلاب حدودا ۵ برابر شده است و از تعداد ۷۸ در سال ۱۳۵۷ به تعداد ۳۵۸ در سال ۱۳۹۶ رسیده است. همچنین تعداد ۸۹۶۶ انجمن علمی دانشجویی بر اساس آخرین آمار مشغول به فعالیت هستند.
- تعداد اندک آزمایشگاههای مراکز علمی کشور در سال ۵۷ به تعداد ۱۲۵۹۴ آزمایشگاه در سال ۱۳۹۶ رسیده است.
- انقلاب اسلامی از نظر ایجاد بسترهای فناوری محور، متناسب با روند جهانی موفقیتهای شگرفی داشته است به طوری که تعداد مراکز رشد در دانشگاهها به تعداد ۱۷۹ رسیده است.
- یکی از بسترهای نوین ایجاد شده در دانشگاهها پس از انقلاب اسلامی پارکهای علم و فناوری بوده و هم اکنون تعداد این پارکها به تعداد ۴۴ پارک علم و فناوری رسیده است.
- تعداد واحدهای فناور مستقر در پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد به تعداد ۴۷۱۶ واحد رسیده است
- تأسیس شرکتهای دانش بنیان مستقردر پارکهای علم و فناوری به عنوان راهبرد نوین اقتصادی کشور، به طوری که تعداد این مراکز به بیش از ۳۷۰۰ شرکت رسیده است.
- میزان صادرات دانش بنیان توسط پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد در سال ۲۰۱۶ به میزان ۲۳۱.۴۴ میلیون دلار گردیده (به صورت مطلق سالیانه) و در ۳ سال اخیر بیش از ۵۱۰ میلیون دلار صادرات محصولات دانش بنیان به ثبت رسیده است.
- تعداد مراکز کارآفرینی و نوآوری در کلیه مراکز آموزشی، پژوهشی و فناوری دولتی به تعداد ۱۳۰ مورد در سال ۲۰۱۶ رسیده است.
- از جمله دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه دانشگاهی ایجاد فضای بانشاط برای اندیشه ورزی و فعالیت دانشجویان در قالبهای مختلف بوده است به طوری که تنها در سال ۱۳۹۵ تعداد ۳۰۵ تشکل و تعداد ۳۴۰۷ کانون فرهنگی در دانشگاههای کشور فعالیت داشته اند در این زمینه تعداد نشریات دانشجویی نیز به تعداد ۵۰۸۶ مورد رسیده است.
- حضور سالانه بیش از صد هزار دانشجو در اردوهای راهیان نور در راستای تحکیم میثاق با شهدای انقلاب که یکی از رویشهای فرهنگی پس از انقلاب اسلامی در زمینه تقویت نگاه جهادی به منظور خدمت رسانی به محرومین و مستضعفین بوده است به طوری که تنها در سال ۹۶ حدود ۴۴ هزار دانشجو در ۴۵۰۰ روستا مشغول به خدمت رسانی بوده اند.
- حضور بیش از ۵۰ هزار نفری دانشجویان در مراسم پیاده روی اربعین.
- یکی از رویشهای معنوی پس از انقلاب اسلامی حضور پرشور و بانشاط دانشگاهیان در مراسم اعتکاف بوده است به طوری که در بیش از ۲۰۰ دانشگاه کشور هر ساله بیش از ۱۵۰ هزار نفر از دانشجویان در این مراسم معنوی شرکت میکنند.
- جمهوری اسلامی ایران با ایجاد پایگاه ISC، سومین نظام استنادی جهان را بنیانگذاری کردهاست.
- جمهوری اسلامی ایران در سالهای پس از انقلاب در جهت بهره گیری از دستاوردهای علمی بین المللی هزاران فرصت مطالعاتی و تحقیقاتی برای پژوهشگران و اساتید ایجاد نموده و تنها در سال ۹۵ بیش از ۲۳۵ پروژه مشترک مابین دانشگاههای داخل و خارج از کشور تعریف کرده است.
- هم اکنون بیش از ۳۴ هزار دانشجوی غیر ایرانی (بورس و غیر بورس) در داخل کشور مشغول به تحصیل است.
در پایان نشست شنبههای انقلاب موفقیتهای جمهوری اسلامی ایران در عرصههای دانشی بررسی شد و دبیر کمیته آموزش عالی دستاوردهای این بخش را این گونه عنوان کرد:
- دانش پزشکی در جمهوری اسلامی ایران خصوصاً در حوزههایی، چون سلولهای بنیادین، ترمیم ضایعات نخاعی، تولید داروهای راهبردی، شبیهسازی حیوانات و ... پیشرفتهای چشمگیری داشته و توانسته رتبه نخست منطقه در تولیدات علمی پزشکی و رتبه ۱۷ جهانی را به خود اختصاص دهد.
- جمهوری اسلامی پس از انقلاب با انتشار ۸ هزار و ۷۹۱ مقاله توانسته است رتبه چهارم جهانی در عرصه نانو را از آن خود کند، ضمن آنکه ایران همچنین با تولید ۴۰ درصد علم نانو بیشترین سهم تولید این علم را در میان کشورهای اسلامی دارد. در حوزه صادرات نیز محصولات دانش بنیان مبتنی بر نانو به ۴۷ کشور صادر میشود.
- جمهوری اسلامی ایران جزو ۱۲ کشور دارای چرخه کامل فناوری فضایی است که در حوزه ماهواره، ایستگاه زمینی، پرتابگر و استفاده از شبکه ماهوارهای فعالیت میکنند.
- به رغم همه تحریمها و تهدیدها، جمهوری اسلامی ایران با تلاشها و مجاهدتهای جوانان و متخصصین خود، از نظر دانش علمی و فناوری هستهای در ردیف ۵ کشور پیشرفته جهان قرار گرفته است.
- پیشرفت جمهوری اسلامی ایران در حوزه زیست فناوری نیز در سالهای پس از انقلاب چشمگیر بوده و در این عرصه در منطقه، رتبه نخست و در جهان رتبه ۱۳ را به خود اختصاص داده است.
- در زمینه فناوری و تحقیقات سلولهای بنیادی، جمهوری اسلامی ایران رتبه ۱۵ جهانی و رتبه اول منطقه را در اختیار دارد.
- شتاب رشد علمی ایران بر اساس تمامی گزارشهای موسسات سنجش علمی رتبه نخست جهان را دارا است.