به گزارش فرهنگ سدید، منوچهر جهانیان رئیس کمیته گردشگری و زیارت جنبش مردمی پاسداشت چهل سال انقلاب اسلامی، در اظهاراتی دستاوردهای چهار دهه انقلاب اسلامی در حوزه گردشگری و زیارت را تبیین و پیشرفت‌های ایران در این حوزه نسبت به سطح جهانی را بررسی کرد. در ابتدا این نشست موضوع زیرساخت گردشگری مطرح شد که دستاوردها این بخش عبارت‌اند از:
1- با 15851مورد مرمت آثار باستانی پس از انقلاب اسلامی، گردشگری تاریخی رونق بی‌سابقه و شایان توجهی یافت.
2- در دوران سیاه قاجار و پهلوی، سران کشور به ویژه درباریان به‌جای نقش آفرینی در حفاظت از میراث فرهنگی درتخریب، قاچاق و به یغما بردن آن نقش کلیدی داشتند بطوری که در صورت استمرار آن وضع اکثر آثار ایرانی را باید در موزه های خارج می دیدیم.
3- تصویب بیش از 600 ماده قانون، آیین‌نامه، دستورالعمل و... درحوزه گردشگری نشان از عمق توجه انقلاب اسلامی به توسعه بنیادین گردشگری دارد.
4- در گذشته اکثر جمعیت ایران از سفر محروم بودند اما با رشد 500 برابری راههای روستایی و ۳۲ برابری راههای بین شهری پس از انقلاب اسلامی، سفر و گردشگری در سبد زندگی خانوار ایرانی قرار گرفت.
5-تأسیس بیش از 250 مجتمع خدماتی رفاهی بین راهی با ارائه کلیه خدمات متنوع مورد نیاز مسافران که خدمت بزرگی به رونق گردشگری بود ، بعد از انقلاب شکل گرفت.
6- ایجاد و تأسیس 270 پارك جنگلي در سطح كشور و تجهیز بوستان های متعدد شهری با امکانات مناسب به عنوان یکی از جاذبه‌های نوین گردشگری پس از انقلاب است.
7- 200 برابر شدن مسیرهای گردشگری در ایران و افزایش محورها پس از انقلاب اسلامی
8- قبل از انقلاب جاذبه های کوچک ومتنوع گردشگری اعم از خانه های تاریخی، بقاع متبرکه، مقبره-های پیامبران ، دانشمندان و مجاهدان و علما، مدارس، مساجد، کلیساها ، آتشکده ها، بازارها، برخی روستاها و تپه های تاریخی، ارگ ها ، برج ها ، حمام ها، مناره های طبیعی (دودکش ها) و سازه های، پل-ها ، دریاچه ها ،جزایر و بنادر،کویرها، کال ها وکلوت ها (کوه های شنی)، باغ ها ، تالاب ها و مرداب ها، چشمه های آب گرم معدنی، قنات ها، آبشارها ، غارها و تپه ها و دره ها، گردنه ها و.... غالبا در ردیف اماکن گردشگری محسوب نمی شد پس از انقلاب اسلامی با سرمایه گذاری ویژه وتوجه شایسته 401 مورد از این نوع اماکن، آماده سازی و جهت بازدید به گردشگران داخلی وخارجی معرفی شد.
9- پس از انقلاب پابه پای جاذبه های گردشگری بین المللی اماکن ویژه ای همچون پیست های بین المللی اسکی، اتومبیل سواری، پاراگلایدر، پارک ژوراسیک، دریاچه ها و آبشارهای مصنوعی برای نقاط غیر برخوردار از جمله تهران، بازسازی و افتتاح باغ های؛ گیاه شناسی ملی، پرندگان، مینیاتوری و احداث خانه موزه ها و باغ موزه ها از ابتکارات جذاب برای جلب مسافران داخلی و گردشگران خارجی است.
10- قبل از انقلاب، سازمان متولی صرفا به ارائه خدمات به گردشگران خارجی و معرفی چند محور و جاذبه محدود می‌پرداخت ولی بعد از انقلاب اسلامی ایران سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری علاوه بر گردشگران خارجی به توسعه سفرهای داخلی و معرفی توانمندی ها و ظرفیت‌های بی نظیر گردشگری در اقصی نقاط کشور می‌پردازد.
11- رشد بیش از 200 برابری صدور مجوز برای دفاتر خدمات مسافرتی و افزایش تعداد این گونه دفاتر به بیش از 4800 مورد بعد از انقلاب اسلامی جهش نجومی در این گونه خدمات محسوب می شود و از مردمی شدن کار حکایت دارد.
12- در اقدامی بی سابقه به برکت انقلاب اسلامی برای اولین بار در تاریخ کشور دوره مدیریت فنی دفاتر خدمات مسافرتی تاسیس شد و 30000 نفر در این زمینه تربیت حرفه ای شدند.
13- رشد 4 برابری هتل های ثبت شده درکشور و افزایش آن از 291 مورد در سال۵۷ به بیش از 1200 مورد بدون احتساب مهمانسراهای فراوان نهادها، پیشرفتی خیره کننده در زیرساخت های گردشگری محسوب می شود.
14- تعداد تخت هتل‌ها، مهمان‌پذیرها، هتل آپارتمان‌ها بدون احتساب سایر مراکز اقامتی تا سال 1397 به بیشتر از 000/400 تخت افزایش یافته است.
15- قبل از انقلاب تنها مرکز آموزش مرتبط با گردشگری در کشور، هنرستان ایرانگردی و هتل داری بود که پس از انقلاب با تحولی شگرف علاوه بر تاسیس دانشکده گردشگری، بیش از100 گروه علمی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی مختلف کشور در این محور فعال شدند که رونق زیادی به ارتقاء کیفی این صنعت داده اند.
16- قبل از انقلاب نشریه تخصصی گردشگری وجود نداشت درحال حاضر22 نشریه تخصصی گردشگری وزیارتی، 310 سایت اختصاصی و صدها کانال در فضای مجازی در دسترس علاقه-مندان و متخصصان می باشد.
منابع انسانی گردشگری، محور دیگر اظهارات این کارشناس گردشگری بود که اهم دستاوردها و پیشرفت‌های حاصل شده در این بخش به شرح زیر است:
1- تمامی ۳۰۰عضو هیئت علمی و صدها مدرس رشته گردشگری در کشور تربیت یافتگان تخصصی پس از انقلاب اسلامی هستند.
2- تحصیل بیش از 20 هزار نفر در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در گردشگری با ۷۷ فارغ التحصیل و دانشجوی مقطع دکتری و همچنین جذب سالانه بیش از 1000 نفر از این تعداد در بازار کار، حاصل توجه به تخصصی کردن ،گردشگری پس از انقلاب است.
3- تعداد نیروی انسانی شاغل در حوزه گردشگری اعم از دانشگاه ها ، هتل ها ، آژانس ها و راهنمایان تورها بالغ بر000/100 نفر است که آمار قبل از انقلاب در دسترس نیست.
4- با رشد 275 برابری آموزش راهنمایان گردشگری تعداد این عناصر کلیدی در گردشگری ایران از 40 نفر در قبل انقلاب به 7000 نفر راهنمای دارای مجوز پس از انقلاب افزایش یافت.
5- با آموزش 5300 نفر برای مدیریت هتل‌ها پس از انقلاب تعداد عنصر متخصص و حرفه ای در این زمینه 7 برابرشد.
6- پس از انقلاب اسلامی 7000 نفر به عنوان راهنمایان طبیعت‌گردی، ایرانگردی، جهانگردی و جغرافیای گردشگری آموزش دیدند در حالی که قبل از انقلاب چنین تخصصی به کلی درایران وجود نداشت.
رئیس کمیته گردشگری و زیارت به موضوع منابع فرهنگی گردشگری نیز اشاره کرد و مهم ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی در این حوزه را این گونه بیان کرد:
1- شگفت زدگی اغلب گردشگران خارجی از مشاهده پیشرفت‌ها و دستاوردهای نظام و فرهنگ غنی اسلامی ایرانی و اختلاف فاحش آن با تصویر سیاهی که رسانه های بیگانه از ایران ساخته اند، آنان را به بهترین مبلغان و سفیران فرهنگی جمهوری اسلامی در کشورهایشان تبدیل کرده است.
2- با وجود ادعای سردمداران رژیم گذشته به ترویج تاریخ ایران و علاقمندی آنان به سلسله های شاهنشاهی و بهره مندی رژیم ازحمایت ابرقدرت ها در مجامع جهانی، رژیم طاغوت حتی توانایی ثبت جهانی آثار تاریخی ایران زمین مانند تخت جمشید و پاسارگاد را هم نداشت و این آثار پس از انقلاب به ثبت جهانی رسیده است.
3- قبل از انقلاب مسافرت متعلق به طبقات خاصی از جامعه بود. در حالی که بعد از انقلاب سفر جزئی از برنامه زندگی مردم شده است. به استناد گزارشات موجود فقط در 4 ماهه نخست سال 1396 بالغ بر 80 میلیون نفر شب اقامت در کشور ثبت شده است.
4- تملک 83 کاخ در داخل و خارج از کشور توسط شاه و خانواده‌اش برای خوش‌گذرانی، عیاشی و قمار و پذیرایی از درباریان و مهمانان فاسق خارجی در ازای محرومیت اکثر مردم از مسافرت های معمول.
5- درجمهوری اسلامی ایران،کاخ هایی که محل زیست و خوشگذارانی شاهان و خاندان سلطنتی بوده است به مجموعه های ملی عبرت انگیز و مورد استفاده برای میلیون ها نفر بازدیدکننده داخلی و خارجی در سال تبدیل شده است.
6- جمهوری اسلامی ایران با رواج بازدید گردشگران داخلی و خارجی از25 کاخ موزه کشور بستر مناسبی ازعبرت آموزی را فراهم کرده است.
7- با وجود حمایت همه قدرتهای فاسد جهانی از رژیم طاغوت برای ترویج گردشگری به ایران و مقابله همه آن قدرت ها با جمهوری اسلامی تعداد گردشگران خارجی که در گذشته فقط ۵۰۰ هزار نفر بود با رشد 10 برابری سفر گردشگران خارجی به 5 میلیون نفر در سال رسیده است.
8- تغییر مشهود نگاه دنیا به مردم ایران از نگاهی تحقیرآمیز و ذلیلانه قبل از انقلاب به نگاهی احترام آمیز و عزت مندانه پس از انقلاب.
9- در حالی که قبل از انقلاب اسلامی بسیاری از مردم حتی توان سفر به مشهدمقدس را هم نداشتند تنها در سال 96 تعداد ۴ میلیون و ۸۵۷ هزار نفر به مقاصد زیارتی حج و عتبات عالیات سفر کرده اند.
10- در یک حرکت افتخارآمیز و بی سابقه نسبت به قبل از انقلاب در جمهوری اسلامی ایران 120 موسسه آموزش گرشگری تاسیس شده و با آموزش و توانمند سازی 27500 در تخصص های مرتبط با گردشگری بسترهای رشد روز افزون این حرفه را محیا کرده است.
11- صدور72113 گواهینامه پایان دوره کوتاه مدت گردشگری پس از انقلاب اسلامی که نمایانگر رشد 30 برابری نسبت به قبل از انقلاب است.
در ادامه جهانیان به موضوع منابع اقتصادی گردشگری پرداخت و در مقایسه وضعیت گردشگری دوران پهلوی و انقلاب اسلامی گفت:
1- پس از انقلاب با رشدی 50 برابری درآمد ارزی حاصل از ورود گردشگران خارجی به رقمی بالغ بر 55.5 میلیارد دلار رسیده است این در حالی است که دشمنان نظام جریان تبلیغی گسترده‌ای را برای عدم عزیمت گردشگران خارجی به ایران به راه انداخته‌اند.
2- امروزه بیش از 200 هزار گردشگر سلامت سالانه از سراسر دنیا جهت درمان به ایران مراجعه می کنند در حالی که در گذشته نه تنها حتی یک مورد سابقه نداشته بلکه ایرانیان می باید برای درمان های معمولی به خارج می رفتند.
3- رژیم طاغوت با هزینه کردن اموال ملت برای گردشگران نورچشمی و گردن کلفت های جهان سفره های رنگین و بساط هایی مثل جشنهای ۲۵۰۰ سال شاهنشاهی به راه می انداختند اما جمهوری اسلامی ایران با برگزاری بیش از 555 رویدادگردشگری اعم ازنمایشگاه، جشنواره،هفته فرهنگی استان ها و....وبرپایی 15 نمایشگاه سالیانه درسطح بین المللی و خارجی،گردشگری خارجی را مردمی و به حرفه ای پرسود اقتصادی تبدیل کرد.
4- توسعه گردشگری در جمهوری اسلامی ایران باعث رونق اقتصادی، اشتغال‌زایی و محرومیت زدایی نسبی در مناطق هدف گردشگری شده است.
5- طبق آخرین گزارش شورای سفر و گردشگری جهانی در سال ۲۰۱۷ گردشگری ایران توانسته ارزش افزوده‌ای حدود 7میلیارد دلار معادل 6/1درصد از کل تولید ناخالص داخلی کشور ایجاد کند.(به نقل از معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران)
6- با پذیرش عضویت شرکت سرمایه گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران از سوی سازمان جهانی جهانگردی (UNWTO) برای اولین بار یک شرکت ایرانی از بخش خصوصی به عضویت این سازمان در آمد.
رئیس کمیته گردشگری و زیارت همچنین به دستاوردهای سیاسی – امنیتی گردشگری اشاره کرد و دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی در این حوزه را به شرح زیر بیان کرد:
1- برقراری امنیت کامل برای حضور گردشگران در هر زمانی و هرمکانی از کشور پس از انقلاب اسلامی.
2- ورود 095/141/1 نفر در سال96 به قصد زیارت به کشور با وجود سیاست شیعه هراسی و ایران هراسی دشمنان نظام نشان از موفقیت انقلاب اسلامی و غلبه فرهنگی بر دشمنان است.
3- برای اولین بار کشور ایران در سال ۱۳۹۲ به عنوان نایب رییس مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری برگزیده شد و تا سال ۲۰۱۷ ( از سال ۲۰۱۴) در عضویت شورای اجرایی و کمیته بررسی عضویت اعضای وابسته این سازمان بوده است.
محور گردشگری داخلی از دیگر مواردی بود که جهانیان در این نشست مورد بررسی قرار داد و عمده پیشرفت‌های نظام جمهوری اسلامی ایران در این بخش را مطرح کرد. بارزترین محورهای مطرح شده عبارت است از:
1- پس از انقلاب اسلامی با توسعه صحن ها و رواق های بارگاه رضوی (ع) از 12 هزار متر مربع به حدود 600هزار متر مربع (رُشد 50 برابری)، این حرم نورانی به سومین مسجد بزرگ جهان و از مهمترین جاذبه های گردشگری کشور تبدیل شد و برای 30میلیون گردشگر مسلمان در سال آماده گردیده است.
2- زیارت ده ها هزارنفری شیعیان در ایام شهادت امام رضا علیه السلام درقالب پیاده روی زوّار داخلی و خارجی یکی از ابتکار عمل فاخر جمهوری اسلامی ایران در گردشگری زیارتی و مذهبی است.
3- پذیرایی سالیانه از 100 میلیون زائر مسلمان در حرم های مطهرحضرت معصومه(س)، شاه چراغ و سایر امام زادگان واجب التعظیم، پیامبران و 8500 بقعه با ترویج گردشگری مذهبی و زیارتی خدمت بی نظیر ترویج تفکر دینی بر گردشگری است.
4- جریان‌سازی زیارتی مهدوی با توسعه و ترویج زیارت مسجد جمکران پس از انقلاب اسلامی.
5- برپایی راهپیمایی میلیونی مردم تهران در اربعین حسینی به سمت حرم حضرت عبدالعظیم حسنی سلام الله علیه.
6- پس از انقلاب اسلامی با وجود کینه ورزی و کارشکنی قدرت های شیطانی نسبت به ایران در مجامع-بین المللی 22 اثر تاریخی و طبیعی ایران ثبت جهانی شد در حالی که در کل رژیم های گذشته تا سال ۵۷ فقط ۷ اثر ثبت شده بود.
7- تحولات شایان توجه گردشگری در ایران بعد از انقلاب اسلامی با فعال شدن 125 تشکل حرفه‌ای گردشگری استانی بدون هیچ گونه سابقه مشابهی در زمان حکومت پهلوی.
8- ترویج گردشگری انقلابی از طریق اهتمام متولیان گردشگری برای مورد توجه قرار گرفتن برخی از اماکن سیاسی، تاریخی، اجتماعی کشور از جمله بیت حضرت امام خمینی (ره) مرقد مطهر ایشان، مزار شهداء به ویژه شهدای شاخص در بهشت زهرا سلام الله علیها ، لانه جاسوسی امریکا و طبس و...
9- تبدیل مزار بسیاری از مجاهدان، عرفا و دانشمندان مغضوب دستگاه ستم شاهی که بخاطر عدالت-خواهی و استعمارستیزی وبیان حقایق هرگز در زمره نقاط گردشگری نبودند، به مقاصدی برای گردشگری تعالی بخش پس از انقلاب اسلامی.
10- برگزیده شدن شهر تبریز به عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام در سال 2018.
11- برگزیده شدن شهر همدان به عنوان پایتخت گردشگری آسیا در سال 2018.
12- معرفی شدن مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال 2017.
13- معرفی شدن اصفهان به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال 2006.
در بخش دیگر این نشست رئیس کمیته گردشگری و زیارت، راهیان نور را از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی در حوزه زیارت عنوان کرد که محورهای مهم آن به این شرح است:
1- ابداع و جریان سازی گردشگری راهیان نور به عنوان فناوری نوین دفاع مقدس و جایگزین گردشگری سیاه در دنیا که ده ها میلیون زائر داخلی و خارجی را با مفهوم ایثار، مقاومت و شهادت آشنا کرده است.
2- ساخت و تجهیز 22 یادمان دفاع‌مقدس در 7 استان برای انتقال فرهنگ دفاع‌مقدس به گردشگران.
3- ساخت و تجهیز هزاران مزار و بقعه شهید گمنام به عنوان دارالشفای آزادگان و محلی برای زیارت عاشقان، عارفان و دلسوختگان.
4- راه‌اندازی و ایجاد 4 باغ موزه دفاع مقدس در شهرهای تهران، کرمان، همدان و زنجان.
5- رایج شدن بازدید 2940 گردشگر خارجی از یادمان های دفاع مقدس در سال های اخیر.
جهانیان در پایان اظهارات خود به موضوع ابتکارات گردشگری جمهوری اسلامی پرداخت و مهمترین دستاوردهای این حوزه را به شرح زیر برشمرد:
1- ایجاد و راه‌اندازی بیش از 1000 اقامتگاه بوم گردی و معرفی 500 منطقه نمونه گردشگری و روستاهای هدف گردشگری.
2- بازتعریف و رونق انواع گردشگری و معرفی مقاصد جدید به جای انحصار گردشگری در بازدید از نقاط تاریخی و سیاحتی مانند گردشگری زیارتی، مذهبی، بوم گردی، روستایی و عشایری، سلامت، راهیان نور، ورزشی و الکترونیک و...
3- حضور مسافران وگردشگران خارجی در مجامع اقتصادی و نمایشگاه های تجاری، طبیعت گردی، گردشگری سلامت، کنگره های بین المللی علمی، عرصه های پژوهشی، راهیان نور وگردشگری انقلابی و معنوی و رُشد گردشگری زیارتی.
4- اقدام آستان قدس رضوی در فراهم نمودن امکان سفر مومنینی که تاکنون موفق به سفر زیارتی امام رضا علیه السلام نشده اند.
5- تأسیس و راه اندازی موزه هایی نظیر جواهرات ملی برای تماشای عبرت آموز گردشگران داخلی و خارجی ازگنجینه هایی که سلاطین و شاهان ظالم و ستمگر از چپاول سرمایه ملت ها به دست آورده بودند.
6- رشد کمی و کیفی گردشگری دریایی پس از انقلاب، درحالیکه قبل از انقلاب در خیال مردم ایران حتی بومیان ساحل نشین ،گردشگری تفریحی دریایی مفهومی نداشت.
7- آغاز فعالیت تنها انجمن علمی گردشگری ایران پس از انقلاب از سال 1389 برای ارتقای دانش و گسترش پدیده صنعت گردشگری و بهبود امور آموزش و پژوهش در این رشته.
8- برگزاری3 نوبت پیش همایش اولین کنفرانس بین المللی گردشگری و معنویت در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب کبیر اسلامی با نگاه و رویکرد معنویت در تمامی گونه‌های گردشگری.
