به گزارش فرهنگ سدید، بیست و یکمین شنبه انقلاب با موضوع دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه فیلم و سینما به همت جنبش مردمی پاسداشت چهل سال انقلاب اسلامی در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد. در این نشست چهره‌هایی چون عزت الله ضرغامی رئیس اسبق سازمان صدا و سیما، آیت الله سیدمحمد قائم مقامی استاد حوزه و دانشگاه، هوشنگ توکلی بازیگرسینماو تلویزیون،احمدمیرعلایی تهیه کننده سینما، محمد تقی فهیم منتقد سینما، محسن یزدی مسئول بخش مستند حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، روح الله سهرابی فیلمساز، مهدی عظیمی تهیه کننده سینما، ... و دیگر کارشناسان این حوزه حضور داشتند.
انقلاب اسلامی تاثیر مثبت و عظیمی بر سینما داشته است/ سینما امروز ایران متشخص و نجیب است
در ابتدای این نشست، آیت الله سید محمد قائم مقامی، استاد حوزه در ابتدای این نشست با تبریک چهل سالگی انقلاب اسلامی اظهارداشت: امیدواریم این انقلاب به اوج قله مدنظر که ظهور امام زمان (عج) است، دست یابد.
وی با اشاره به اینکه در بررسی کارنامه چهل ساله انقلاب اسلامی باید دو موضوع رویدادها و رخدادهای این دوران و همچنین ویژگی های سینمای طراز انقلاب مورد بررسی قرار گیرد، افزود: شخصا معتقدم انقلاب اسلامی تاثیر مثبت و عظیمی بر سینما داشته است و موجب تحول این هنر شده است.
قائم مقامی گفت: در بعد کلی سینما، امروز در مقطع 40 سالگی دارای سینمایی مشخص و ویژه در عرصه جهانی هستیم.
این استاد حوزه افزود: سینمای انقلاب متشخص و نجیب است که فضای انقلاب و دگرگونی های حاصل از آن را به درجات مختلف در آثار مختلف خود به نمایش درمی آورد و در کلان نیز دارای توفیقات بسیاری است.
وی ادامه داد: متفکران و اندیشمندان حوزه سینما در این مقطع 40 ساله باید در رسانه ها و تلویزیون، مباحث استدلالی پیرامون دستاوردهای انقلاب در این حوزه داشته باشند که حاصل آن قطعا بیان اتفاقات عظیم و تحولات گشترده خواهد بود.
قائم مقامی با اشاره به ویژگی های سینمای طراز انقلاب اسلامی تصریح کرد: مفروض این است که سینمای امروز هنوز به طراز انقلاب اسلامی دست پیدا نکرده است البته آنچه موجود است، مورد تقدیر و تشکر است اما هنوز به قله مدنظر نرسیده ایم.
این استاد حوزه گفت: انقلاب اسلامی امروز در مقطع چهل سالگی خود قرار دارد که برای آینده آن دو دیدگاه مطرح است؛ اول آن که این انقلاب ریشه خواهد کرد و تا ابد به حیات خود ادامه خواهد داد و یا براساس دیدگاه سیاه کفار، کنار خواهد رفت.
وی اضافه کرد: یکی از مقامات آمریکایی معتقد است که ایران، آخرین کشور انقلابی جهان خواهد بود اما دیدگاه دیگری نیز مطرح است که آمریکا آخرین فرعون جهان خواهد بود و نابود می شود که این نابودی نزدیک است.
قائم مقامی با اشاره به اینکه سینمای انقلاب اسلامی پس رفت نخواهد داشت و دیگر به عقب بازنخواهد گشت، افزود: بناست در سینمای انقلاب اسلامی تحولات عظیمی صورت گیرد که برای دستیابی به سینمای طراز انقلاب باید تحول اساسی و نگاهی جدید، ریشه ای و معرفت شناسانه به موضوع قصه و خیال داشته باشیم زیرا تعریف دین از خیال با تعریف رایج در غرب متفاوت است.
این استاد حوزه ادامه داد: در حوزه غرب، خیال برای خیال مطرح است اما در حوزه دین خیال صد در صد تابع حقیقت و واقعیت است و کانالی برای بیان حقیقت است که انقلاب نیز بنا دارد، حقیقت را که همان ولایت است، در جهان مطرح کند.
وی افزود: برای تحقق اهداف این حوزه، باید در برخی از مشهورات تشکیک کرد و برخی از روندهای مشهور را تغییر داد، به عنوان نمونه یک هنرمند برای بیان زندگی پیامبران، نیازمند جذاب سازی قصه و ورود خیالات نباید باشد و اگر بنا بر استفاده از خیال است باید بدانند که خیال کانالی برای بیان حقیقت است.
قائم مقامی اضافه کرد: از مقطع 40 سالگی به بعد انقلاب اسلامی، یک هنرمند باید این جرات را داشته باشد که داستان پیامبران را به برکت ذوق و خیال واسط، جهت بیان حقیقت به تصویر بکشد که در این صورت نیز جهانیان شنوای پیام های ما خواهند بود.
این استاد حوزه خاطرنشان کرد: دین باید سیطره و حاکمیت تمام بر سینما داشته باشد و سینما باید این سیطره را بپذیرد و تابع دین باشد که پیام انقلاب اسلامی نیز همین تبعیت از دین است که اگر هر پدیده ای از دین تبعیت کند، به جایگاه واقعی خود دست پیدا خواهد کرد.
تعداد سالن های سینما از 100 سالن قبل انقلاب به 400 سالن بعد انقلاب رسیده است
در ادامه این نشست، احمد میرعلایی رییس پیشین بنیاد سینمایی فارابی با اشاره به زمان طاغوت و دیدار تعدادی از هنرمندان سینما با حضرت امام اظهارداشت: هنرمندان قبل انقلاب که معتقد به امام و اسلام بودند نزد ایشان رفتند و درخواست جنگ مسلحانه در کشور را داشتند اما امام با این موضوع مخالفت کردند و گفتند هنرمند باید با هنر خود مبارزه کند.
وی ادامه داد: بی نظیرترین تبلیغ خداوند با بندگان و ایجاد ارتباط و رساندن مفاهیم، قرآن کریم است که همیشه قرآن در قرون مختلف جزو بروز ترین ها بوده و هست.
علایی با بیان سطح دغدغه امام نسبت به سینما گفت: حضرت امام نسبت به سینما دغدغه ای زیادی داشتند که این دغدغه را در روز 12 فروردین می توان متوجه شد که در سخرانی خود به سینما نیز اشاره کردند.
این تهیه کننده سینما تاکید کرد: باید به زیرساخت ها در حوزه سینما توجهاتی شود که این توجهات می تواند به پیشرفت این هنر کمک شایانی کند.
علایی با اشاره به نفوذ رسانه در عصر حاضر بیان داشت: جمعی از جوانان از حضرت آیت الله جوادی آملی سوالی پرسیدند که آیا اگر رسانه در زمان پیامبر اکرم بود ایشان از آن استفاده می کردند؟ و ایشان در پاسخ گفتند بله و اگر امام زمان هم ظهور کنند حتما از این وسیله استفاده خواهد کرد.
رییس پیشین بنیاد سینمایی فارابی در ادامه سخنان خود گفت: اکنون در این 40 سال کارهای ارزشمندی انجام شده است ولی اکنون باید به فکر 40سال آینده باشیم و برای آن باید برنامه ریزی هایی داشته یاشیم.
علایی تاکید کرد: قبل انقلاب اصلا پدیده ای به نام منشی صحنه و برنامه ریز و .... نداشتیم چرا چون اصلا به سینما نگاه حرفه ای و فنی نداشتند اما اکنون به برکت انقلاب اسلامی جزو بروز ترین سینما های دنیا هستیم.
وی با اشاره به پیشرفت ها در حوزه سینما ادامه داد: در حوزه گریم پیشرفت هایی کرده ایم و الان جزو کشورهایی هستیم که حرفهایی در این حوزه داریم و بهترین گریمورهای حال حاضر در ایران است.
علایی خاطرنشان کرد: بعد از انقلاب تمام تجهیزات در سینما پیشرفت کرده است این درحالی است که قبل انقلاب حتی برای صداگذاری برروی فیلم ها با مشکل روبه رو بودیم.
رییس پیشین بنیاد سینمایی فارابی تصریح کرد: قبل انقلاب تعداد سالن های سینما کمتر از 100 عدد بود اما اکنون این تعداد به بالای 400 عدد رسیده است.
علایی همچنین افزود: در زیرساخت های سینما پیشرفت های زیادی داشته ایم که اکنون در هر سه ماه یک سالن سینمایی در کشور افتتاح می شود.
وی تاکید کرد: بهترین برنامه ریزی در سینما؛ اقتصاد سینما است و باید از این فرصت ها استفاده کرد چون در طی 10 سال گذشته، سینمای ایران در جهان خواهان پیدا کرده است که نمونه آن را می توان در آمارهای مربوط صدا و سیما مشاهده کرد؛ سریال یوسف پیامبر حدود 4 میلیارد در جهان بازدید داشته است.
موفقیت‌های هسته‌ای و پیشرفت‌های هنری از مهم‌ترین دستاوردهای انقلاب است/ انقلاب اسلامی فضا را برای ورود به سینما باز کرد
هوشنگ توکلی بازیگر سینما و تلویزیون نیز در ادامه این نشست در سخنانی اظهار کرد: آموزش هنر (طرح، نقش، جلوه و...) بسیار دشوار است. گاهی اوقات انسان یک ویژگی پیدا می‌کند تا بخشی از حساسیت‌های روحی و اجتماعی را در قالب یک نقش نشان دهد. درواقع هنرمند چیزی را می‌بیند که افراد عادی کمتر آن را می‌بینند و به آن توجه می‌کنند.
بازیگر سینما و تلویزیون ادامه داد: نویسندگی در حوزه سینما مهم‌ترین بخش است زیرا نویسنده یک فیلم، داستانی را نقل می‌کند که با روزمرگی روبه‌رو است.
وی با اشاره به وضعیت سینمای قبل از انقلاب گفت: سینما قبل از انقلاب تنها چند فیلم تأثیرگذار داشت؛ مابقی آثار سینما دوران پهلوی متأثر از آثار غربی بود و به‌صورت کورکورانه اجرا می‌شد.
توکلی با اشاره به اینکه انقلاب یک انفجار در عرصه هنر ایجاد کرد، تصریح کرد: جوانان بسیاری در قبل از انقلاب به هنر علاقه‌مند بودند که به دلیل شرایط فساد و شهوت زده آن دوران نمی‌توانستند وارد این عرصه شوند. در اسفند سال 57 هم‌زمان با پیروزی انقلاب اسلامی سیر عظیمی از جوانان شیفته هنر به عرصه سینما رو آوردند و آموزش دیدند.
وی اظهار کرد: در اواخر دهه 60 جریان فکری سینما انقلاب به دو بخش تقسیم شد که یکی نگاه درونی به سینما داشت و دیگری نگاه بین‌المللی، اما هر دو به جریان انقلاب اسلامی معتقد بودند.
بازیگر سینما و تلویزیون گفت: همواره در مجامع این نکته را گفته‌ام که انقلاب اسلامی در دو حوزه موفقیت چشمگیری داشته است اول دستاوردهای هسته‌ای و دوم در عرصه هنر به‌ویژه حوزه سینما.
وی با اشاره به ویژگی‌های منحصربه‌فرد سینما انقلاب اسلامی گفت: هنر سینما انقلاب اسلامی بعد از چهل سال می‌تواند اعتبار، ارزش‌ها و اعتقادات نظام جمهوری اسلامی ایران را تقویت و به دنیا عرضه کند.
توکلی در انتهای سخنان خود گفت: پس از چهار دهه برای اولین بار به سینمایی می‌اندیشیم که در درون نظام می‌تواند سینمای درونی و پیرامونی خود را نقد کند.
بعد از انقلاب نیروی انسانی شاغل در سینما 30 برابر شد
مهدی عظیمی، تهیه کننده سینما در ادامه بیست و یکمین نشست شنبه انقلاب که با موضوع فیلم و سینما برگزار شد، اظهارداشت: انقلاب اسلامی رویداد ویژه‌ای بود که مشابه آن تنها در صدر اسلام وجود دارد.
وی ادامه داد: عمر سینما بیش از 100 سال است که در ایران به سینمای قبل از انقلاب و بعد از آن تقسیم بندی می شود که اگر دوران پهلوی همچنان حاکم بود، هیچ گاه به موفقیت ها و جایگاه فعلی در عرصه سینما دست پیدا نمی کردیم که تربیت 25 کارگردان زن در دوران پس از انقلاب و حضور بانوان در امور کلیدی سینما نسبت به عدم وجود این قشر پیش از این دوران، گواهی بر این مدعاست.
عظیمی ادامه داد: سالن های سینما یکی از بخش های سینما محسوب می شود و سینما دارای مکان های دیگری مانند تلویزیون، شبکه خانگی، ماهواره، نمایش های محلی و منطقه ای است که در این عرصه ها شاهد رشد چندین برابری هستیم.
این تهیه کننده سینما با بیان اینکه بیان گزاره هایی مانند بی مهری به سینمای بعد از انقلاب اسلامی به هیچ عنوان صحیح نیست، گفت: استقبال نسبت به سینما توسط مردم و همچنین حمایت های کشور از سینما بعد از انقلاب اسلامی بسیار بیشتر شده است.
وی اضافه کرد: تعداد نیروهای انسانی مشغول در سینما از 1000 نفر در دوران قبل از انقلاب اسلامی ، امروز به 30 هزار نفر رسیده است که نشان از رشد 30 برابری است و در بعد آموزش نیز تعداد 5 مرکز آموزش عالی این حوزه در دوران قبل از انقلاب به 266 مرکز رسیده است.
عظیمی افزود: علی رغم تمامی پیشرفت ها و آمارهای فوق العاده، همچنان با نقطه مطلوب و آرمانی سینما در دوران انقلاب اسلامی فاصله داریم.
وی با اشاره به اینکه تعداد دانشجویان محصل در رشته های سینمایی در دوران بعد از انقلاب اسلامی تا اواخر جنگ تحمیلی پیشرفتی نسبت به گذشته نداشت، تصریح کرد: در سال 68 با یک پیشرفت گسترده، 104 نفر در دانشکده هنر برای تحصیل جذب شدند و امروز سالانه یک هزار نفر در رشته های مرتبط به سینما فارغ التحصیل می شوند که امیدواریم از کیفیت فنی، هنری و آموزشی بالاتری نیز برخوردار شوند.
بعد از انقلاب در حوزه نقد رشد 100 برابری داشتیم
در ادامه این نشست، محمدتقی فهیم منتقد سینما در سخنانی اظهارداشت: مقایسه قبل و بعد انقلاب امری بدیهی است و مانند خورشید روشن می ماند؛ در حوزه نقد کشور پیشرفت هایی داشته است این در حالی است که جریانی به نام نقد در کشور قبل از انقلاب وجود نداشت.
وی ادامه داد: در اواخر دهه 30 کشور تنها 3 منتقد داشت که این تعداد در دهه 40 به 15 منتقد رسید و در آن زمان کشوری مانند عراق حوزه نقد داشت آن هم نقد تالیفی این در حالی بود که ایران در آن زمان اصلا حوزه نقد آن هم از نوع تالیفی نداشت.
فهیم تصریح کرد: قبل انقلاب اصلا مجله یا هفته نامه ای در حوزه سینما نداشتیم و تنها روزنامه هایی مانند کیهان و اطلاعات به این حوزه می پرداختند و نقد می کردند که آن هم آبکی بود!
این منتقد حوزه سینما افزود: نقد ها طوری بودند که حتی از درون خود رژیم هم به این نقد ها اعتراض می شد و خواهان نقد واقعی بودند.
فهیم گفت: اکنون در حوزه نقد پیشرفت هایی کرده ایم و برای این حوزه یک انجمنی ایجاد شد که حدود 400 نفر عضو آن هستند.
وی تاکید کرد: بعد از انقلاب رشد 100 برابری در حوزه نقد داشتیم و از نوع کیفی نیز حرف هایی برای گفتن در حوزه داریم و حتی این نقد ها محدود به فیلم ها نمی شود و به حوزه اجتماعی هم نیز ورود می کند.
فهیم با اشاره به امکان نقد عمومی بعد از انقلاب اسلامی گفت: در حوزه نقد طوری پیشرفت کرده ایم که در سطح جامعه مردم عادی هم منتقد هستند و هر مسئله‌ای را به راحتی نقد می کنند.
این منتقد سینما در ادامه سخنان خود با اشاره به دوران خفقان و محدودیت‌های موجود در حوزه نقد بیان داشت: بنده هم قبل انقلاب در مطبوعات بوده‌ام و هم بعد انقلاب؛ قبل از انقلاب برای انتشار یک مطلب و یا نقد باید از ممیزی ساواک رد می شد اما اکنون هرفردی بخواهد هر نقدی را منتشر می کند و محدودیتی در این مورد ندارد.
فهیم افزود: امروزه منتقدان از نگاه مارکسیستی نگاه می کنند و نقد می کنند آن هم در یک کشور و حکومت اسلامی به راحتی هر مطلبی را منتشر می کنند؛ در کجای دنیا می توانید این طور آزادی را پیدا کنید؟
وی خاطرنشان کرد: اکنون جایگاه منتقدان در ایران بسیار خوب است که حتی مردم نیز آن ها را می شناسند.
فهیم گفت: حتی مرحوم کاووسی که ابداع کننده کلمه فیلم فارسی قبل انقلاب بود از سینمای بعد از انقلاب تعریف و تمجید می‌کند.
این منتقد سینمای با بیان این که بعضی ها می گویند که اگر پهلوی در عصر حاضر هم بود کشور پیشرفت می کرد تشریح کرد: در دوران پهلوی کشوری مانند مصر سینما داشت این درحالی است که ایران سینما نداشت و حتی فیلم های سینماهای مصر را دوبله می کردند و به مردم نشان می دادند اما اکنون در حوزه سینما ببینید ایران کجا و مصر کجا قرار دارد؟
فعالیت فیلم سازان زن در عرصه سینمای مستند بعد از انقلاب/ مستند بحران زاییده انقلاب اسلامی است
محسن یزدی مدیر مرکز مستند سوره نیز در بخشی از این نشست طی سخنانی به دستاورد های انقلاب اسلامی در حوزه سینما پرداخت و گفت: جایگاه انقلاب اسلامی در حوزه سینمای مستند، خوب و روبه رشد است و آینده این حوزه بسیار امیدوار کننده است.
وی با اشاره به اینکه سینمای مستند امروز در ایران دارای شخصیت شده است، گفت: همانند دیگر کشورها و جشنواره های دنیا، سینمای مستند ایران با سینمای داستانی رقابت می‌کند و در جذابیت، فرم و محتوا مدعی است و تنه به تنه سینمای داستانی می زند.
یزدی با بیان اینکه سینمای مستند ایران کاملا منبعث از انقلاب اسلامی است، افزود: این سینما با منابع و حمایت تلویزیون، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری و ... که نهادهای دولتی و حاکمیتی هستند، رشد پیدا کرد و امروز کمتر مستندسازی وجود دارد که آثارش در کشورها و جشنواره های مختلف حضور پیدا نکرده باشد.
مدیر مرکز مستند سوره افزود: مستند بحران زاییده انقلاب اسلامی است؛ و در حال حاضر این ژانر در کشور مورد توجه ویژه قرار گرفته است و مستندسازان و خبرنگاران بسیاری در جنگ ها و اتفاقات منطقه برای تهیه این نوع مستند حضور پیدا می‌کنند. نمونه اولیه مستند بحران را در دوران دفاع مقدس شاهد بودیم که همچنان مورد رجوع و توجه است.
وی با اشاره به فعالیت فیلم سازان زن در عرصه سینمای مستند پس از انقلاب گفت: یکی از معضلات سینمای داستانی در غرب، عدم حضور فیلم سازان زن است که در ایران اسلامی، زنان هنرمند در عرصه فیلم سازی داستانی و مستند حضور جدی و فعال دارند.
یزدی افزود: جشنواره حقیقت دارای جایگاه بسیار مهمی در حوزه سینمای مستند منطقه است که طی سالهای گذشته تاسیس و در حال برگزاری است .
مدیر مرکز مستند سوره ادامه داد: فیلم سازان با سلایق مختلف در انقلاب اسلامی در حال فیلم سازی حوزه مستند هستند.
وی تصریح کرد: سینمای مستند در انقلاب اسلامی مورد حمایت رهبری به عنوان عالی ترین سطح مدیریتی کشور قرار دارد. در این راستا، تاسیس و تقویت مجموعه روایت فتح و تاسیس شبکه مستند از جمله این موارد است، در حالی که ایشان طی دیدار با مستندسازان کشور، از وضعیت فعلی این سینما و پیشرفت‌های حاصل اطلاعات کاملی داشتند.
یزدی در انتهای سخنان خود خاطرنشان کرد: بچه های جبهه انقلاب اسلامی نیز در حوزه تولید مستندهای تلویزیونی با موضوعات سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و... عملکرد خوبی داشته اند که این مهم بعد از رویدادهای سال 88 رشد قابل توجهی داشته و فیلم های جذابی تولید شده است. این موضوع نشان می دهد در این عرصه هم محتوا و هم جذابیت مورد توجه قرار گرفته است.
ژانر دفاع مقدس تنها ژانر ملی و بومی کشور/ فیلم های منتقد نظام که در کشور ساخته می‌شوند در جشنواره های خارجی حضور جدی دارند/ رشد 110 برابری فیلم های ایرانی پذیرفته شده در داوری های بین المللی نسبت به دوران قبل انقلاب
روح الله سهرابی کارگردان سینما و تلویزیون از دیگر هم‌اندیشان این نشست طی سخنانی اظهار کرد: مدتی اندک پس از سال 1895 زمان اختراع سینما، جذابیت این هنر از دست رفت و نیاز به اهرمی اضافه بود تا سینما مجددا جذابیت پیدا کند.؛ بر این اساس بخش داستانی سینما به وجود آمد.
وی ادامه داد: ورود بخش داستانی به عرصه سینما با جنگ های جهانی اول و دوم همراه شد اما در زمان جنگ جهانی دوم سینما و هم زمان با رشد سینما در جهان، ایران دچار بهت شد و وارد عرصه ژانر جنگ نشد.
کارگردان سینما و تلویزیون افزود: پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با شروع جنگ تحمیلی اتفاقی مبارک در عرصه سینما ایران رقم زده شد که آن ورود ژانر بومی و ملی جنگ به عرصه سینما است.
سهرابی ادامه داد: ژانر جنگ، تنها ژانر بومی و ملی کشور است که بعدا به ژانر دفاع مقدس تغییر نام داد.
وی با اشاره به اینکه ژانر دفاع مقدس در ایران بسیار سریع رشد کرد، اظهار داشت: در حال حاضر 10 درصد از کل آثار چهل ساله انقلاب را آثار دفاع مقدس تشکیل می دهد به نحوی که 320 فیلم سینمایی در این حوزه تولید شده است. این تولیدات سینمایی جدای از آثار فیلم کوتاه، مستند، کلیپ ها و.... است.
کارگردان سینما با بیان اینکه همواره از ژانر دفاع مقدس استقبال زیادی می شود و فروش بالایی دارند، گفت: فیلم عقاب که با موضوع مقاومت و دفاع مقدس ساخته شد هنوز پرمخاطب ترین اثر سینمایی ایران است که با توجه به جمعیت آن سال ها 8 میلیون بیننده داشت.
سهرابی با اشاره به ورود سینما ایران به عرصه جهانی و وجود روحیه نوظهور مقاومت و استکبار ستیزی در سینمای پس از انقلاب گفت: فیلم های ایرانی قبل از انقلاب تنها در 7 داوری بین المللی حضور داشتند که تعداد آن پس از انقلاب به 786 فیلم رسیده است.
وی افزود: در دوران پهلوی از میزان 666 حضورجشنواره ای خارجی، سینمای ایران 152 جایزه داشت و بعد از انقلاب اسلامی از میان 34930 حضور، 3685 جایزه نصیب سینمای ایران شده است.
کارگردان سینما و تلویزیون با اشاره به نوع فیلم های شرکت کننده در جشنواره های خارجی تصریح کرد: بخش قابل توجهی از فیلم هایی که در جشنواره های خارجی پذیرفته می شوند بر علیه نظام و در نقد کشور ساخته شده اند اما در جمهوری اسلامی ایران تولید شده اند و بعضا جایزه نیز گرفته اند.
وی گفت: به گفته صاحب نظران و بزرگان سینما جهان، سینمای ایران در بین 10 سینمای برتر جهان قرار دارد.
