به گزارش فرهنگ سدید، بیستمین شنبه انقلاب با موضوع دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه تئاتر و نمایش به همت جنبش مردمی پاسداشت چهل سال انقلاب اسلامی در خانه هنرمندان برگزار شد. در این نشست چهره‌هایی چون دکتر نصرالله قادری نویسنده، کارگردان و پژوهشگر تئاتر، دکتر احمد جولایی نویسنده و کارگردان تئاتر، کوروش زارعی بازیگر و مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری انقلاب اسلامی، اعظم بروجردی نویسنده و کارگردان تئاتر، امیر نصیربیگی رئیس سازمان بسیج هنرمندان، علی‌محمد رادمنش نویسنده و کارگردان تئاتر خیابانی، حسین مسافرآستانه دبیر کمیته تئاتر، ندا ثابتی کارگردان تئاتر، محمدعلی شهنی دشتگلی مدیر پیشین اداره کل هنرهای نمایشی و دیگر کارشناسان این حوزه حضور داشتند.
تئاتر مساجد یکی از عوامل مهم مردمی‌شدن تئاتر و تربیت مخاطب است
کورش زارعی رئیس مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری در ابتدای این نشست در سخنانی با اشاره به بخشی از سخنان مقام معظم رهبری اظهار کرد: رهبر انقلاب تأکیددارند که لازم است تا هنر انقلاب، مردمی شود و درد مردم را بیان کند؛ ایشان مردم را دعوت کردند تا به آثار شکسپیر و اتلو مراجعه کنند تا نگاه اسلام و غرب نسبت به زن را بدانند.
تئاتر بین‌المللی فجر در عرصه جهانی برند شده است
وی ادامه داد: انقلاب اسلامی نگاهی متفاوت به تئاتر دارد از همین رو در ابتدا جشنواره تئاتر فجر راه‌اندازی شد و اکنون در عرصه بین‌المللی برگزار می‌شود به‌نحوی‌که تئاتر بین‌المللی فجر در عرصه جهانی برند شده است.
زارعی گفت: تئاتر انقلاب اسلامی در سطح بین‌المللی اجرا و بر روی صحنه می‌رود و حضور فعالی در این عرصه دارد.
وی بابیان اینکه بعد از انقلاب نسل جدیدی درزمینه تئاتر روی کارآمد خاطرنشان کرد: بر این اساس دانشکده و دانشگاه‌های تئاتر ایجاد شد درحالی‌که قبل از انقلاب تنها یک یا دو دانشگاه آموزش تئاتر وجود داشت و باید گفت انقلاب اسلامی در این زمینه تحول ایجاد کرده است.
این کارگردان تئاتر گفت: در حال حاضر از تئاتر روز دنیا جلوتر هستیم و می‌توانیم با بهره‌گیری از جوانان و نسل جدید اتفاقات خاص و بی‌نظیری در دنیا رقم بزنیم.
وی با اشاره به چهره‌سازی انقلاب در حوزه تئاتر گفت: استاد مشایخی و نصیریان از پیشکسوتان تئاتر هستند که تئاتر انقلاب را به دنیا معرفی کردند و همچنین نیروی انسانی خوبی در این عرصه آموزش دادند.
تئاتری ایرانی که هنرمندان غربی را متعجب کرد
رئیس مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری با اشاره به دیدگاه غرب نسبت به انقلاب اسلامی به ذکر خاطره‌ای در این زمینه پرداخت و گفت: نمایش آیینه روی سقف با موضوع مقاومت در برابر انگلیس در جشنواره آلمان اجرا شد؛ برخی از افراد حاضر در نشست خبری هنرمندان کشورهای مختلف دنیا که در آنجا حضور داشتند از اجرای این نمایش در قم و تهران متعجب بودند و تصور آن‌ها این بود که در جمهوری اسلامی ایران نمی‌توان تئاتر اجرا کرد.
وی ادامه داد: عده‌ای نیز آمده بودند که نمایش سال آینده که در خصوص داستانی از شاهنامه بود را به هم بزنند اما پس از 80 دقیقه اجرا خود آن‌ها بیان کردند که چنان مجذوب شده بودند که نتوانستند خللی ایجاد کنند.
این بازیگر عرصه تئاتر گفت: در جمهوری اسلامی تئاتر رشد زیادی چه در حوزه کیفیت و چه از منظر تربیت نیروی انسانی داشته است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود بابیان اینکه در حوزه هنری جریان جدیدی آغازشده است، تصریح کرد: هنرمندان در مسجد تربیت می‌شوند و در عرصه هنر کار حرفه‌ای انجام می‌دهند؛ افرادی همچون حاتمی کیا، سلحشور، شورجه، مجیدی، دری و... دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه سینما هستند.
زارعی ادامه داد: هنر تئاتر ما در دنیا زبان زد خاص و عام است، در هزار پایگاه مسجد تئاتر اجرا می‌شود و برای این منظور در 27 استان دفتر تئاتر مساجد ایجادشده است و در حال حاضر تئاتر مردمی در مساجد در شکل نوینی در حال اجرا است.
رئیس مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری اظهار کرد: تئاتر مساجد یکی از عوامل مهم مردمی‌شدن تئاتر و تربیت مخاطب است به‌نحوی‌که در 10 سال آینده جمعیتی که با تئاتر تربیت می‌شود 10برابر می‌شود که تربیت‌شده مساجد هستند.
زارعی گفت: ایجاد تشکل‌های تئاتر ازجمله کارهای مردمی است که پیوند خوبی بین هنرمند و مخاطب این حوزه با تفکر انقلابی ایجاد می‌کند.
تئاتر در ساحت کیفی، با پیش از انقلاب تفاوت صوری و ماهوی دارد
نصرالله قادری نویسنده، کارگردان، منتقد و استاد دانشگاه در بخش دیگری از این نشست اظهار کرد: زمانی که به مقوله تئاتر در قیاس با دوران جدید و عمل انقلاب اسلامی با پیش از آن می‌پردازیم، پارامتر سومی به وجود می‌آید و آن قیاس تئاتر انقلاب با انقلاب‌های جهان است که در تئاتر انقلاب اسلامی چه اتفاقی رخ‌داده است.
وی تشریح کرد: آنچه به‌عنوان دستورالعمل و سند در دنیای انقلاب اسلامی نوشته‌شده است، نگاه به هنر انقلابی و هنر قدسی است. بدون تردید آنچه اجرا می‌شود به خاطر اینکه زیر نظر کارگزار خاصی انجام می‌شود؛ تمام آنچه در سند وجود دارد؛ نیست.
قبل از انقلاب نگاه مسئولین و کارگزاران به تئاتر یک امر مصرفی و کالایی برای مبارزه با مذهب بود
این استاد دانشگاه افزود: آنچه مهم است، نوع دیدگاه کسانی است که اسناد، آیین‌نامه‌ها و قانون‌ها را نوشته‌اند. ازاین‌رو پس از انقلاب تئاتر بسیار از ساحت کیفی با پیش از انقلاب تفاوت صوری و ماهوی دارد؛ چراکه پیش از انقلاب نگاه مسئولین و کارگزار به تئاتر یک امر مصرفی کالایی برای مبارزه با مذهب بود که در اجرا شبه مذهب عمل می‌کردند.
نویسنده کتاب آناتمی ساختار دارام با اشاره به اینکه ریشه تئاتر از منظر نظریه‌پردازان مطرح مردم‌شناس جهانی ریشه در مذهب دارد؛ تصریح کرد: کارگزاران و سیاست‌گذاران قبل از انقلاب سعی می‌کردند نحوه‌ای برنامه‌ریزی کنند که کیفیت تئاتر را فدا بکنند و آنچه ذات تئاتر است از بین برود.
وی ادامه داد: در بعد از انقلاب در آنچه به‌عنوان آیین‌نامه و سند نوشته شد؛ کیفیت حقیقی تئاتر موردتوجه قرار گرفت به این معنا که هنری قدسی است و پای در عالم والا و معنویت دارد و این اولین و مهم‌ترین نکته مطرح‌شده بود.
قادری تصریح کرد: در بررسی ممیزی قبل از انقلاب و قیاس انقلاب اسلامی با انقلاب‌های جهانی خواهیم دید که انقلاب اسلامی دستورالعمل خاصی برای اینکه فقط تئاتر خاص مذهبی شیعه روی صحنه باشد و غیرازاین، امکان اجرا وجود ندارد در هیچ سندی یافت نمی‌شود.
این منتقد سینما و تئاتر افزود: اما اگر به انقلاب روسیه نگاه شود در آن دستورالعملی وجود دارد که فقط تئاتری می‌تواند اجرا شود که دستورالعمل کانالیزه حاکمیتی است و در آن کانال مشخص کرده تنها هنر پورلتاریا قابل‌اجرا است و غیرازاین هیچ هنرمندی را نمی‌پذیرد.
وی گفت: اگر به ماهیت این واقعه نگاه کنیم (نه آنچه که در جهان سیاست‌زده است یا نوعی نقدگری که ژورنالیستی است و نه نگاه عمیق فلسفی) اتفاقی که در دنیای ممیزی تئاتر پس از انقلاب رخ می‌دهد و آدم‌هایی که خودخواسته به تبعید می‌روند یا آدم‌هایی که در محاکمات قضایی محاکمه می‌شوند نه به دلیل ارتکاب یک امر فرهنگی است که مغایر با دستورالعمل حاکمیت بوده؛ بلکه در ارتباط باکارهای سیاسی غیر تئاتری بوده که انجام دادند مثلاً در حزب خاصی کار خاصی را انجام داده‌اند و به آن دلیل نیز محاکمه می‌شوند.
قادری افزود: جذابیت مهم‌تر اینکه زمانی که از زندان برمی‌گردند می‌توانند کار خود را انجام دهند و این مطابق ذوق و سلیقه خود آن‌ها است نه به دلیل اینکه اگر از زندان آزاد شدید برای اینکه بتوانید به‌سادگی زندگی کنید باید این نمایش‌های سفارشی را کار بکنید، ولی اگر به عهد پیش از انقلاب برگردیم حزب خاصی که از آن صحبت شد، زمانی که دستگیر می‌شدند و توبه می‌کردند و برمی‌گشتند دقیقاً موظف بودند آن چیزی که حکومت به آن‌ها داده اجرا کنند و به دستورالعمل کلی، بدون ذره‌ای تخطی از آن عمل کنند.
رهبر انقلاب به‌صراحت اعلام کردند هنری ارزشمند است که بتواند درد جامعه را بگوید
این استاد دانشگاه تصریح کرد: این دستاورد انقلاب است که آزادی داد. رهبر انقلاب به‌روشنی و وضوح اعلام کرد که هنری ارزشمند است که بتواند درد جامعه را بگوید و با قشر مردم ارتباط برقرار کند و شهامت و جرات مطرح کردن این درد را داشته باشد.
قادری گفت: برای مطرح کردن درد یک‌شکل پروپاگاندا وجود دارد که نوع خاص تئاتر سیاسی است که مصرفی است. این نوع تئاتر در ابتدای انقلاب روی صحنه در خیابان اجرا می‌شد اما وظیفه همه تئاتر این نیست که به مسائل تبلیغاتی چه له و چه علیه بپردازد. تئاتر باید بتواند ذهن مخاطب را به چالش‌برانگیزد که کنشگر باشند و مخاطب بتواند عمق مسائلی که مطرح می‌شود بدون حضور شخص دیگر ادراک کند. درنهایت ارتباط در برخورد با مسائل اجتماعی که به وجود می‌آید بابیان ادراک تصمیم بگیرد.
وی تصریح کرد: بدون تردید هنر پس از انقلاب اسلامی پیشرفت بسیار بالایی داشته، ما نویسندگان بسیار قدرتمندی را در این دوره شاهید هستیم، افرادی که پس از انقلاب در ایران ماندند و آثار این افراد در خارج از مرزها ترجمه‌شده و در سایر کشورها اجرا شد؛ تئاترهایی که در جشنواره‌های معتبر جهانی اجراشده‌اند و لازم است بدانید که جشنواره‌های بزرگ برخلاف جشنواره‌های معمولی جایزه‌ای اهدا نمی‌کنند و این امر تنها در تئاتر رخ می‌دهد.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: با توجه به آزادی هنرمند، تئاتر از ساحت کمی رشد وسیعی در دوران پس از انقلاب انجام داده است. زمانی که از هنرمند صحبت می‌شود مهم است که هنرمند باشد یا شبه هنرمند، اگر هنرمند باشد قدرت فردی مانند شکسپیر را دارد که می‌تواند در دربار شاه نمایش اجرا کند و علیه تفکر فرهنگ شاهنشاهی حرف خود را بزند. پس در وهله اول باید فرد، هنرمند باشد. هرگز نمونه‌ای را نمی‌توانیم بیاوریم که هنرمند اجرای هنرمندانه‌ای انجام داده باشد و این موضوع به دلیل دستورالعمل مورد ممیزی قرارگرفته باشد.
وی تشریح کرد: به این دلیل که انقلاب اسلامی یک انقلاب عقیدتی بوده است، طبیعتاً این عقیده یک مرام‌نامه‌ای از منظر باورمندان به این انقلاب دارد که این مرام‌نامه نوشته‌شده بشری نیست بلکه مرام‌نامه‌ای است که وحی است به پیامبر و سپس توسط معصومین تبیین شده است پس طبیعتاً در این جهان اگر قرار شود به پیامبر و دین آن توهین شود این جزو منع دنیای هنری است و بی‌شک جلو این‌گونه کارها گرفته‌شده است و این به دلیل دستورالعمل عام دینی موجود است.
قادری ادامه داد: از منظر دموکراسی هم، توهین و تحقیر یک اندیشه یا یک فکر قابل‌قبول نیست اما در این جامعه نقدگری موردقبول است به‌شرط آنکه نقد تبدیل به دشنام نشود. این موضوع در دستورالعمل‌های کلی و اسناد وجود دارد اما بدون تردید من این را باور دارم که کارگزاران زمانی که قصد اجرای آن دارند به گونه دیگر اجرا کرده‌اند و خلاف آن خواسته اتفاق افتاده است.
پس از انقلاب ازلحاظ کمیت، کیفیت، سخت‌افزار و تولید متون نمایشی رشد کیفی و کمی بالایی داشته‌ایم
نویسنده کتاب آناتمی گفت: اگر از این منظر انقلاب اسلامی را با سایر انقلاب‌های دیگر مقایسه بکنید به لحاظ کمیت، کیفیت، سخت‌افزار و تولید متون نمایشی و چه از منظر اجرا ما رشد کیفی و کمی بالایی داشته‌ایم و هیچ‌کس نمی‌تواند منکر آزادی که برای همه هنرمندان به وجود آمده است، بشود.
کسانی که موضوع انتقادی داشتند به‌عنوان چهره ماندگار انتخاب شدند و امکانات بیشتری در اختیار آن‌ها قرار گرفت
وی تصریح کرد: اگر صادقانه به مدارک و شواهد نگاه بکنیم، کسانی که پس از انقلاب موضع انتقادی داشته و ظاهراً باید سرکوب بشوند امکانات بسیار بیشتری در اختیار آن‌ها قرارگرفته و تجلیل‌های والایی از آن‌ها شده است. حتی این افراد به‌عنوان چهره ماندگار سال و مرد سال انتخاب‌شده‌اند و از آن‌ها تقدیر شده است و هرگز به آن‌ها دستور داده نشده که آنچه به شما دیکته می‌کنیم اجرا کنید.
این استاد دانشگاه با اشاره به دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه تئاتر گفت: در این دوران دستاورد والایی را پس از انقلاب داریم که در جهان برای اولین بار است اتفاق می‌افتد و آن اپرای عروسکی است که استاد بزرگ تئاتر آقای بهروز غریب پور این نوع نمایش را به جهان عرضه کرد.
این هنرمند تئاتر گفت: رشدی که تئاتر پیرامونی و خیابانی ما داشته به این خاطر که تئاتر را از قشر خاصی جدا کند و آن را مردمی بکند، دستاوردی است که قابل‌انکار نیست و توانسته مردم را با تئاتر آشتی دهد. طبیعتاً در این رشد و سیر صعودی گاهی مسائل اقتصادی و اجتماعی موجب شده که فاصله‌ای بین مردم و تئاتر اتفاق بیافتد اما اینکه مانند دوران قبل از انقلاب مردم تئاتر را عملی مطربی بشناسند و آن را با این نگاه که دیدن آن به نفع خانواده و صلاح جامعه نیست؛ دیگر وجود ندارد.
پس از انقلاب، دستورالعمل تئاتر به دست هنرمندان نوشته شد
وی گفت: آنچه به‌عنوان دستورالعمل مدون شده و گاهی کارگزار به آن عمل‌نکرده است به دست خود هنرمند نوشته‌شده است. سند تئاتر ملی ایران هرچند که هنوز تصویب نشده است را خود هنرمندان نوشته‌اند و این سند را بیش از آنکه نیروهای هوادار انقلاب نوشته باشند دگراندیشان نوشته‌اند و حاکمیت آن را به‌عنوان سند پذیرفته است و قرار است در مجلس تصویب شود اما در نقد بررسی‌ها نگه‌داشته شده است.
وی با اشاره به دستاورد انقلاب اسلامی در حوزه نیروی انسانی گفت: از ساحت زیادشدن تعداد دانشجوها و دانشگاه‌ها و نوع آموزشی که در تئاتر داده می‌شود ، در دوره قبل از انقلاب به گواه اشخاص این عرصه، تنها برشت ارائه شد اما پس از انقلاب پیسکاتور که استاد برشت است مطرح می‌شود، راینهارت مطرح می‌شود.
قادری ادامه داد: پس از انقلاب تمام شیوه‌ها آزاد هستند و آموزش داده می‌شوند اما دستورالعملی که این شیوه خاص برای تبیین باورهای دینی و انقلابی باشد هرگز صادر نشده است. از این مناظر تئاتر ما از ساحت متن، اجرا، بازی و هنری، نه‌تنها در سطح ایران بلکه در سطح جهان رشد گسترده و قابل استاند و افتخاری داشته است.
برگزاری هنرهای آیینی مذهبی در دوران پهلوی با محدودیت همراه بود
در ادامه این نشست، احمد جولایی استاد دانشگاه و پژوهشگر هنر تئاتر در سخنانی اظهار داشت: سن چهل‌سالگی سن پختگی است که ازلحاظ حیات اجتماعی بسیار حائز اهمیت است زیرا در این سن یک انسان و یا یک حکومت بالغ و کامل می‌شود که انقلاب اسلامی اکنون به این پختگی رسیده است.
وی ادامه داد: انقلاب اسلامی تا حدودی معیارها را در نمایش‌ها و تئاتر تغییر داد و این طبیعی است چون هر حکومتی دارای انتظاراتی از جامعه خود است و در این خصوص امتیازاتی را می‌دهد و شرایطی به وجود می‌آورد که این شرایط نیازها را هم تغییر می‌دهد که به نفع جامعه است.
جولایی تصریح کرد: قبل از انقلاب در اجرای تئاترها برخی حرکات نمایشی انجام و یا جملاتی گفته می‌شد که برخلاف ارزش‌های جامعه بود؛ این نوع نمایش‌ها بعد از انقلاب متوقف شد و یا تغییر کرد.
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: بعد از انقلاب بعضی از نمایش‌ها و تئاترها نیز از حالت سنتی به حالت صنعتی درآمد که نمونه آن را می‌توان در کاراکترهای موجود در برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی مثل صبح جمعه مشاهده کرد.
این استاد دانشگاه و پژوهشگر هنر تئاتر بیان کرد: نمایش‌ها بعد از انقلاب از حالت برگزاری مثل گذشته به حالت مدرن درآمده‌اند که می‌توان به هنر تعزیه اشاره کرد که اکنون برای خود یک دفتر اختصاصی دارد.
وی گفت: بعد از انقلاب نمایش تعزیه در کشور فراگیر شد این در حالی است که قبل از انقلاب در این زمینه محدودیت‌های شدیدی وجود داشت و جامعه از این هنر آیینی و مذهبی محروم بود.
انقلاب اسلامی تئاتر را به دست مردم سپرد
اعظم بروجردی مدیر پردیس تئاتر تهران نیز در ادامه بیستمین شنبه انقلاب اظهار داشت: انقلاب اسلامی هنر را مردمی و به آنان اعتماد کرد و این هنر را به دست مردم سپرد.
وی با اشاره به افتتاح کانون تئاتر بانوان بعد از انقلاب ادامه داد: حضور بانوان در تئاتر قبل از انقلاب بسیار کم بود و در حوزه‌های نویسندگی و کارگردانی تئاتر تعداد آنان انگشت‌شمار بود و حتی می‌توان گفت بانوان در حاشیه بودند.
بروجردی افزود: قبل از انقلاب در حوزه تئاتر برای زنان امنیتی وجود نداشت ولی امنیت و احترام به بانوان در حوزه تئاتر بعد از انقلاب به وجود آمد.
این نویسنده و کارگردان تئاتر گفت: در نخستین جشنواره تئاتر بانوان برگزارشده بعد از انقلاب، از 16 اثر ارائه‌شده به جشنواره 10 اثر برای آقایان و 6 اثر برای بانوان بود و در جشنواره‌های بعدی 26 اثر از 76 اثر ارائه‌شده به بانوان اختصاص داشت.
وی بابیان اینکه نسبت آثار بانوان در ادامه برگزاری جشنواره‌های تئاتر افزایش پیدا کرد گفت: در جشنواره بعدی شاهد بودیم که از 300 اثر ارائه‌شده، 100 اثر مخصوص بانوان و در دوره نهم این جشنواره از 900 اثر ارائه‌شده 600 اثر آن برای بانوان بود و همین موضوع از حضور گسترده بانوان در حوزه تئاتر بعد از انقلاب اسلامی اشاره دارد.
بروجردی در ادامه سخنان خود با اشاره به گسترده شدن تئاتر در استان‌ها و شهرستان‌ها بیان کرد: امروز برگزاری نمایش‌ها و تئاترها در استان‌ها با حضور گسترده بانوان همراه است که این را می‌توان یکی از دستاوردهای مهم انقلاب قلمداد کرد.
وی گفت: الآن در حوزه تئاتر برای بانوان امنیت بسیار بالایی در ابعاد مختلفی ایجادشده است که این امنیت هیچ‌گاه در دروان پهلوی برای بانوان فعال در حوزه تئاتر وجود نداشت.
بعد از انقلاب تئاتر کودک دارای هویت شد
یدالله وفاداری نویسنده و کارگردان تئاتر هم در بخشی از این نشست گفت: با تئاتر می‌توان کودکان و نوجوانان را برای آینده تربیت کرد به‌گونه‌ای که در آینده انسان فاضلی شوند.
وی با اشاره به وضعیت هنر در دوران پهلوی خاطرنشان کرد: در دروان طاغوت توجهی به مسائل هنر مرتبط با کودکان نمی‌شد و اساساً تئاتر کودک هویت نداشت و تنها جای موجود برای کودکان خانه فکری بود که در سال 50 تأسیس شد.
وفاداری گفت: بعد از انقلاب به کودکان و نوجوانان اهمیت زیادی داده شد که نمونه‌های آن را می‌توان به برگزاری جشنواره‌های کودکان به‌صورت منظم اشاره کرد.
وی تأکید کرد: می‌توانیم از طریق تئاتر انسان‌ها را از کودکی با زندگی آشنا کنیم تا بتوانند در آینده زندگی پرباری داشته باشند.
تعداد انگشت‌شمار تئاتر خیابانی در دروان پهلوی
در ادامه بیستمین نشست شنبه‌های انقلاب با موضوع تئاتر و نمایش علی‌محمد رادمنش نویسنده و کارگردان تئاتر خیابانی نیز به سخنرانی پرداخت. وی در بخشی از سخنان خود گفت: کهن‌ترین شکل تئاتر، تئاتر بیرونی است و حتی مدرن‌ترین شکل تئاتر هم تئاتر خیابانی است و تئاتر خیابانی حتی توانسته است هنر سینما را در خود جای دهد.
وی تأکید کرد: قبل انقلاب تعداد تئاترهای خیابانی انگشت‌شمار بود که آن میزان هم به‌وسیله خارجی‌ها در کشور اجرا می‌شد و حتی گروه‌های منسجمی هم برای تئاترهای خیابانی در کشور وجود نداشت.
رادمنش همچنین به برگزاری تئاتر در جبهه اشاره کرد و گفت: تئاتر در جبهه شکل سرگرمی ساز، هنری و دفاعی داشت که پس از دفاع مقدس این مهم در مسجد پیگیری شد و مساجد کانون تئاتر شد. وی گفت: طرح میان‌پرده از دیگر زیرمجموعه‌های تئاتر خیابانی است که عرصه بزرگی را در برمی‌گیرد.
بخش رقابتی جشنواره فجر، جشنواره تئاتر خیابانی مریوان را رقم زد
نویسنده و کارگردان تئاتر خیابانی کشورمان با اشاره به حضور فعال تئاتر خیابانی در جشنواره‌ها گفت: در کنار جشنواره فجر، بخش رقابتی آن موجب امیدواری استان‌ها شده و جشنواره تئاتر خیابانی مریوان ازجمله این نمایش‌هاست که در بخش رقابتی شکل‌گرفته است.
وی تشریح کرد: در دورانی حضور بانوان در اجرای تئاتر خیابانی به لحاظ فرهنگی، تمدنی، اسلامی و رسالت تربیتی و مادری بانوان چالش‌برانگیز بود اما پس از انقلاب اسلامی با رعایت اصول، بانوان توانستند در اجراهای خیابانی در کنار آقایان قرار گیرند.
این فعال تئاتر خیابانی اظهار کرد: سفرهای نمایشی از دیگر حوزه‌های تئاتر خیابانی است که گروه‌های جوان به مناطق مختلف سفرکرده و نمایشی سرگرمی ساز اجرا می‌کنند؛ اجرای عروسکی و کودکان زیرمجموعه سفرهای نمایشی اجرا می‌شود.
این کارگردان تئاتر خیابانی با اشاره به اینکه خصلت تئاتر خیابانی اعتراضی است، گفت: در حال حاضر با آزادی عملی که جمهوری اسلامی ایران به هنرمندان تئاتر خیابانی داده است، نقدهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و سلامت به‌صورت گسترده در حال اجرا است.
وی ادامه داد: تئاتر خیابانی به زمینه انتقادی به کمک دولت، مجلس و حتی قوه قضاییه آمده و قوانین و فرمان‌ها نهادها را آموزش می‌دهد.
30 هزار تئاتر خیابانی فعال داریم
رادمنش با اشاره به درآمدزا بودن تئاتر خیابانی و تأمین اقتصاد هنرمندان از این راه گفت: هنرمندان تئاتر خیابانی به دلیل اجراهای مستمر و ارتباط با نهادها و سازمان‌ها ضرورت وجودی خود را اثبات کرده‌اند و توانسته‌اند اقتصاد خود را از این راه تأمین کنند.
وی ادامه داد: تئاتر خیابانی در سایر کشورهای جهان، دارای اسپانسر است و یا هنرمندان درآمد خود را از راه‌های دیگر کسب می‌کند اما این رویه در ایران متفاوت است و هنرمند از طریق هنر کسب درآمد می‌کند.
وی تصریح کرد: اجرای خیابانی در کشورهای غربی مانند فرانسه و انگلیس به‌صورت ارائه آثار آکروباتیک و طرح دستی است؛ برخلاف غرب در ایران تئاتر خیابانی با آثار انسانی و دارای محتوا اجرا می‌شود به‌نحوی‌که در حال حاضر اجرای تئاتر خیابانی از 30 هزار اجرا فراتر می‌رود.
وی گفت: از همان ابتدا مدیریت حوزه تئاتر خیابانی توسط افراد فعال در این عرصه انجام شد و این نکته قابل‌توجه و یکی از نقاط قوت این هنر محسوب می‌شود و می‌تواند چشم‌انداز خوبی را در این بخش رقم بزند.
وی در خصوص چشم‌انداز پیش روی تئاتر خیابانی گفت: با توجه به رشد زیاد تعداد کسانی که به این حوزه می‌پیوندند لازم است چشم‌انداز 5 ساله تئاتر خیابانی تدوین شود و برای پیشرفت بهتر در این حوزه لازم است تا داوران جشنواره این تئاتر از خود افراد فعال در این حوزه انتخاب شوند.
انقلاب اسلامی شرایط ورود دانشگاهی به تئاتر خیابانی را فراهم کرد
رادمنش بابیان اینکه پژوهش‌هایی در حوزه تئاتر خیابانی در حال انجام است گفت: دانشگاه‌هایی که به‌صورت تخصصی بر روی تئاتر خیابانی کار می‌کنند و مجلات و مقالاتی که به‌صورت تخصصی به این حوزه پرداخته‌اند از دیگر دستاوردهایی است که بعد از انقلاب اسلامی ایجاد و ظرفیتی عظیمی درباره آن فراهم‌شده است.
برگزاری روزانه بیش از 100 تئاتر در تهران برگرفته از نیاز مخاطب است
محسن سلیمانی مدیر انجمن تئاتر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس از دیگر سخنرانان این نشست، با اشاره به نگاه امام راحل به عرصه هنر و نمایش گفت: امامین انقلاب دیدگاه ویژه و مثبتی نسبت به هنر دارند و معتقدند، هر اثری که قرار است ماندگار شود باید در قالب هنر باشد.
وی با اشاره به فضای حاکم بر تئاتر در دوران پهلوی گفت: با توجه به نوع آثاری که قبل از انقلاب ارائه می‌شد و با آموزه‌های دینی ما سازگار نبود، خانواده‌ها تا چند سال پس از انقلاب اسلامی فرزندان خود را از رفتن با تئاتر منع می‌کردند و این دیدگاه در خصوص سینما نیز وجود داشت.
سلیمانی افزود: پس از انقلاب تئاتر آرام‌آرام در سبد خانواده‌ها نشست و در حال حاضر خانواده‌ها برای هنر شأنیت قائل هستند. در شبانه‌روز در تهران بیش از 100 تئاتر اجرا می‌شود و این به خاطر نیاز خانواده‌ها و اقبال مردمی است.
تئاتر میدانی پس از انقلاب اسلامی خلق شد
مدیر انجمن تئاتر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس گفت: پس از انقلاب تئاترهایی خلق شد که در آن انبوهی از مردم حضور داشتند؛ تئاترهایی که در حوزه مذهب اجرا می‌شد از صحنه‌های بزرگ به میدان‌های بزرگ انتقال یافت و به تئاتر میدانی معروف شد.
وی ادامه داد: تئاتر نمایشی شب آفتابی، از هبوط تا ظهور، سینا سینا عباس (با موضوع شهدای مدافع حرم)، میلاد کوثر، دریادلان و نجم الثاقب(برون‌مرزی) از نمونه تئاترهای میدانی است.
جشنواره تئاتر دفاع مقدس در دهمین دوره خود بیش از هزار گروه متقاضی داشت
سلیمانی گفت: تئاتر میدانی به خاطر استقبال مردمی تداوم دارد و جشنواره تئاتر دفاع مقدس در دهمین دوره خود بیش از 1000 گروه متقاضی داشت که با توجه به ظرفیت بالا برخی از این نمایش‌ها به تئاتر میدانی تبدیل شد.
امام(ره) معتقد بود ذات هنر دارای فساد نیست
امیر نصیر بیگی رئیس سازمان بسیج هنرمندان و دبیر جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت نیز گفت: امام راحل معتقد بود که فساد موجود در هنر قبل از انقلاب به ذات هنر ارتباط ندارد و هویت هنر و تئاتر دارای فساد نیست.
رئیس سازمان بسیج هنرمندان افزود: جشن شیراز که دارای فساد گسترده‌ای بود موجب شد تا خانواده‌ها و هنرمندان از این هنر فاصله بگیرند. در دوران پهلوی هنر کشورهای غربی به ایران وارد می‌شد، هنرهای رادیکالی که اصلاً متناسب با نیاز مردم نبود و پهلوی‌ها غافل بودند از اینکه در حال آسیب زدن به مردم هستند.
نصیر بیگی با اشاره به وضعیت هنر تئاتر قبل از انقلاب گفت: نقل‌قولی از سفیر انگلیس دوره پهلوی وجود دارد که گفته بود اگر این نمایش‌ها را هنرمندان انگلیسی در کشور خود انجام داده بودند از میدان جان سالم به در نمی‌بردند. این اتفاقات در حالی رخ داد که شاه ایران از این رویدادها به‌سادگی عبور می‌کرد.
انقلاب در نوع نگرش جامعه به هنر تحول ایجاد کرد
دبیر جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت گفت: انقلاب اسلامی در تمام ابعاد عرصه هنر تحول ایجاد کرد و این تحول تأثیر به سزایی در نوع نگرش اجتماعی به هنر شد و همه پیشکسوتان عرصه هنر بر این موضوع تصریح دارند.
وی با اشاره به برگزاری جشنواره‌های مختلف پس از انقلاب گفت: جشنواره‌هایی همچون جشنواره فجر، مقاومت، تئاتر رضوی، سوره مهر، کودک و... پس از انقلاب اسلامی ایجاد شد.
نصیر بیگی ادامه داد: پس از انقلاب با توجه به گستردگی منطقه‌ای و تنوع اقلیمی جشنواره‌های استانی و منطقه‌ای تشکیل شد. جشنواره تئاتر آیینی سنتی نیز پس از انقلاب طراحی و اجرا شد که منشأ برکت در عرصه تئاتر است.
تشکیل جشنواره کوثر بعد از انقلاب موجب تحول هنر زنان شد
وی با اشاره به نگاه ویژه انقلاب اسلامی به هنرمندان زن گفت: جشنواره تئاتر کوثر در حوزه زنان ایجاد شد که موجب تحول در هنر زنان شد.دبیر جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت اظهار کرد: لازم بود هنرمندان و دانشجویان عرصه هنر دارای فضایی باشند تا یکدیگر را بشناسند، ارتباط بگیرند و آثار خود را اجرا کنند که جشنواره‌های مختلف این زمینه را ایجاد کرده است. وی گفت: جشنواره‌ها فرصتی برای هنرمندان بود تا آموخته‌ها و هنر خود را ارائه کنند و موردنقد و بررسی قرار گیرند به‌نحوی‌که هیچ هنرمند منصفی تأثیر جشنواره بر رشد هنر تئاتر را منکر نیست. نصیر بیگی با اشاره به تأثیرات جشنواره‌ها بر رشد هنر تئاتر گفت: از دیگر ویژگی جشنواره‌ها استعدادیابی است. جشنواره‌ها فرصتی ایجاد کردند که هنرمندان شهرستان رشد کنند و بتوانند در عرصه کشوری فعالیت کنند.
توسعه عدالت فرهنگی به‌واسطه جشنواره‌ها
رئیس سازمان بسیج هنرمندان بابیان اینکه محرومیت‌زدایی فرهنگی از دیگر دستاورد برگزاری جشنواره‌ها بود، تشریح کرد: جشنواره‌ها توسعه عدالت فرهنگی به‌صورت واقعی ایجاد کرد. برگزاری جشنواره‌ها در استان‌ها نیز موجب شد تا زیرساخت‌ها با توجه به این جشنواره‌ها و ایجادشده و رشد کنند. وی با اشاره به استفاده ابزاری از زنان در تئاتر قبل از انقلاب گفت: شرایط حاکم بر تئاتر قبل از انقلاب و نگاه آن‌ها بر زنان موجب شد تا خانواده‌ها از این عرصه فاصله بگیرند اما انقلاب اسلامی این نگاه را عوض کرد به‌نحوی‌که در حال حاضر شاهد حضور گسترده بانوان در عرصه تئاتر هستیم.دبیر جشنواره بین‌المللی تئاتر مقاومت ادامه داد: داوران، بازیگران، نویسندگان، کارگردانان زن رشد قابل‌توجهی کرده‌اند و زنان در عرصه مدیریت تئاتر نیز واردشده‌اند و در حال راهبری هستند.وی گفت: بالا رفتن تولیدات با توجه به گستردگی موضوعی از دیگر دستاوردهای جشنواره تئاتر پس از انقلاب است.
جشنواره کودک و نوجوان ظرفیت بالایی دارد
نصیربیگی تصریح کرد: یکی از جشنواره‌هایی که می‌تواند اتفاقات خوبی در عرصه تئاتر رقم بزند جشنواره کودک و نوجوان است. این جشنواره ظرفیت دارد تا به جشنواره مرجع انقلاب اسلامی مبدل شود. رئیس سازمان بسیج هنرمندان با اشاره به اینکه در حوزه سیاست‌گذاری تئاتر هیچ نقصی وجود ندارد گفت: اگر مشکلی در عرصه تئاتر وجود دارد از سمت کارگزاران این حوزه است زیرا منشور اصلی تئاتر بی‌نقص است.
