نیکنام حسین پور مدیرعامل خانه کتاب در پاسخ به سوال خبرنگار فرهنگ سدید در خصوص ارزیابی وضعیت حوزه نشر انقلاب اسلامی گفت: بعد از گذشت چهل سال از انقلاب اسلامی لازم است تا بازبینی در حوزه فرهنگ مکتوب انجام شود. پس از انقلاب در حوزه تعداد عناوین رشد خوبی انجام‌شده که این رشد در دوره‌های مختلف متفاوت بوده است.
باید درزمینه نشر تجدیدنظر کنیم
وی افزود: در دهه ۹۰ که هم‌زمان با دهه چهارم انقلاب است در این حوزه نیاز به بازبینی احساس می‌شود. لازم است از حوزه کمی به سمت کیفی پیش‌بریم. در این خصوص هم شرایط جامعه اقتضا می‌کند و هم ذائقه نسل جدید عوض‌شده است.
حسین پور با اشاره به سرعت تحولات بسیار بالا در حوزه نشر و لزوم هماهنگی با شرایط جدید گفت: اکنون مردم به دنبال خوراک خوب هستند. در این زمینه باید خوراک مناسب تولید، بسته‌بندی و عرضه شود. باید کتاب خوب که دارای بسته‌بندی، جلد، صحافی و صفحه‌آرایی خوب هستند؛ تولید کنیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر، در حوزه کتاب لازم است تا تنها به محتوا فکر نکنیم. در برخی از حوزه‌ها به‌خصوص در حوزه زیباشناختی کتاب‌های مذهبی، دچار آسیب هستیم. اگر بخواهیم نسل جدید را با سبک جدید زندگی پرورش دهیم باید در زمینه نشر تجدیدنظر کنیم.
مدیرعامل خانه کتاب گفت: ناشران باید به سمت کیفی سازی پیش بروند، لازم نیست یک ناشر سالانه چند صد عنوان کتاب چاپ کند، بلکه اگرچند کتاب خوب که مخاطب شناسی شده است تولید کند می‌تواند جواب بهتری بگیرد.
در دهه ۹۰ ریزشی در ناشران خواهیم داشت
مشاور منابع انسانی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: در دهه ۹۰ ریزشی در ناشران خواهیم داشت. پس از آن نشر باید به سمت حرفه‌ای شدن پیش برود. اگر در همه حوزه‌ها ازجمله علوم انسانی، مذهبی و ... به این سمت پیش نروند، دچار خطا می‌شوند.
تجمع ۷۰ درصدی ناشران در تهران یک آسیب است
وی با اشاره به عدم توزیع مناسب کتاب در کشور گفت: باید خوراکی که تولید می‌شود در اختیار مخاطب قرار بگیرد. بیش از ۷۰ درصد از نشر ایران در تهران متمرکز است. با توجه به هجوم رسانه‌های مختلف که با ذهن افراد درگیر هستند؛ اگر نتوانیم کتاب مناسب را در سراسر کشور توزیع کنیم به‌مرور سبک زندگی افراد به‌ویژه نسل جدید تغییر می‌کند.
حسین پور ادامه داد: توزیع آثار و محصولات فرهنگی بسیار مهم است و لازم است تا بخش خصوصی در این حوزه ورود جدی داشته باشد. اگر توزیع مناسب در کشور انجام نشود؛ در مناطق مرزی که دسترسی به منابع آن‌طرف مرز بسیار راحت‌تر است، تغییر سبک زندگی رخ می‌دهد، زیرا مرز را نمی‌توان کنترل کرد.
در حوزه کتاب نباید متکی به دولت باشیم
وی باشاره به لزوم خصوصی سازی در حوزه نشر گفت: حوزه نشر باید مردمی شود و نباید متکی به دولت بود. مردم در این زمینه احساس نیاز کنند. لازم است تا احساسات مردم در خصوص نیاز به کتاب حساس شود و این موضوع با همگرایی همه نهاد‌های مرتبط مانند صداوسیما و ائمه جمعه و... ایجاد خواهد شد. اگر جامعه به سمت کتاب خواندن پیش برود؛ عمق پیدا می‌کند و مسیر خود را هدفمندتر دنبال می‌کند.
مدیرعامل خانه کتاب با اشاره به اینکه جنگ‌های کلاسیک تغییر وضعیت داده و در عصر جدید دیگر لازم نیست با توپ و تفنگ به کشور‌ها حمله شود؛ اظهار کرد: اکنون در دنیا، جنگ بر روی اذهان مردم است.
وی افزود: کشور‌های قدرتمند بر این باورند؛ که اگر ذهن مردم را تغییر دهند، می‌توانند کشور را به‌راحتی تسخیر کنند. در حوزه صنایع فرهنگی نیز این وجود دارد به‌عنوان نمونه آمریکا با سینمای هالیوود سیاست خود را در جهان دنبال می‌کند. شکی نیست که آمریکا دلسوز کشور‌های عراق، افغانستان و ایران نیست.
دیپلماسی فرهنگی خوبی در سطح جهانی نداریم
این کارشناس حوزه کتاب تشریح کرد: ایران نیز در مقابل باید سیاست‌های خود را دنبال کند و خوراک خوب در عرصه بین‌المللی تولید کند؛ می‌توانیم از طریق این موضوع فرهنگ خود را صادر کنیم. همه دنیا ایران را بافرهنگ غنی آن می‌شناسند نه با صنعت آن. لازم است از این موضوع استفاده کنیم. باید پذیرفت در سطح جهانی نتوانستیم از دیپلماسی فرهنگی به‌خوبی استفاده کنیم.
وی تصریح کرد: نفوذ نیز در حوزه نشر وجود دارد و لازم است در این حوزه ابتدا به خودباوری برسیم که ما جامعه‌ای متکثر با علایق و سلایق مختلف هستیم که باید در راستای اهداف متعالی انقلاب حرکت کنیم.
حسین پور افزود: بحث نفوذ درازمدت است که لازم است با بحث کارشناسی‌های بیشتر بررسی شود، اما به میزانی که عده‌ای مطرح می‌کنند این موضوع وجود ندارد.
وی گفت: اگر نفوذ وجود نداشته باشد لازم است تا نسبت به عملکرد خود شک کنیم، اگر به گفته عده‌ای نفوذ سراسر زندگی ما را گرفته است پس در حوزه اجرا و برنامه‌ریزی ناکارآمدی ما را اثبات می‌کند. درعین‌حال باید مراقب باشیم، زیرا همه کشور‌ها به دنبال منافع خود هستند.
مدیرعامل خانه کتاب در پاسخ به شایعاتی در خصوص حمایت بعضی از نهاد‌ها در چاپ و خرید کتاب‌های مسئله‌دار گفت: بنده ۲۰ سال است که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مسئولیت‌های متفاوت حضور داشتم. در دولت‌های مختلف سیاست‌ها متفاوت حمایتی از حوزه نشر اجرا شد، اما اینکه دولت‌ها ابزاری برای حمایت از جریان نفوذ بوده‌اند چنین چیزی وجود ندارد.
وی افزود: بنابراین در بحث خرید کتاب و مجوز‌های پیش از نشر، چنین چیزی که دولت‌های پس از انقلاب از نفوذ حمایت می‌کردند صحیح نیست.
مشاور منابع انسانی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه اگر کتاب خوب تولید شود از هر منظر مورد استقبال قرار می‌گیرد، گفت: مبنای این دولت شفاف‌سازی است ازاین‌رو اسامی همه داوران در بحث خرید کتاب در معاونت فرهنگی وزارت ارشاد مشخص است. این افراد تعدادی از روحانیون، اساتید مرجع و استاد دانشگاه هستند که کتاب‌ها را انتخاب می‌کنند و وزارت ارشاد دخالتی در این موضوع ندارد. همه کتاب‌های خریداری‌شده در سایت بارگذاری می‌شود.
حسین پور تشریح کرد: در طرح‌های حمایتی و فصلی دوستان نقد کنند و راهکار ارائه دهند. به‌طور مثال در طرح تابستانه به این راهکار رسیده‌ایم که لازم است تا کتاب‌های تألیفی را نسبت به ترجمه‌ای حمایت کنیم و این نیاز امروز است تا نویسنده‌ها رشد دهیم، اما نمی‌توانید کتاب‌های تألیفی طبقه‌بندی کنیم که حتماً این کتاب‌هایی ویژه را منتشر کنیم.
مدیرعامل خانه کتاب اظهار کرد: نظام جمهوری اسلامی می‌خواهد سیاست‌های خود را در قالب‌هایی اعمال کند و برای این موضوع نیاز به پرداخت یارانه در قالب های مختلف دارد. این آمادگی وجود دارد که با هماهنگی نهاد‌های دیگر این کار‌ها را انجام دهیم.
وی در بیان افق پیش رو نشر در حوزه انقلاب اسلامی گفت: دفاع مقدس گنجی بود که اگر از آن به‌خوبی استفاده کنیم می‌توانیم از آن خروجی خوبی داشته باشیم.
حسین پور در پایان گفت: در حوزه نشر دفاع مقدس، انقلاب اسلامی و مقاومت چهره‌هایی ظهور پیداکرده‌اند که شرایط جدید حوزه نشر و ذائقه مخاطب را می‌شناسند و به نظر می‌رسد که در این حوزه رشد قابل قبولی خواهیم داشت. اگر به این جوانان اعتماد شود می‌توانیم آینده درخشانی در حوزه نشر انقلاب اسلامی پیش رو داشته باشیم.
