گروه رسانه و فضای مجازی فرهنگ سدید- ابراهیم خراسانی: پس از خروج یکجانبه امریکا از برجام در اردیبهشت ماه امسال و اعلام موضع دولت جمهوری اسلامی ایران مبنی بر باقی ماندن در برجام با شرط همراهی تضمینی اروپا، مذاکرات ایران با کشورهای 1+4 برای بررسی حسن نیت اروپا و دریافت تضامین لازم آغاز شد. جمعه، 15 تیرماه فرصت چند هفته‌ای دولت به اروپا به پایان رسید. روزهای پایانی این مهلت دوماهه با یک بسته پیشنهادی و همچنین نشست وزرای خارجه ایران و کشورهای اروپایی 1+4 همراه بود. بسته پیشنهادی و جلساتی که همچون اسلاف خود، متن توافق ژنو، برجام و نشست‌های چندین ساله‌ی آن محرمانه بوده است.
بررسی و تحلیل بازنمایی روزنامه‌های زنجیره‌ای از این رویداد دقیقا همان تیترهای درشت بعد از توافق هسته ای که البته این روزها چیز از آن باقی نمانده یادآوری می‌کند. از تیترهایی چون «اینک بدون » تا «صبح بدون تحریم». این موضوع دقیقا در صفحه نخست روزنامه های جریان اصلاح طلب همچون شرق، آرمان امروز، اعتماد و آفتاب یزد روز بعد از مذاکره با اروپا در وین و اعلام ارائه کلیات بسته پیشنهادی به خوبی قابل دریافت است. ظاهرا رسانه‌های جریان اصلاحات وظیفه ایجاد توهم پیروزی و بزک کردن مذاکرات و خروجی آن در هر شرایطی را بر عهده دارند.
در همین رابطه، روزنامه آفتاب یزد با تیتر اصلی "مذاکرات دلگرم کننده ایران و اروپا"، تلاش کرد تا این‌گونه نشان دهد برجام با وعده‌های اروپایی‌ها به سلامت از مراقبت‌های ویژه خارج خواهد شد. روزنامه‌های آرمان امروز و اعتماد با پرداختن به این موضوع از دریچه‌ای دیگر مذاکرات ایرانی- اروپایی را حاوی ظرفیت همکاری‌های کلان تاریخی ایران با اروپا دانسته و روزنامه آرمان در سرمقاله‌ی خود تحت عنوان "همگرایی میان ایران و اروپا، یک فرصت تاریخی" و روزنامه اعتماد نیز با تیتر اول خود " اروپا در کنار ایران و با سرمقاله "استقلال اروپا از آمریکا"، نه تنها این مذاکرات را موفقیت آمیز و حاوی تضامین لازم برای تأمین منافع ایران دانسته‌اند بلکه به راحتی می‌توان ادعا کرد در پس این تیترها و عبارات، به دنبال ترویج نسخه‌های غرب گرایانه خود هستند و همکاری و اعتماد به اروپا را به عنوان نسخه‌ای نه تنها برای احیای برجام و تأمین منافع اقتصادی ایران حاصل از برجام، که برای به زانو در آوردن امریکا معرفی می‌کنند: " شاید در کوتاه مدت منافع اقتصادی ایران و دیگر کشورها از قبال برجام تامین نشود، اما بدون شک در درازمدت و با اتخاذ سیاستی خردمندانه از جانب همه طرف‌های برجام در مقابله با سیاست‌های تحمیلی آمریکا، سیاستمداران این کشور نیز مجبور به تبعیت از قوانین بین‌المللی خواهند شد. بنابراین در شرایط فعلی این همگرایی میان ایران و دیگر کشورهای طرف برجام یک فرصت تاریخی را برای ما به وجود آورده و موقعیتی را ایجاد کرده که باید از آن به بهترین وجه ممکن بهره‌برداری کرد.» - روزنامه آرمان؛ سرمقاله شنبه 16/4/97.
اما روزنامه‌ی شرق در بخشی دیگر از پازل رویکردی روزنامه‌های زنجیره‌ای با تیتر "برجام منتظر تصمیم تهران"، صورت مسئله را تغییر داده و ادامه برجام را نه در تضمین تامین منافع ایران توسط اروپائیان، که در گرو تصمیم تهران می‌داند.
آنان که کار رسانه‌ای کرده‌اند و به قدر و ارزش تیتر و تیتر اصلی صفحات اول روزنامه واقف هستند احتمالا با نظر نگارنده موافق باشند که این روزنامه‌های زنجیره‌ای بدون در نظر گرفتن محتوای مذاکرات پانزدهم تیرماه وین میان وزرای خارجه ایران و گروه 1+4 و از آن بالاتر بدون توجه به پیشینه روابط ایران و اروپا و بدعهدی‌های طرف اروپایی – چه در مذاکرات سعدآباد، معاهدات پاریس و بروکسل در دولت هشتم، چه کوتاهی‌های آن‌ها پس از همین توافق برجام و ظرف همین سه سال اخیر-، با خوش‌بینی شگرفی، دل به تعهدات اروپائی‌ها داده و حتما برای ارضای وجدان خود، با این کار قصد امیدبخشی به مردم ایران، در وضعیت بحران‌زده پسابرجام دارند.
اما واقعا، واقعیت این روزهای برجام و قرائت واقع‌بینانه از بسته پیشنهادی کشورهای اروپایی و همچنین مذاکرات محرمانه وین در روز جمعه چیست و چه میزان با رویکرد روزنامه‌های زنجیره‌ای تطابق دارد؟! اگر بخواهیم براساس محکمات و مستندات رسانه‌ای شده بسته سربسته و مذاکرات محرمانه و همچنین واقعیت عینی و ملموس قضاوت کنیم باید به مأیوسانه خواندن بسته اروپائی‌ها توسط روحانی در تماس تلفنی با مکرون؛ رئیس جمهور فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان اشاره کرد و به بیان خود ظریف طبق گزارش روزنامه شرق " به نظر ما اولا کافی نبود و ثانیا دقیق نبود"، توجه کرد. و از آن ملموس‌تر، طبق واقعیت عینی و گذشت سه سال از برجام که با همین اروپایی‌ها با حضور کدخدا منعقد شد این سئوال مطرح می‌شود که چه اتفاقات نیکی در اقتصاد کشور با برجام متشکل از اروپا و امریکا رخ داده است که امیدوار باشیم در دوران برجام متشکل از اروپای بدون امریکا شاهد وضعیتی بهتر از آن خواهیم بود!؟ باید این سوال پاسخ داده شود که اروپاییان از این به بعد، چه کاری می‌خواهند انجام دهند و چه لطفی در حق ایران خواهند کرد که تا حال نکرده‌اند؟! از آن گذشته، سئوال مهم‌تر این‌که چرا این تعهدات و خوش قولی خود را در این سه سال گذشته از برجام اجرایی نکرده‌اند؟!
بنابراین آن‌چه درباره‌ی قرائت این روزهای روزنامه‌های زنجیره‌ای از مذاکرات میان ایران و طرف اروپایی باید گفت این است که نه تنها خوش‌بینانه و امیدبخش نیست که نگاهی کاملا متوهمانه است. این شیوه و خط رسانه‌ای، دقیقا همان خط رسانه‌ای است که رسانه‌های وابسته به جریان اصلاحات، در برجام و دیگر مذاکرات قبلی نیز در پیش گرفته بودند و به اذعان و اقرار «مهدی رحمانیان» مدیرمسئول روزنامه شرق در گفت‌وگوی با حسین دهباشی، وظیفه‌ی این رسانه‌ها، کلا بزک کردن مذاکرات است. چه این‌که پس از گذشت سه سال از برجام و مشخص بودن گندیده بودن گلابی‌ها و میوه‌های آن، هم‌چنان وظیفه رسانه‌های زنجیره‌ای اصلاح طلب، بزک کردن مذاکرات و بازنمائی قرائت‌های متوهمانه‌ای از آن است که با این‌کار بتوانند غربیزاسیون را به عنوان تنها مسیر پیشرفت و برون رفت از وضع موجود را حتی با تنفس‌های مصنوعی، زنده نگه‌دارند و در دوران بن‌بست غرب‌گرایی، بزرگترین رسالت خود را در راستای هموار کردن جاده‌ی یک طرفه‌ی غرب‌گرایی ایران، انجام دهند.
