زنانی که برای حفظ حجاب جان دادند

به گزارش«سدید»؛سال ۱۳۱۴ شمسی بود که ماجرای کشف حجاب به‌دستور رضاخان پهلوی ملعون در ایران شکل گرفت، جریانی که عفاف و حجاب زنان و دختران و غیرت دینی مردان را نشانه گرفته بود تا با زور اسلحه و چماق، چادر و روسری را از سر زنان مؤمن و باتقوا بردارد و فرهنگ غیردینی و غربی را به آن‌ها تلقین کند؛ اما همه تلاش‌ها و زور‌های رضاخان ملعون تنها تبدیل به لعن و نفرینی برای او شد و زنان و دختران ایرانی همچنان متعهد و پایبند حجاب خود ماندند. هرچند که تلاش رضاخان در سال‌های بعد و در دوران محمدرضا شاه به جنگ نرم تبدیل شد و تا امروز ادامه دارد، اما زنان و دخترانی که عفاف و حجاب را سرلوحه زندگی مؤمنانه خود قرار داده‌اند، با تهدید و ارعاب و توهین، غیرت دینی خود را زیر پا نگذاشته‌اند.

۱۷ دی‌ماه در سال‌روز نقشه خائنانه کشف حجاب در گفت‌وگویی که با دکتر فاطمه محبی، استاد دانشگاه و محقق تاریخی انجام داده به بررسی بخش‌هایی از ماجرای کشف حجاب در دوران رضاشاه ملعون پرداخته است.

آن‌طور که این محقق تاریخی توضیح می‌دهد، رضاخان فقط یک بار سفر خارج از کشور داشت که طی آن به ترکیه سفر کرده بود. این سفر هم در سال ۱۳۱۳ شمسی اتفاق افتاد در آن زمان رضاخان مورد پذیرایی و استقبال دولت ترکیه قرار گرفت و برنامه هم این بود که با نشان دادن پیشرفت‌های این کشور، مسیری برای تهاجم فرهنگی در ایران باز کنند.

 

در این سفر رضاخان از کارخانه‌های پیشرفته که شبیه آن در آن دوران در ایران وجود نداشت، بازدید کرد. دیدار او از کشوری با پیشرفت زیاد و ساختمان‌ها و بنا‌های عظیم و پیشرفته، که نسبت به ایران آن دوران بسیار جلوتر بود، موجب تعجب رضاخان شد، وقتی هم که به ایران برگشت مدام در این فکر بود که ایران را شبیه ترکیه کند. این مطلب را وزیران کابینه او در خاطرات خودشان عنوان کرده‌اند که بعد از سفر ترکیه مدام تکرار می‌کرد که "باید مثل ترکیه بشویم".

 

در این سفر به او گفته بودند که نیمی از کارکنان و کارگران در کشور‌های اروپایی را زنان تشکیل می‌دهند؛ یعنی چرخ‌های اقتصادی توسط زنان و مردان می‌چرخد و این‌ها در کنار هم کار می‌کنند. آن‌ها به او قبولانده بودند که "زنان شما در ایران با چادر و حجاب نمی‌توانند کار کنند و اقتصاد کشورتان را بچرخانند، پس اولین اقدام برای شبیه شدن به اروپا این است که عفاف و حجاب زنان را هدف قرار بدهید و با بی‌حجاب کردن زنان، آن‌ها را آماده کار و فعالیت اقتصادی کنید. "

آغاز ماجرای کشف حجاب در ایران

چه شد که رضاخان اقدام به کشف حجاب کرد؟
رضاخان پهلوی آدمی خودباخته بود؛ یعنی با وجود اینکه مقابل زیردستان و خدم و حشم خودش آدم قلدر و زورگویی بود و به مردم ایران هم بسیار ظلم می‌کرد، ولی در برابر بیگانگان و مردم خارج از کشور خودمان، بسیار ذلیل و بی‌اعتماد به نفس بود، به‌قدری که گمان می‌کرد هر کاری که آن‌ها انجام می‌دهند بهترین کار است و باید در همه امور ایران را مانند اروپا کرد.

همین دیدگاه او باعث شده بود اقدامات جنایتکارانه زیادی انجام بدهد که یکی از آن‌ها کشف حجاب است، رضاخان پهلوی را انگلیسی‌ها روی کار آورده بودند و او را شاه ایران معرفی کردند تا از بردگی و ضعف او به‌نفع خودشان استفاده کنند.

همین ماجرای کشف هم بر اثر نفوذ دیدگاه‌های انگلیسی‌ها در ایران ایجاد شد که موجب کشته شدن بسیاری از مردم شد.

ره‌آورد سفری که رضاخان خودباخته به ترکیه داشت

گاهی گفته می‌شود که رضاخان در یک سفر به خارج از کشور با دیدن جمعیت‌های بی‌حجاب زنان، به فکر افتاد که زنان ایرانی را هم مانند آن‌ها بی‌حجاب کند، آیا این مطلب صحت دارد؟
بله؛ اما دقت کنید که رضاخان فقط یک بار سفر خارج از کشور داشت که طی آن به ترکیه سفر کرده بود. این سفر هم در سال ۱۳۱۳ شمسی اتفاق افتاد در آن زمان رضاخان مورد پذیرایی و استقبال دولت ترکیه قرار گرفت و برنامه هم این بود که با نشان دادن پیشرفت‌های این کشور، مسیری برای تهاجم فرهنگی در ایران باز کنند.

در این سفر رضاخان از کارخانه‌های پیشرفته که شبیه آن در آن دوران در ایران وجود نداشت، بازدید کرد. دیدار او از کشوری با پیشرفت زیاد و ساختمان‌ها و بنا‌های عظیم، که نسبت به ایران آن دوران بسیار جلوتر بود، موجب تعجب رضاخان شد.
وقتی هم که به ایران برگشت مدام در این فکر بود که ایران را شبیه ترکیه کند، این مطلب را وزیران کابینه او در خاطرات خودشان عنوان کرده‌اند که بعد از سفر ترکیه مدام تکرار می‌کرد که "باید مثل ترکیه بشویم. "


جنگ فرهنگی علیه عفاف و حجاب

با وجود این، چه شد که میان آن‌همه دلایل و زمینه‌های پیشرفت اقتصادی، رضاخان ابزار جنگ فرهنگی شد و عفاف و حجاب زنان را نشانه گرفت؟
به این علت که در این سفر به او گفته بودند که نیمی از کارکنان و کارگران در کشور‌های اروپایی را زنان تشکیل می‌دهند؛ یعنی چرخ‌های اقتصادی توسط زنان و مردان می‌چرخد و این‌ها در کنار هم کار می‌کنند. آن‌ها به او قبولانده بودند که "زنان شما در ایران با چادر و حجاب نمی‌توانند کار کنند و چرخ‌های کشورتان را بچرخانند، پس اولین اقدام برای شبیه شدن به اروپا این است که عفاف و حجاب زنان را هدف قرار بدهید و با بی‌حجاب کردن زنان، آن‌ها را آماده کار و فعالیت اقتصادی کنید. "

این در حالی است که امروزه بسیاری از زنان با حجاب مشغول کار و فعالیت‌های اجتماعی هستند.

همین طور است؛ اما رضاخان که بنده و برده ارباب‌های خارجی خودش بود، این مطالب را متوجه نمی‌شد و البته بویی از فرهنگ و غیرت هم نبرده بود که بتواند این موضوعات را درک کند، به همین علت خیلی راحت فریب آن‌ها را خورد و خودش محکم‌تر از هر کسی ماجرای کشف حجاب را راه انداخت تا همه زنان و دختران بدون حجاب در جمع‌ها و خیابان‌ها تردد کنند.

او حتی به شهر تهران هم اکتفا نکرد، بلکه ماجرای کشف حجاب را تا شهرستان‌های دیگر و حتی روستا‌ها ادامه داد، به‌طوری که بسیاری از زنان روستایی توسط مأموران رضاخان مورد حمله قرار می‌گرفتند تا چادر و روسری خود را از سرشان باز کنند، این اندازه بی‌غیرتی و بی‌فرهنگی نشان می‌دهد که او اصلاً متوجه پیشرفت نشده بود و درست در مسیری حرکت می‌کرد که ارباب‌هایش از او می‌خواستند.

زنانی که برای حفظ حجاب جان دادند
‌
می‌دانیم که اعتقادات دینی و اسلامی ریشه عمیقی در فرهنگ ایران اسلامی ما دارد، در آن شرایط کشف حجاب، رویکرد و واکنش زنان و دختران ایرانی نسبت به اجبار و زور رضاخان و مأموران او چه بود؟
همان طور که اشاره کردید ایرانی‌ها در ایمان و پایداری به موازین اسلامی به‌قدری محکم هستند که در دوران مختلف تاریخی آزمون‌های بزرگی را با موفقیت گذرانده‌اند، یکی از این موضوعات، ماجرای کشف حجاب است که در سال ۱۳۱۴ شمسی به‌طور رسمی انجام شد.

در آن شرایط بسیاری از زنان و دختران مؤمن و متعهد در خانه‌ها می‌ماندند تا مبادا با حضور آن‌ها در خیابان‌ها و جمع‌ها به حجابشان توهین و جسارتی شود، این افراد بسیار زیاد بودند که در خاطرات پیرمردان و پیرزنان می‌توان ردی از آن‌ها پیدا کرد، حتی تعداد زیادی از زنان از غصه این نوع جسارت‌ها دق کرده از دنیا رفتند، چراکه غیرت دینی در فرهنگ آن‌ها ریشه داشت و، چون به‌تأسی از حضرت زهرا سلام الله علی‌ها به حجاب متعهد بودند، نمی‌توانستند این نوع حرمت‌شکنی‌ها را تحمل کنند.

انتهای پیام/