نتیجه سکوت و بی‌عملی
به جرأت می‌توان گفت: در میان شاخه‌های مختلف فعالیت‌های هنری کشور، هیچ شاخه‌ای به‌اندازه تئاتر از کرونا آسیب ندیده است.
به گزارش «سدید»؛ از ماه‌های ابتدایی تعطیلات کرونایی که دامنگیر تماشاخانه‌ها هم شد، تقریبا هیچ روزی نبوده که اهالی تئاتر از کارگردان و بازیگران گرفته تا مدیران تماشاخانه‌ها و حتی مسوولان حوزه تئاتر کشور نسبت به شرایط کرونایی هشدار نداده باشند. برخی شرایط پیش‌آمده را اجتناب‌ناپذیر تلقی می‌کنند و معتقدند راه دیگری برای خروج از آن متصور نبوده است، اما برخی دیگر بر این باورند که سوء‌مدیریت در وخامت این اوضاع تاثیر بسزایی داشته است. مسائل اقتصادی هم که حتی پیش از شیوع کرونا در تئاتر دردسر‌های زیادی ایجاد کرده بود، حالا به طور مضاعف دامنگیر اهالی تئاتر شده است؛ اما مجموعه این شرایط را چطور باید کنترل کرد؟ آیا کنترل یکی از این فاکتور‌ها لزوما به ترمیم و بهبود شرایط کمک شایانی خواهد کرد یا متولیان هنر‌های نمایشی با گذشت حدود هشت‌ماه از آغاز کرونا، طرحی جامع را در این رابطه پیش‌بینی کرده‌اند؟
اظهارات پراکنده اهالی تئاتر دیگر به مطالبات جمعی رسیده است. روز دوشنبه بیش از ۱۲۰ فعال جوان حوزه تئاتر طی نامه‌ای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرکل هنر‌های نمایشی خواستار رسیدگی به شرایط فعلی تئاتر و فعالیت‌های تئاتری شدند. در این نامه سرگشاده ضمن اظهار گلایه از شرایط، ۱۰ درخواست یا به عبارتی پیشنهاد مشخص، ارائه شده که بازگشایی تماشاخانه‌ها در صدر آن‌ها قرار گرفته است: «خواهان بازگشایی مجدد اجرا‌های تئاتر هستیم تا در این میان گروه‌هایی که طی چند ماه تعطیلی نمایشی را آماده کرده یا در حال اجرا بوده‌اند به اجرای خود ادامه دهند.»
بازگشایی تماشاخانه‌ها در صدر مطالبات
این مطالبه‌ای است که در ماه‌های اخیر از سوی برخی دیگر از اهالی تئاتر نیز عنوان و برای آن دلایل و شرایطی هم ذکر شده بود. از یک‌سو جمعیت محدود تماشاگران تئاتر در حالت عادی صاحبان تماشاخانه‌ها را قانع می‌کند که خطر به اندازه سینما‌ها یا سالن‌های کنسرت یا سایر رویداد‌های اجتماعی و سیاسی و جاری خطرناک نیست و از سوی دیگر، التزام به رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌تواند اندک خطر موجود را نیز محدودتر کند. برخی از اهالی تئاتر مدعی هستند که خطر بازگشایی تماشاخانه‌ها بیش از حضور در مترو یا مکان‌های پرتراکم مشابه آن‌ها نیست.
تضمین رعایت پروتکل‌ها درعین تبلیغات
دومین بند از پیشنهاد‌های این نامه می‌گوید: «در صورت بازگشایی مجدد، از طرف منابع معتبر و موثق به مخاطبان تئاتر این اطمینان داده شود که در فضای تماشاخانه با وجود ماسک و ضدعفونی کردن سالن و فاصله‌گذاری و ظرفیت ۵٠ درصدی بلیت‌فروشی این ویروس منتقل نخواهد شد. این مهم با اطلاع‌رسانی در رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها تایید شود.» اعتماد سازی برای جلب مخاطب گریزپا از تماشاخانه‌ها مطالبه دیگری است که نشان می‌دهد خطر ورشکستگی به‌طور جدی افرادی را تهدید می‌کند که درآمدشان وابسته به تئاتر است.
تضمین بازگشت چرخه اقتصادی
بند سوم و چهارم ادامه می‌دهد: «حمایت بی‌قید و شرط از تماشاخانه‌ها و مجموعه‌های تئاتری برای جلوگیری از ورشکستگی و تعطیلی دائم این مجموعه‌ها، با پرداخت وام و حمایت‌های غیرمالی.
این مقدار روشن است که بی‌عملی، بدترین عمل ممکن است و عدم‌رسیدگی یا پاسخگویی مسوولان به این مطالبات و اکتفاکردن به جمله «تبعیت از دستورات ستاد ملی کرونا» نمی‌تواند در ایجاد همگرایی تاثیر مثبتی داشته باشد تضمین عدم‌تعطیلی مجدد اجرا‌ها از طرف ستاد ملی کرونا با این شرط که تمام گروه‌های اجرایی و تماشاخانه‌ها موظف به رعایت سفت و سخت پروتکل‌ها خواهند بود. در صورت تعطیلی و بازگشایی چندباره و مقطعی، با ریزش مخاطب و دلزدگی گروه‌ها، تمایلی به اجرارفتن نخواهیم داشت.»
این مطالبات نشان می‌دهد که اهالی تئاتر بر بازگشایی تماشاخانه‌ها و اجرای منظم نمایش‌ها اصرار دارند. این درحالی است که مسوولان ستاد ملی کرونا خصوصا در موج خطرناک دوم راهکاری جز کاهش عبور و مرور و افزایش فاصله فیزیکی و عملا قرار نگرفتن در معرض بیماری را پیشنهاد نمی‌دهند. شاید چنین به نظر برسد که این مطالبات، غیرواقع‌گرایانه است و حتی در صورت فراهم‌کردن بستر لازم برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی در تماشاخانه‌ها و تبلیغات در رسانه‌ها، باز هم احتمال بازگشت مخاطب هراسان از بیماری آنقدر نیست که بهبود شرایط را تضمین کند.
در بند پنجم و ششم این نامه با تشریح نیاز‌های اقتصادی برای گروه‌های تئاتری، «اعطای وام و حمایت مالی بدون پروسه‌های اداری زجرآور» ضروری شمرده و در بند هفتم نیز بر جبران گروه‌های مضرر از سوی مدیران و مسوولان تاکید شده است.
عدم‌شفافیت و عدم‌پاسخگویی، مزید بر کرونا
هنوز مشخص نیست که وام‌های وعده‌داده‌شده از سوی مسوولان برای فعالان هنری در حوزه تئاتر در پروسه اعطا به درخواست‌کنندگان قرار گرفته است یا نه، اما شرایط پرفشار اقتصادی فراگیر در کل کشور منطقا تئاتر را نیز بی‌نصیب نخواهد گذاشت.
لازم است مسوولان در گفت‌وگوی رودررو با اهالی تئاتر به تشریح این مساله بپردازند و ضمن ایجاد شفافیت در پروسه اعطای وام‌ها و برنامه کمک‌های اقتصادی، تلاش کنند تا تصویری مشترک از شرایط حاکم برای همگی ایجاد کنند.
به نظر می‌رسد که هیچ دید مشترکی میان مسوولان و مدیران این حوزه با اهالی و فعالان تئاتری کشور نسبت به شرایط وجود ندارد. نه‌تن‌ها اهالی تئاتر بلکه رسانه‌ها نیز از بنیه اقتصادی بخش فرهنگی کشور در شرایط کرونایی برآورد درستی ندارد و فقدان یک برآورد واقع‌بینانه از ضرر‌ها و منابع موجود برای جبران آن‌ها، باعث می‌شود که بستر لازم برای ایجاد رویه و نگاه مشترک میان مسوولان و فعالان هرگز فرصت ایجاد پیدا نکند.
لااقل همگرایی ایجاد کنید!
اوضاع وقتی وخیم‌تر می‌شود که بدانیم مطالبه اصلی اهالی تئاتر، دقیقا برخلاف اصلی‌ترین محور پروتکل‌های بهداشتی این روزهاست. نه‌تن‌ها در این نامه بلکه در اظهارات پراکنده مدیران تماشاخانه‌های خصوصی و هنرمندان تئاتری هم این مطالبه در صدر قرار گرفته و علی‌القاعده باید مسوولان را به فکر اقدامی موثر بیندازد. آیا زیرساخت لازم برای بازگشایی وجود دارد؟ آیا مسوولان بهداشت کشور می‌توانند با بررسی شرایط ویژه تئاتر، حکم جداگانه‌ای ارائه دهند تا راهکاری برای حمایت از آسیب‌دیدگان این حوزه باشد؟
در هر صورت این مقدار روشن است که بی‌عملی، بدترین عمل ممکن است و عدم‌رسیدگی یا پاسخگویی مسوولان به این مطالبات و اکتفاکردن به جمله «تبعیت از دستورات ستاد ملی کرونا» نمی‌تواند در ایجاد همگرایی تاثیر مثبتی داشته باشد. مسوولان باید وضعیت تئاتر را به شکل ویژه بررسی کنند و حداقل ماجرا این است که وضعیت به‌درستی برای فعالان این حوزه توضیح داده شود تا همگرایی ایجاد بشود.
انتهای پیام/
منبع: صبح نو
ارسال نظر
