به گزارش «سدید»؛ در سلسله تکامل شبکههای اجتماعی، با گذر از یاهو مسنجر، گوگل پلاس، ویچت و وایبر، چند سالی است اینستاگرام و تلگرام، بازار مخاطبان را قبضه کرده اند و پرمخاطبترین رسانههای جمعی در ایران هستند. اگر نگاه کلانی به روال رشد پیامرسانها داشته باشیم، به وضوح حرکت آنها به سمت اشتراکگذاری فیلم و عکس، نسبت به متن و یادداشت را شاهد هستیم. اما حدود یک سال است که یکهتازی اینستاگرام توسط رقبای جدیدش با خطر جدی مواجه شده است. اپلیکیشنهایی که پا را از اینستاگرام فراتر گذاشتهاند و ویژگی اصلی آنها انتشار ویدیوهای پیشرفته است. اپلیکشینهایی مانند تیک تاک و لایکی در یک سال گذشته مخاطبان بسیاری را از تمام دنیا جذب کرده اند. مخاطبان تیک تاک از یک میلیارد فراتر رفته اند. لایکی هم بیش از ۵۰۰ میلیون بار دانلود شده است.
لایکی، پیامرسان کودکان
لایکی، یک پیامرسان اجتماعی است که هر فرد برای استفاده از آن باید حساب کاربری ایجاد کند، دوستانش را دنبال کند، ویدیو بسازد و دیگران را لایک کند. این برنامه براساس اشتراک ویدیو بناشده است و بارگذاری هر مطلبی به غیر از ویدیو در آن امکان پذیر نیست. ویژگی منحصر به فرد این اپلیکیشن ها، قابلیت تدوین پیشرفتهی فیلم ها، با فیلترها و موسیقیهای آماده است. قابلیت ساخت دابسمشهای حرفهای و چالشهای بین المللی یکی دیگر از عوامل محبوبیت این پیام رسان هاست.
کاربران برنامههایی مثل لایکی غالبا نوجوانان و حتی کودکان هستند. فضای فانتزی و سرگرم کننده این اپلیکیشنها، در این دوران کرونایی برای نوجوانان بسیار جذاب و سرگرم کننده است و از طرفی حضور بزرگسالان در آنها کمتر دیده میشود. استفاده از این برنامه هیچ محدودیت سنیای ندارد، هر چند که در ابتدای راه اندازی آن سن شما پرسیده میشود. این برنامه در ایران، به دلیل محتوای مغایر با فرهنگ فیلتر شده است، اما به نظر نمیآید فیلترینگ تاثیری در میزان مخاطب برنامههای این چنینی داشته باشد.
آشنایی کودکان با پتانسیلهای جنسی
در اپلیکیشنهایی از این دست موارد متفاوتی نسبت به دیگر پیام رسانها قابل توجه است. فضای سرگرم کننده آن باعث حضور میلیونها کودک زیر ده سال در این فضا و دسترسی آنها به هر نوع محتوایی است. از طرفی سنگ بنای این رسانههای اجتماعی بر اساس نمایش متفاوت و خلاقانه، استقبال عمومی و لایک بیشتراست که خواه ناخواه کاربران را به سمت استفاده از پتانسیلهای جنسی، برای بیشتر دیده شدن سوق میدهد. با توجه به حضور بیشتر کودکان در این محیط، آنها را هم متوجه جذابیتهای جنسی میکند و در نهایت باعث بروز رفتارهای جنسی در سنین پایین میشود. علاوه بر این به کودکان القا میکند که ارزش وجودی آنها به میزان لایک و دیده شدن آن هاست. فیلتر بودن آن هم دردسر دیگری است که کودکان را به سمت استفاده از فیلتر شکن هدایت میکند.
سرگرمی خطرناک روزهای کرونایی
شرایط خاص چندماه اخیر و شرایط خانه نشینی برای کودکان طعم تلخ متفاوتی دارد. با منع بازیهای دسته جمعی، تعطیلی مدارس و مهدها، فعالیت مجازی کودکان افزایش داشته و همین امر باعث دسترسی آنها به هر محیط مجازی میشود. این موضوع نظارت مستقیم و مستمر والدین را میطلبد تا بتوانند فرزندان خود را از آسیبهای احتمالی حفظ کنند
به فرزندم توهین کنید
علاوه بر اینها رها کردن بچهها در چنین فضایی، باعث میشود فعالیتهای هیجانی و کودکانه آنها مورد قضاوت قرار بگیرد یا بهشان توهین شود. در واقع بازیهای شیرین کودکانهی آنها مورد تمسخر قرار میگیرد با خشونتهای کلامی و جنجالهای مجازی از سنین پایین مواجه میشوند. این برخوردهای نسنجیده و ناهنجار کاربران این پیامرسان ها، آثار مخربی بر روند رشد کودکان خواهد داشت که باید از آن در امان باشند.
کودکی پرچالش
یکی دیگر از قابلیتهای لایکی و هم خانواده هایش، چالشهای بینالمللی است. در این برنامهها کارهای خاصی تعریف میشوند که افراد باید فیلم بگیرند و منتشر کنند. نمونههای آن در فضای اینستاگرام هم قابل مشاهده است. برای مثال نوع خاصی از رقص با حرکات مشخص، اجرای دابسمشها و موسیقیهای مشخص شده، چالش حرکات دست، پرسیدن سوالات عجیب از اطرافیان و... که بسیاری از آنها مناسب کودکان و نوجوانان نیست. متن شعر و محتوای موسیقیهایی که درآن ترند میشود مبتذل هستند که مخاطبان آن هم با عدم آگاهی از آنها استفاده میکنند و بیشتر به اشتراک گذاشته میشوند. بعضی از چالشهای مطرح شده در این فضا خطرناک هستند و امنیت جانی کاربران را به خطر میاندازند، اما گویا برای لایک بیشتر تن به هر کاری داده میشود. البته نوجوانانی هستند که به این چالشها راضی نمیشوند، خودشان سناریوهای عاشقانه مینویسند و در پارکها اجرا میکنند. فیلمهای کودکانهای که روابط مثلثی و چندضلعی عاشقانه را در بر دارد، لایک بیشتری هم میخورند.
از طرفی کاربران به راحتی میتوانند ویدیوهای خود را با کل دنیا در ارتباط بگذارند و به طبع فیلمهایی از باقی کشورها ببینند. این مسئله کودک و نوجوان را نسبت به هویت فرهنگی خود بیگانه میکند. او بدون شناخت از ماهیتی که دارد تحت نمایش هزاران الگوی فرهنگی متفاوت است. این تلفیق فرهنگها در ذهن نابالغ کودکان و نوجوانان بعدها مشکلات بسیاری در پذیرش فرهنگ کشور، شهر یا روستای خودش میکند و باعث شکلگیری آرمان شهرهای نمایشی و معیوب در ذهن آنها میشود.
اینستاگرام، بنر تبلیغات لایک
این روزها اینستاگرام، بستر تبلیغ مناسبی برای برنامههایی از جنس تیک تاک و لایکی شده است. هر چند اینستاگرام هرروز قابلیتهای متفاوتی برای ضبط فیلم یا استوری ارائه میکند، اما اینها مخاطبان نوجوان را اغنا نمیکند. کاربران اینستاگرام برای ضبط ویدیوهای هیجان انگیزتر به سراغ این برنامهها میروند و با بازنشر آنها در اینستا، مخاطب بیشتری جذب میکنند.
انتهای پیام/