لایوهای پر بازدید تعدادی از شاخ های فاسد مجازی موجی از حاشیه را در فضای رسانه ای کشورمان ایجاد کرده است و برخی معتقدند که باید از این فرصت استفاده کرد و پرونده اینستاگرام را از طریق فیلترینگ برای همیشه بست اما در مقابل این گروه برخی دیگر مخالف مسدود سازی این شبکه اجتماعی هستند و معتقدند که فیلترینگ اینستاگرام تبعات منفی بیشتری برای جامعه ما دارد.
به گزارش «سدید»؛ این روزها بحث لایوهای اینستاگرامی پر حاشیه تعدادی از اینفلوئنسرهای مبتذل فضای مجازی که از آنها با عنوان شاخهای مجازی یاد میشود بحثهای زیادی را در بین رسانهها و بالطبع افکار عمومی ایجاد کرده و برخی معتقدند که بایستی با اینستاگرام برخورد کرد و به ادامه فعالیت آن در کشورمان پایان داد و برخی دیگر نیز به مزایای اینستاگرام و وابستگی درآمد برخی از کسب و کارهای قانونی به این رسانه اجتماعی اشاره میکنند و تبعات مسدود سازی این پیام رسان را بیش از فایده آن میدانند!
حال با توجه به تعداد بالای کاربران این رسانه اجتماعی در کشورمان و همچنین احتمال بروز واکنش جدی مسئولان فرهنگی و قضایی کشورمان نسبت به حاشیههای اینستاگرامی اخیر، لازم است تا با نگاهی دقیق و شکافانه دیدگاههای دو گروه مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت راهکار مطلوب پیشنهادی به مسئولان ارائه گردد. از این رو در ادامه به بررسی تاریخچه اینستاگرام و سپس دیدگاه موافقان و مخالفان فیلترینگ ان میپردازیم.
تاریخچه اینستاگرام پیش از اینکه به این نام نام گذاری شود Burbn نام داشت و تنها یک پروژه چندمنظوره HTML۵ عکاسی با موبایل بود و قرار بود که محوریت فعالیت آن متمرکز بر اشتراک گذاری تصاویر باشد لذا با توسعه این پروژه کم کم سازندگان این اپلیکیشن به این نتیجه رسیدند که بایستی نام جدیدی برای محصول خود پیدا کنند به همین دلیل نیز پس از تحقیقات فراوان از ترکیب واژههای Instant Camera و Telegram عبارت INSTAGRAM را که به معنی پیامرسانی فوری از راه عکس و دوربین است ابداع کردند و این نام را بر روی محصول خود قرار دادند.
اولین نخستین نسخه اینستاگرام در اکتبر سال ۲۰۱۰ میلادی ارائه شد و در مدت کوتاهی توانست به یکی از محصولات پرمخاطب فضای مجازی تبدیل شود بطوری که تا اوریل ۲۰۱۲ تعداد ۱۰۰ میلیون و تا دسامبر ۲۰۱۴ بیش از سیصد میلیون کاربر به عضویت این پیام رسان درآمده بودند و امروز هم آمارهای اینستاگرام حکایت از عضویت بیش از یک میلیارد کاربر در این رسانه اجتماعی پر مخاطب دارد و اپلیکیشن اینستاگرام بدون محدودیت از طریق فروشگاههای نرم افزای اپ استور اپل، گوگل پلی و فروشگاه ویندوز فون و حتی مارکتهای نرم افزاری ایرانی قابل دسترسی است و کاربران علاوه بر نسخه رسمی این اپلیکیشن میتوانند از نمونههای مود شده با امکانات اضافی نیز بهره ببرند.
لازم به ذکر است که اخیراً نسخه وب اینستاگرام نیز به قابلیت پرکاربرد دایرکت مجهز شده و میتوان یا استفاده از این امکان جدید از طریق مرورگر وب با دوستان و کاربران اینستاگرامی ارتباط داشت.
موافقان فیلترینگ اینستاگرام تعداد موافقان فیلترینگ و محدودسازی اینستاگرام در کشور ما قابل توجه است البته همفکران این بخش از جامعه ما در دیگر کشورهای جهان نیز کم نیستند، زیرا این رسانه اجتماعی به شکل غیر قابل مهاری بر سبک زندگی و حتی فراتر از آن امنیت روانی خانواده تاثیر گذاشته و این تاثیر چیزی نیست که برای اغلب خانوادههای شرقی و غربی کم اهمیت باشد.
حساسیتها نسبت به پیامدهای فعالیت بدون محدودیت اینستاگرام موجب شده تا در برخی از کشورها از جمله اتحادیه اروپا قوانین ویژهای برای محدود سازی دسترسی کودکان و نوجوانان به این شبکه اجتماعی تدوین کنند، زیرا در سالهای گذشته پروندههای قضایی زیادی در رابطه با سوءاستفاده از کودکان و فروش مواد مخدر در این شبکه اجتماعی به جریان افتاده است.
بطور مثال نتایج پژوهشهای مراکز تحقیقاتی انگلیس نشان میدهند که اینستاگرام در بین دیگر شبکههای اجتماعی معروف بیشترین تأثیر منفی را بر سلامت روانی و جسمی کودکان و جوانان دارد. محققان دریافته اند که این شبکه اجتماعی بدلیل امکان همرسانی عکس و ویدئو شخصی کاربران، بر تصویری که دیگر کاربران از بدن خود دارند، تأثیر منفی میگذارد بطوری که۹۰ درصد از شرکتکنندگان زن عضو ایسنتاگرام در نظر سنجی این پژوهش اعلام کرده اند که از بدن خود راضی نیستند.
بنا بر همین پژوهش اینستاگرام اثر مخربی بر خواب کاربران جوان و نوجوان دارد. بعلاوه، این دسته از کاربران اینستاگرام همواره ترس بی خبری از رخدادها را در ذهن دارند و به همین دلیل باید مدام در صفحه اینستاگرام خود حضور داشته باشند. اما علاوه بر اینها مخالفان داخلی اینستاگرام معتقدند که بدلیل فعالیت قابل توجه باندهای قمار و فحشاء در بستر اینستاگرام، کاربران بصورت جدی در معرض خطر و تهدید قرار دارند و بایستی برای محافظت از خانوادههای ایرانی هر چه سریعتر به فعالیت این رسانه اجتماعی آمریکایی در کشور پایان داد.
مخالفان فیلترینگ اینستاگرام بطور طبیعی تعداد مخالفان فیلترینگ اینستاگرام کمتر از موافقان آن نیست، زیرا کاربران فضای مجازی کشورمان از فیلترینگ خاطره خوشی ندارند و به همین دلیل فیلترشدن اینستاگرام را مانند فیلترینگ تلگرام یک اقدام بی نتیجه و منفعلانه قلمداد میکنند!
البته فارغ از تجربه تاریخی فیلترینگ در کشورمان برخی فعالان و کارشناسان فضای مجازی معتقدند که صرفا نباید به اینستاگرام به عنوان یک ابراز تهدید آمیز نگریست، زیرا هم اکنون بسیاری از مباحث علمی و کاربردی در فضای ویدئوهای زنده این شبکه اجتماعی به کاربران عرضه میشود و حتی بخش قابل توجهی از کسب و کارها برای ادامه حیات خود در شرایط اقتصادی فعلی وابسته به این بستر مجازی هستند.
امروزه بازار کسب و کار در اینستاگرام به اندازهای فعال و پویا است که برخی فعالیت در آن را به عنوان شغل اول خود برگزیده اند و صفحاتی با تعداد دنبال کنندهای در حدود ۲۰۰ هزار نفر قیمتی بین ۸ تا ۱۰ میلیون تومان دارند آنهم به این دلیل که این شبکه اجتماعی نه تنها حجم و تنوع زیادی در جامعه کاربران خود دارد بلکه ضریب نفوذ و تاثیرگذاری این رسانه بر مخاطبان خود نیز قابل توجه است لذا فروش و معرفی خدمات و محصولات مختلف در این بستر نتایج مثبتی برای کسب و کارها به همراه دارد؛ لذا مخالفان فیلترینگ اینستاگرام بر این گزاره تاکید دارند که فیلترینگ اینستاگرام به معنای از دست رفتن فرصتهای شغلی متعددی است از سوی دیگر تجربه ناموفق فیلترینگ اثبات کرده که مسدودسازی یک سرویس اینترنتی الزاماً به کاهش کاربران آن منتج نمیشود بلکه کاربران بجای دسترسی مستقیم به خدمات مورد علاقه خود از راهکارهای غیر قانونی مانند استفاده از فیلترشکنها بهره میبرند که این مسئله هزینههای اخلاقی و امنیتی زیادی را برای جامعه ما به همراه دارد.
نتیجه گیری با نگاهی کارشناسی به دیدگاههای موافقان و مخالفان فیلترینگ اینستاگرام میتوان به این نتیجه رسید که دیدگاههای هیچ کدام بی راه نیست لذا با نگاهی به فرصتها و تهدیدهای هر کدام بایستی یک تصمیم مناسب و کم هزینه و تاثیرگذار را در مواجهه با اینستاگرام در نظر گرفت.
بطور مثال فیلترینگ کامل اینستاگرام منجر به داغ شدن بازار سودجویان عرصه فروش و عرضه فیلترشکنها میشود و کسب و کارهای زیادی به دلیل مسدود شدن این شبکه با چالش روبرو میشوند و در شرایط اقتصادی فعلی بایستی به تبعات اجتماعی این مسئله نیز توجه داشت.
از سوی دیگر در فضای اینستاگرام صفحات مبتذل و غیر اخلاقی متعددی فعالیت دارند و عدم مقابله با آنها زمینه را برای انحراف بخشی از کاربران جوان و نوجوان و حتی فروپاشی نهاد برخی خانوادهها را فراهم میکند که طبیعتا نمیتوان به این مسئله بی توجه بود؛ لذا به نظر میرسد که در شرایط فعلی تقویت زمینههای فنی اجرای فیلترینگ هوشمند صفحات مبتذل در اینستاگرام و همچنین تمرکز بر افزایش سواد رسانهای کاربران جوان و نوجوان فضای مجازی بهترین گزینه در دسترس برای مواجهه با اینستاگرام است. البته نهادهای قضایی و خاصه پلیس نیز بایستی با پیگیری صفحات و فعالان فاسد و معروف فعال در اینستاگرام از طریق پلیس بین الملل موجبات برخورد و جلب آنها را فراهم نماید تا اینستاگرام بیش از این بستری امن برای تجارت فاسد آنها نباشد.