به گزارش فرهنگ سدید؛ ماه مبارک رمضان موجب صفای دل و نورانیت قلب انسان میگردد. کسانی که در این ایام احادیث را سرلوحه اخلاق و رفتار خود قرار دهند، تأثیر آن را با تمام وجود احساس کرده و فواید آن را نیز در روح و جان خود خواهند دید لذا در این گزارش سعی کرده ایم سی حدیث گلچین از اهل بیت (ع) که تاثیر شگرفتی در زندگی مردم دارند را در ماه مبارک رمضان منتشر نماییم.
حدیث روز اول
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
«اَمّا الْعِلَّةُ فِى الصِّیامِ لِیَسْتَوِىَ بِهِ الْغَنىُّ وَ الْفَقیرُ و ذلِکَ لاَِنَّ الْغَنىَّ لَمیَکُنْ لِیَجِدَ مَسَّ الْجوعِ فَیَرْحَمَ الْفَقیرَ لاَنَّ الْغَنىُّ کُلَّما اَرادَ شَیئا قَدَرَ عَلَیْهِ فَاَرادَ اللّه ُعَزَّوَجَلَّ اَن یُسَوّى بَینَ خَلقِهِ و اَن یُذیقَ الغَنىَّ مَسَّ الجوعِ وَ الاَ لَمِ لِیَرِقَّ عَلَى الضَّعیفِو یَرحَمَ الجائِعَ»
علت روزه گرفتن آن است که به سبب آن، ثروتمند و فقیر برابر شوند، زیرا ثروتمند گرسنگى را احساس نکرده، تا به فقیر رحم کند، هرگاه هم چیزى را بخواهد مى تواند فراهم کند. پس خداوند خواست میان بندگانش برابرى ایجاد کند و توانمند مزه گرسنگى و درد را بچشد تا بر ناتوان مهر بورزد و بر گرسنه ترحم کند.
(بحارالأنوار، ج. ۹۶، ص. ۳۷۱، ح. ۵۳)
حدیث روز دوم
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
«اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک»
امام صادق علیه السلام فرمود: آنگاه که روزه میگیری باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه دار باشند. (یعنی از گناهان پرهیز کند)
(الکافی ج. ۴ ص. ۸۷، ح. ۱)
حدیث روز سوم
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
«من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه»
هر کس یک روز ماه رمضان را (بدون عذر)، بخورد روح ایمان از او جدا مىشود.
(من لا یحضره الفقیه ج. ۲ ص. ۷۳، ح. ۹)
حدیث روز چهارم
پیامبر (صلى الله علیه وآله) در مورد احتکار کالا نهی فرموده است:
«الْجَالِبُ مَرْزُوقٌ وَ الْمُحْتَکِرُ مَلْعُون»
گیرنده کالا (برای خرید و فروش و تجارت) روزی میخورد و محتکر از رحمت خداوند بدور است.
(شیخ حر العاملی، وسائل الشیعة، ج. ۱۷، ص. ۴۲۵)
حدیث روز پنجم
پیامبر (صلى الله علیه وآله) فرمودند::
«أَیُّهَا النَّاسُ مَنْ فَطَّرَ مِنْکُمْ صَائِماً مُؤْمِناً فِی هَذَا الشَّهْرِ کَانَ لَهُ بِذَلِکَ عِنْدَ اللَّهِ عِتْقُ نَسَمَةٍ وَ مَغْفِرَةٌ لِمَا مَضَی مِنْ ذُنُوبِهِ، قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ فَلَیْسَ کُلُّنَا یَقْدِرُ عَلَی ذَلِکَ فَقَالَ ص. اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ اتَّقُوا النَّارَ وَ لَوْ بِشَرْبَةٍ مِنْ مَاء. ٍ. أَیُّهَا النَّاسُ مَنْ حَسَّنَ مِنْکُمْ فِی هَذَا الشَّهْرِ خُلُقَهُ کَانَ لَهُ جَوَازاً عَلَی الصِّرَاطِ یَوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ وَ مَنْ خَفَّفَ فِی هَذَا الشَّهْرِ عَمَّا مَلَکَتْ یَمِینُهُ خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ حِسَابَهُ وَ مَنْ کَفَّ فِیهِ شَرَّهُ کَفَّ اللَّهُ عَنْهُ غَضَبَهُ یَوْمَ یَلْقَاهُ وَ مَنْ أَکْرَمَ فِیهِ یَتِیماً أَکْرَمَهُ اللَّهُ یَوْمَ یَلْقَاهُ»
ای مردم! هرکه از شما روزه دار مؤمنی را در این ماه افطار دهد، نزد خدا پاداش بنده آزاد کردن و آمرزش گناهان گذشتهاش را خواهد داشت. برخی از اصحاب گفتند: یا رسول الله! همه ما قادر به انجام آن نیستیم. حضرت فرمود: با افطار دادن روزه داران، از آتش جهنم بپرهیزید اگرچه به نصف دانه خرما و یا به یک جرعه آب باشد.
(وسایلالشیعه، کتاب روزه، بحارالانوار، ج. ۹۶ ص. ۱۵۷)
حدیث روز ششم
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) فرمودند:
«اتقوا دعوة المظلوم فإنها تصعد الی السماء کأنها شرارة»
از نفرین مظلوم بترسید که، چون شعله آتش بر آسمان میرود.
(نهج الفصاحه ص. ۱۶۳، ح. ۴۷)
حدیث روز هفتم
پیامبر صلى الله علیه و آله:
«صِلَةُ الرَّحِمِ وَ حُسنُ الخُلقِ وَ حُسنُ الجَوارِ یَعمُرانِ الدّیارَ وَ یَزیدانَ فِى العمارِ»
صله رحم، خوش اخلاقى و خوش همسایگى، شهرها را آباد و عمرها را زیاد مى کند.
(نهج الفصاحه، ح. ۱۸۳۹)
حدیث روز هشتم
از پیامبر (صلّی الله علیه و آله) نقل شده است که فرمودند:
«أَکْثِرُوا الصَّلَاةَ عَلَیَّ فَإِنَّ الصَّلَاةَ عَلَیَّ نُورٌ فِی الْقَبْرِ وَ نُورٌ عَلَی الصِّرَاطِ وَ نُورٌ فِی الْجَنَّةِ»
بر من بسیار درود بفرستید؛ زیرا صلوات و درود بر من [تبدیل به]نوری در قبر و نوری بر [پل]صراط و نوری در بهشت میشود.
(مستدرک الوسائل، ج۵، ص. ۳۳۵)
حدیث روز نهم
امام باقر علیه السلام فرمودند:
«اِنَّ الاَمْرَ بِالْمَعْروفِ وَ النَّهْىَ عَنِ الْمُنـکَرِ سَبیلُ الاَْنْبیاءِ وَ مِنْهاجُالصُّلَحاءِ، فَریضَةٌ عَظیمَةٌ بِها تُقامُ الْفَرائِضُ، وَ تَاْمَنُ الْمَذاهِبُ وَ تَحِلُّ الْمَکاسِبُ، وَ تُرَدُّالْمَظالِمُ وَ تَعْمُرُ الاَرْضُ، وَ ینْتَصِفُ مِنَ الاَعداءِ وَ یَسْتَقیمُ الاَمْرُ»
امر به معروف و نهى از منکر راه و روش پیامبران و شیوه صالحان است و واجب بزرگی است که واجبات دیگر با آن بر پا مى شوند، راهها امن مى گردد و درآمدها حلال مى شود وحقوق پایمال شده، به صاحبانش برمى گردد، زمین آباد مى شود و (بدون ظلم) حق ازدشمنان گرفته مى شود و کارها سامان مى پذیرد.
(کافى، ج. ۵، ص. ۵۶، ح. ۱)
حدیث روز دهم
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم:
«الصَّدَقَةُ تَدْفَعُ الْبَلَاءَ وَ هِیَ أَنْجَحُ دَوَاءً وَ تَدْفَعُ الْقَضَاءَ وَ قَدْ أُبْرِمَ إِبْرَاماً وَ لَا یَذْهَبُ بِالْأَدْوَاءِ إِلَّا الدُّعَاءُ وَ الصَّدَقَة
صدقه بلا را برطرف مى کند و مؤثرترینِ داروست، همچنین، قضاى حتمى را برمى گرداند و درد و بیمارىها را چیزى جز دعا و صدقه از بین نمى برد.
(بحارالأنوار (ط-بیروت) ج. ۹۳، ص. ۱۳۷، ح. ۷۱)
حدیث روز یازدهم
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
«اکثر اهل النار العزاب»
بیشترین اهل جهنم انسانهای بی همسر هستند.
من لا یحضره الفقیه، ج. ۳، ص. ۲۵۱
حدیث روز دوازدهم
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) فرمودند:
سحری (خوردن) مایهی برکت است و خداوند فرشتگانی دارد که برای استففار کنندگان و سحری خورندگان طلب رحمت مینماید.
(مستدرک الوسائل، ج. ۷، ص. ۳۵۶)
حدیث روز سیزدهم
امیرمؤمنان (علیه السّلام) فرمودند:
«.. اذا بکی الیتیم وقعت دموعه فی کفَّ الرَّحمن و یقول تعالی: من ابکی هذا الیتیم الذی واریت والده فی التّراب من اسکته فله الجنَّه.»
... هرگاه کودک یتیمی گریه کند اشکهای او در کف پر مهر و محبّت خداوند رحمان میریزد و خدای تعالی میفرماید: چه کسی این یتیمی که پدرش را از دست داده (و اکنون زیر خاک آرمیده) به گریه درآورده است؟ هر کس او را آرام کند بهشت از آن اوست. (پاداش او بهشت است)
(تفسیر فخررازی، ج. ۳۱ / صفحه ۲۲۰)
حدیث روز چهاردهم
(امام صادق علیه السلام) فرمودند:
«اِذا اَرادَ اللّه ُ. بِقَوْمٍ هَلاکا ظَهَرَ فیهِمُ الرِّبا»
هنگامى که خداوند بخواهد ملتى را نابود کند، رباخوارى در میان آنان رواج مى یابد.
(وسائل الشیعه، ج. ۱۸، ص. ۱۲۳، ح. ۱۷)
حدیث روز پانزدهم
امام حسن (علیه السلام) به یکى از فرزندانش فرمودند:
قالَ الْحَسَن (علیه السلام) لِبَعْضِ وُلْدِهِ: یا بُنَىَّ لا تُواخِ أَحَدًا حَتّى تَعْرِفَ مَوارِدَهُ وَ مَصادِرَهُ فَإِذَا اسْتَنْبطْتَ الْخُبْرَةَ وَ رَضیتَ الْعِشْرَةَ فَآخِهِ عَلى إِقالَةِ الْعَثْرَةِ وَ الْمُواساةِ فِى الْعُسْرَة
اى پسرم! با احدى برادرى مکن تا بدانى کجاها مى رود و کجاها مى آید، و، چون از حالش خوب آگاه شدى و معاشرتش را پسندیدى با او برادرى کن به شرط این که معاشرت، بر اساس چشم پوشى از لغزش و همراهى در سختى باشد
«تحف العقول، صفحه ۲۳۶»
حدیث روز شانزدهم
حضرت علی علیه السلام در باره سخن گفتن با زن نامحرم فرمودند:
«عباد الله! اعلموا... محادثة النّساء تدعوا الی البلاء و بزبغ القلوب؛ و الرّمق لهنّ یخطف نور ابصار القلوب و لمح العبون مصائد الشّیطان»ای بندگان خدا! بدانید که... گفتگو و اختلاط مردان با زنان نامحرم سبب نزول بلا و بدبختی خواهد شد، و دلها را منحرف میسازد، و پیوسته به زنان چشم دوختن نور چشم دل را خاموش میگرداند، و همچنین با گوشه چشم به نامحرم نگاه کردن از حیله و دامهای شیطان است.
(منظور از با گوشه چشم آن است که شیطان ملعون گاهی انسان را وسوسه میکند و میگوید: یک لحظه به این زن بنگر و فوری چشمت را برگردان! که همین کار باعث نگاههای بعدی و مقدمه گناهان بزرگ خواهد شد.)
(بهشت جوانان، ص. ۴۷۲. بحارالانوار ج. ۷۴ ص. ۲۹۱ و مانند آن بخارج ۷۵ ص. ۲۳۲)
حدیث روز هفدهم ماه
امام صادق علیه السلام فرمودند:
«الذُّنُوبُ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ الْبَغْیُ وَ الذُّنُوبُ الَّتِی تُورِثُ النَّدَمَ الْقَتْلُ وَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ الظُّلْمُ وَ الَّتِی تَهْتِکُ السُّتُورَ شُرْبُ الْخَمْرِ وَ الَّتِی تَحْبِسُ الرِّزْقَ الزِّنَا وَ الَّتِی تُعَجِّلُ الْفَنَاءَ قَطِیعَةُ الرَّحِمِ وَ الَّتِی تَرُدُّ الدُّعَاءَ وَ تُظْلِمُ الْهَوَاءَ عُقُوقُ الْوَالِدَیْن»
گناهی که نعمتها را تغییر مى دهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهى که پشیمانى مى آورد، قتل است. گناهى که گرفتارى ایجاد مى کند، ظلم است. گناهى که آبرو مى بَرد، شرابخوارى است. گناهى که جلوى روزى را مى گیرد، زناست. گناهى که مرگ را شتاب مى بخشد، قطع رابطه با خویشان است. گناهى که مانع استجابت دعا مى شود و زندگى را تیره و تار مى کند، نافرمانى از پدر مادر است.
(معانی الأخبار، جلد ۱ , صفحه ۲۶۹)
حدیث روز هجدهم
امام باقر علیه السلام فرمودند:
«هر کس شب قدر را احیا بدارد، خداوند مهربان گناهان او را میآمرزد.» و شیخ عباس قمى نقل کرده که «امام باقر علیه السلام در شب بیست و یکم و بیست و سوم تا نیمه شب دعا می خواند و آن گاه به نماز میپرداخت.»
(وسائل الشیعه، ج. ۷، ص. ۲۶۱ و مفاتیح الجنان، اعمال شب ۲۱، ص. ۴۲۵)
حدیث روز نونزدهم
پیامبرصلی الله علیه وآله:
«مَن أحیی لَیلَةَ القَدرِ حُوِّلَ عَنهُ العَذابُ إلَی السَّنَةِ القابِلَةِ»
هر کس شب قدر را احیا بدارد، تا سال آینده عذاب از او بر داشته میشود
(سیدبن طاووس، اقبال الاعمال، ج. ۱، ص. ۳۴۵)
حدیث روز بیستم
امام صادق (علیهالسلام) فرمودهاند:
خانواده و اموال خود را با قرائت سوره نور حفظ کنید و زنان خود را به وسیله آن مصون و محفوظ نگه دارید، زیرا کسی که دائماً روزی یکبار این سوره را قرائت کند، هیچ فردی از اهل منزل او به فحشا کشانده نخواهند شد.
(نور الثقلین، ج. ۳، ص. ۵۸۳)
حدیث روز بیست و یکم
امام على (علیهالسلام) فرمودند:
«إنَّ الدُّنیا لَم تُخلَق لَکُم دارَ مُقامٍ، بَل خُلِقَت لَکُم مَجازا لِتَزَوَّدوا مِنهَا الأَعمالَ إلى دارِ القَرارِ. فَکونوا مِنها عَلى أوفازٍ، وقَرِّبُوا الظُّهورَ لِلزِّیالِ»
دنیا آفریده نشده که سراى ماندن شما باشد، بلکه آفریده شده، که گذرگاه شما باشد تا از آن براى سراى ماندگارى تان توشه عمل برگیرید. پس، در دنیا همواره مهیّاى سفر باشید و مَرکبها را براى رفتن، آماده سازید.
(نهج البلاغه، خطبه ۱۳۲)
حدیث روز بیست و دوم
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) فرمودند:
«مَن قامَ لَیلَةَ القَدرِ إیماناً وَ احتِساباً، غُفِرلَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ»
هر که از روی ایمان و برای رسیدن به ثواب الهی، شب قدر را به عبادت بگذراند، گناهان گذشته اش آمرزیده میشود.
(فضائل الأشهر الثلاثه، ص. ۱۳۶)
حدیث روز بیست و سوم
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) فرمودند:
«من کان له امرأة تؤذیه لم یقبل الله صلاتها ولا حسنة من عملها حتی تعینه وترضیه وإن صامت الدهر ... وعلی الرجل مثل ذلک الوزر والعذاب إذا کان لها مؤذیا ظالما»
هر که زنی داشته باشد که آن زن وی را بیازارد، خداوند نه نماز آن زن را قبول کند و نه کار نیکش را، هر چند همه عمر روزه بگیرد تا زمانی که به شوهرش کمک کند و او را خشنود سازد، مرد نیز اگر زن خود را بیازارد و به او ستم کند همین گناه و عذاب را دارد.
(وسائل الشیعه، ج. ۱۴، ص. ۱۱۶)
حدیث روز بیست و چهارم
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) فرمودند:
«من احب ان یمد له فی عمره و ان یزاد فی رزقه فلیبر والدیه و لیصل رحمه»
کسی که دوست دارد عمرش طولانی و روزیش زیاد شود، نسبت به پدر و مادرش نیکی کند و صله رحم بجای آورد.
(کنز العمال، ج. ۱۶، ص. ۴۷۵)
حدیث روز بیست و پنجم
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
«یَا عَبدَ اللهِ لَو یَعلَمُ المُومِنُ مَا لَهُ مِنَ الاَجرِ فِی المَصَائِبِ لَتَمَنَی اَنَهُ قُرَضَ بِالمَقَارِیضُ»
ای عبد الله، اگر مومن میدانست که پاداش مصائب و گرفتاری هایش چه اندازه است، آرزو میکرد با قیچی تکه تکه شود.
اصول کافی (ط-الاسلامیه)، ج. ۲، ص. ۲۵۵)
حدیث روز بیست و ششم
پیامبر صلى الله علیه وآله:
«أنَّهُم (الیَهودَ) أَغَشُّ الخَلقِ لِلمُسلِمینَ»
به درستى که یهود ناسرهترین مردم نسبت به مسلمانان، است.
(میزان الحکمه، ح. ۱۴۹۶۲)
حدیث روز بیست و هفتم
خداوند متعال در وصف برخی نمازگزاران میفرماید:
«إِنَّ الْمُنَافِقِینَ یُخَادِعُونَ اللَّهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْ وَإِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلَاةِ قَامُوا کُسَالَىٰ یُرَاءُونَ النَّاسَ وَلَا یَذْکُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِیلًا»
منافقان میخواهند خدا را فریب دهند؛ در حالی که او آنها را فریب میدهد؛ و هنگامی که به نماز برمیخیزند، با کسالت برمیخیزند؛ و در برابر مردم ریا میکنند؛ و خدا را جز اندکی یاد نمینمایند!
(نساء، ۱۴۲)
حدیث روز بیست و هشتم
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) فرمودند:
«مَن رَدَّ عَن عِرضِ اَخیهِ المُسلِمِ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ اَلبَتَّةَ»
هرکس آبروی مؤمنی را حفظ کند، بدون تردید بهشت بر او واجب شود.
[وسائل الشیعة: ۸/۶۰۶/۳]
حدیث روز بیست و نهم ماه
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) فرمودند:
«هو شهر اوله رحمة و اوسطه مغفرة و اخره عتق من النار»
رمضان ماهی است که ابتدایش رحمت است و میانهاش مغفرت و پایانش آزادی از آتش جهنم.
(بحار الانوار، ج. ۹۳، ص. ۳۴۲)
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
«إنّ مِن تَمامِ الصَّومِ إعطاءَالزَّکاةِ ـ. یعنی الفِطرَةَ ـ. کما أنَّ الصَّلاةَ على النبِیّ صلى الله علیه و آله مِن تَمامِ الصّلاةِ، لأ نّه مَن صامَ ولَم یُؤَدِّ الزَّکاةَ فلا صَومَ لَهُ إذا تَرَکَها مُتَعَمِّدا»
امام صادق علیه السلام: تمامیت روزه، به دادن زکات (فطریه) است، همچنان که تمامیت نماز به صلوات بر پیامبر صلى الله علیه و آله مى باشد؛ زیرا اگر کسى روزه بگیرد و زکات فطره را عمدا ندهد از روزه بى بهره است.
(کتاب من لا یحضره الفقیه: ۲/۱۸۳/۲۰۸۵)