به گزارش فرهنگ سدید، دیوارنگاره‌های میدان ولیعصر همیشه در مرکز توجه بوده است و هر طرحی که روی آن قرار می‌گیرد، نه‌تنها برای کسانی که آن را مستقیما می‌بینند بلکه برای رسانه‌ها نیز جذاب است؛ و بسته به بازتاب‌هایی که در رسانه‌ها پیدا می‌کند، حتی در سطح ملی در مرکز توجه قرار می‌گیرد. گاهی پای مسئولین هم به میان می‌آید و شکل بازتاب رسانه‌ای دیوارنگاره و فراگیری آن در سطح جامعه، سبب می‌شود آنان نیز مجبور به موضع‌گیری شوند. تمام این‌ها باعث شده «دیوارنگاره میدان ولیعصر» خودش به‌تنهایی به یک رسانه تبدیل شود که در خصوص هر مناسبت و موضوعی، پیامی را در سطح جامعه انعکاس می‌دهد و واکنش‌هایی را نیز به همراه داشته باشد.
دیوارنگاره میدان ولیعصر، این روزها با نزدیک شدن به میلاد حضرت زهرا سلام‌الله علیها با تیتر «بر دامان بهشت» زنی را به تصویر کشیده است که چادر نماز پوشیده از گل او به عنوان یک نماد اصیل از مهربانی مادر ایرانی، فضایی شاد و پر از احساس امنیت برای درس خواندن و بازی کردن فرزندانش را فراهم نموده است. صرف نظر از مناسبت ویژه آن‌که به عنوان روز به یادآوردن مهربانی بی‌حد مادران، برای اعضای جامعه یک روز خاص است، درج این تصویر بر دیوار نگاره ولیعصر، یک اتفاق ویژه است.
در کنار تمام دیواره نگاری‌هایی که تاکنون زنان در نقش‌های اجتماعی به‌عنوان یک ضرورت انکارناپذیر حضورداشته‌اند، این مناسبت باعث شد نقش مادری نیز به عنوان یکی از نقش‌های محوری زن در مرکز توجه قرار بگیرد. نقش‌های اجتماعی زنان در نگاه انقلاب اسلامی نه تنها به رسمیت شناخته شده است بلکه به‌عنوان یک ضرورت دیده شده است. حضوری مؤثر که توانمندی‌های ویژه زنان برای اثرگذاری در معادلات اجتماعی را به عرصه می‌آورد و با حذف آن، جامعه نمی‌تواند در مسیر درست خود قدم بردارد. همچنان که زنان در دو موقعیت اصلی پیروزی انقلاب و جنگ تحمیلی نقشی بسیار کلیدی ایفا کردند و بعد از آن نیز شناخت عرصه‌هایی که به حضور قدرتمند و آگاهانه آنان نیاز است، یکی از نقاط امید کشور برای حرکت در مسیر پیشرفت بوده است. اما نقش مادری به‌عنوان نقشی محوری همواره از نظر ارزش و میزان تأثیرگذاری در اولویت اول بوده است که از حوزه خانواده فراتر می‌رود و جایگاهی بسیار کلیدی نه‌تنها در جامعه بلکه در سطح تمدن ایفا می‌کند. جرج گیلدر محقق و نویسنده معروف آمریکایی در کتابش در این خصوص می‌نویسد: « زن، نقش محوری در جامعه انسانی دارد. تمام کارهای دیگری که در جامعه صورت می‌گیرد ازجمله تجارت، سیاست، سرگرمی و خدمات، نتیجه و محصول کیفیت خانواده است. جایگاه مرکزی زن در خانه به‌موازات جایگاه مرکزی او در کل جامعه متمدن قرار گرفته. در هر دو مورد، این جایگاه مهم زن از نقش ضروری او در زاد و ولد و برقراری اساسی‌ترین پیوند انسانی یعنی پیوند بین مادر و فرزند نشأت می‌گیرد. وقتی این پیوند در بین جماعتی از بین می‌رود، کل گروه دچار آشفتگی غیراخلاقی می‌شود. بیشتر خصوصیات فردی و انسانی از عشق مادر به فرزندانش نشأت می‌گیرد. دغدغه‌های دیگری که از عشق مادرانه سرچشمه می‌گیرند، عبارت‌اند از : تمایل به داشتن حمایت و مراقبت مردان، آرزوی داشتن یک زندگی اجتماعی باثبات و اشتیاق به داشتن آینده بلندمدت بهتر. موفقیت یا شکست جامعه متمدن به این بستگی دارد که زنان تا چه اندازه بتوانند این ارزش‌ها را به مردان منتقل کنند.»
اما یکی از رویکردهایی که جریان فمینیسم داخلی با تأثیرپذیری از جریان فمینیسم رادیکال در پیش‌گرفته است، در تقابل قرار دادن نقش مادری با فعالیت‌های اجتماعی بوده است که محور و اساس این رویکرد، تنزّل دادن «مادری» به نقشی سطح پایین و تفسیر آن تحت کلیدواژه «خانه‌نشینی» بوده است. درحالی‌که این نوع نگاه حتی در مهد فمینیسم نیز در حال منسوخ شدن است و اثرات فاجعه باری که حذف مادری بر زنان، خانواده و انسجام اخلاقی جوامع غربی داشته است، باعث شده محور اصلی فرهنگ‌سازی در سطوح مختلف به‌ویژه تولیدات سینمایی و تلویزیونی، نقش مادری و اهمیت فوق العاده زیاد آنچه بر شخصیت افراد جامعه و چه بر کاهش آسیب‌های اجتماعی باشد. پیرو آن با ظهور جریان‌های فکری جدید، تکیه اصلی گروه‌های مدافع حقوق زنان، حمایت از این نقش و تلاش برای تسهیل شرایط برای مادران است.
کسانی که در کشور ما در حال تلاش برای تحقیر نقش مادری هستند علاوه بر تکرار نظرات منسوخ فمینیست‌های چند دهه قبل، رویکردشان با دفاع از حقوق زنان بسیار متناقض است و در اصل، نادیده گرفتن و تلاش برای زیرسوال بردن مادری به‌عنوان یکی از حقوق اصلی زن و انتخاب دسته زیادی از زنان جوان و تحصیل‌کرده کشور است. به همان اندازه که در تعریف هویت زن، نوع نگاه به نقش مادری اساسی و غیرقابل حذف است، بخش عمده‌ای از ویژگی‌های روحی و جسمی زن، ارتباطی مهم و اساسی با این نقش دارد.
در چنین فضایی، به نظر می‌رسد قرار گرفتن این طرح بر دیوار نگاره ولیعصر می‌تواند قدم خوبی برای به رسمیت شناختن مادری به‌عنوان یکی از محوری‌ترین نقش‌های زنانه باشد و این توجه ویژه به نقش مادری در کنار نگاره‌های قبلی با محوریت حضور اجتماعی زنان در ادامه این دیدگاه رهبر انقلاب است که تأکید دارد با اولویت قرار دادن نقش مادری، باید شرایط برای مادرانی که به هر دلیل و ضرورتی در جامعه نیز حضور دارند، فراهم شوند.
شناخت دقیق و منطبق بر واقع از نقش‌های زنانه، اولویت‌ها و ملزوماتی که دارد، یکی از نیازهای اساسی جامعه ماست که تنها در فضایی منطقی و با به رسمیت شناختن وجوه اصلی شخصیت زن امکان‌پذیر است و المان‌های هنری و پرداخت‌های رسانه‌ای نقشی کلیدی را در این حوزه ایفا می‌کنند.
منبع:فارس
